Literatury europejskie w ujęciu porównawczym 3001-P1A3LE
Wykład (WYK) Rok akademicki 2022/23

Literatura Europy. Historia literatury europejskiej, red. wyd. pol. M. Cieński; Atlas literatury, red. Bradbury; G. Gazda, Słownik europejskich kierunków i grup artystycznych XX wieku; Literatury świata, Literatura polska, Literatura piękna w wyborze; słowniki i opracowania dotyczące literatur europejskich.

Semestr I cz. 1 (prof. dr hab. M. Kuziak)

1. H. R. Jauss, Tradycja literacka a dzisiejsza świadomość nowoczesności, w: Historia literatury jako prowokacja, Warszawa 1999;

2. H. R. Jauss, Proces literacki modernizmu od Rousseau

do Adorna, w: Odkrywanie modernizmu. Antologia. Pod red. R. Nycza, Kraków 2004;

3. R. Sheppard, Problematyka modernizmu europejskiego, w: ibidem;

4. W. Szturc, Ironia romantyczna, Warszawa 1992;

5. B. Andrzejewski, Przyroda i język. Filozofia wczesnego romantyzmu w Niemczech, Warszawa-Poznań 1989;

3. I. Dobrzycka, Kształtowanie się twórczości Byrona. Bohater bajroniczny a zagadnienia narodowe, Warszawa 1963;

4. Ch. Taylor, Źródła podmiotowości. Narodzimy tożsamości nowoczesnej, Warszawa 2001 (rozdz. Głos natury, Subtelniejsze języki)

5. E. Auerbach, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona Zachodu (wydanie dowolne), rozdziały: W Hotel de La Mole, Herminia Lacerteux);

6. J. Wasiewicz, Oblicza nicości. Z dziejów nihilizmu europejskiego XIX wieku, Wrocałw 2010.

7. R. Okulicz-Kozaryn, Mała historia dandyzmu, Poznań 1995;

8. E. Said, Kultura i imperializm, Kraków 2009 (rozdz. Dwie wizje w Jądrze ciemności; Jane Austen a imperium);

9. H. Friedrich, Struktura nowoczesnej liryki, Warszawa 1978;

B. Anderson, Wspólnoty wyobrażone, Kraków 1997;

10. Literatura Europy. Historia literatury europejskiej, red. Annick, Benoit-Dusausoy i Guy Fontaine.

dla II część wykładu (dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka):

Ades D., Overy P., Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Warszawa 1980, rozdz. Dadaizm i surrealizm

Antologia polskiego futuryzmu i nowej sztuki, oprac. Z. Jarosiński, wybór tekstów H. Zaworska, Wrocław 1978.

Bakuła B., Historia i komparatystyka. Szkice o literaturze i kulturze Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, Poznań 2000.

Curtius E.R., Literatura europejska, [w:] idem, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. Andrzej Borowski, Kraków 2005.

Czaplejewicz E., Czym jest literatura europejska?, [w:] Komparatystyka dzisiaj, t. 1, Problemy teoretyczne, pod red. E. Szczęsnej i E. Kasperskiego, Kraków 2010.

Gazda G., Słownik europejskich kierunków i grup artystycznych XX wieku, Warszawa 2009.

Krzyk i ekstaza. Antologia polskiego ekspresjonizmu, oprac. J. Ratajczak, Poznań 1987.

Lipski J.J., Ekspresjonizm polski i niemiecki, [w:] Porównania. Studia o kulturze modernizmu, pod red. Romana Zimanda, Warszawa 1983.

Literatura polska w świecie, t. 1: Zagadnienia recepcji i odbioru, pod red. R. Cudaka, Katowice 2006.

Pietrkiewicz J., Literatura polska w perspektywie europejskiej, Warszawa 1986.

Richter H., Dadaizm. Sztuka i antysztuka, Warszawa 1983.

Strożek P., Marinetti i futuryzm w Polsce 1909-1939 Obecność – kontakty – wydarzenia, Warszawa 2012.

Wolski P., Ideologia jako literatura. Polska literatura w europejskim podręczniku (na przykładzie „Literatury Europy. Historia literatury europejskiej"), „Porównania” 2010, nr 7; zob. też: http://porownania.amu.edu.pl/attachments/article/149/Wolski.pdf

Żurowski M., Między renesansem a awangardą. O literaturze europejskiej z perspektywy komparatysty, Warszawa 2007 .

Student

- potrafi scharakteryzować twórczość wybitnych pisarzy XIX- i XX-wiecznej literatury europejskiej;

-rozpoznać istotne relacje między XX-wieczną literaturą polską a nowoczesną literaturą europejską;

- zostaje wyposażony w umiejętność poruszania się wśród znaków kultury zachodnioeuropejskiej,

- zostaje uwrażliwiony na problem miejsca kultury polskiej wśród kultur europejskich,

- doskonali umiejętność praktycznego stosowania różnych metod analizy i interpretacji komparatystycznej,

- rozwija zmysł dialogu i tolerancji.

- przyswaja terminologię z zakresu komparatystyki, zyskuje umiejętność myślenia w kategoriach komparatystycznych;

- nabywa umiejętności postrzegania, rozumienia i objaśniania zjawisk literatury oraz kultury w kategoriach ich wzajemnych relacji i oddziaływań;

Uzyskaną wiedzę wykorzystuje w samodzielnym obcowaniu z różnymi formami literatury, sztuki oraz kultury.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest systematyczne uczestnictwo w charakterze słuchacza w wykładzie oraz aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach. Stopień przyswojenia materiału objętego zakresem wykładu, sprawdzany jest podczas obowiązkowego egzaminu. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie wykładu i ćwiczeń. Dopuszczalne są dwie nieobecności na wykładzie.

Część I (prowadzący prof. dr hab. Michał Kuziak)

1. Romantyzm - modernizm, dynamika i dialektyka nowoczesności,

2. Szkoła jenajska i niemiecki romantyzm,

3. Byron/byronizm - poetyka, problematyka i zjawisko,

4. Literatura zwrotu ekspresywistycznego,

5. Powieść: summa XIX wieku,

6. Nowe mitologie w literaturze XIX wieku,

7. Literatura światowa, jej powstanie i południk zerowy (Paryż),

8. Narodziny modernizmu literackiego.

Część II (prowadząca: dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka)

1. Literatury europejskie XX i XXI wieku w ujęciu porównawczym – problemy empiryczne, teoretyczne i metodologiczne oraz płaszczyzny porównania (prądy oraz charakterystyczne dla nich gatunki, style, tematy i problematyki)

2. Główne prądy w literaturach europejskich – symbolizm i ekspresjonizm

3. Główne prądy w literaturach europejskich – futuryzm, dadaizm, surrealizm

4. Główne prądy w literaturach europejskich – kubizm, egzyztencjalizm,

5. Główne prądy w literaturach europejskich – neoawangarda, postmodernizm

6. Przemiany wybranych technik narracyjnych w literaturach europejskich – autotematyzm, strumień świadomości.

7. Przemiany wybranych technik narracyjnych w literaturach europejskich –monolog monolog wypowiedziany, technika punktów widzenia

8. Arcydzieła literatur europejskich. Pytanie o kanon literatur europejskich

I semestr, cz. 1: Wykład z elementami wizualnymi

1 sem. cz. 2: Wykład z elementami dyskusji oraz elementami wizualnymi