Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Literatury europejskie w ujęciu porównawczym 3001-P1A3LE
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2022/23

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 60
Limit miejsc: 38
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Literatura:

I semestr:

Bildungsroman i teatralna edukacja mieszczan

J.W. Goethe, Lata nauki Wilhelma Meistra, tłum. W. Kunicki, E. Szymani, Warszawa

2020.

J.W.Goethe, Teatr dworski w Weimarze, tłum. D. Kasprzyk [w:] Idem, Wybór pism

estetycznych, Warszawa 1981.

2. Poetyka fragmentu

Novalis, [O Goethem], [w:] Idem, Uczniowie z Sais. Proza filozoficzna – studia – fragmenty,

tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1984.

Novalis, Kwietny pył [w:] Idem, Uczniowie z Sais. Proza filozoficzna – studia – fragmenty, tłum.

J. Prokopiuk, Warszawa 1984.

Novalis, Henryk von Ofterdingen, tłum. W. Kunicki, E. Szymani, Wrocław 2003.

3. Powieść gotycka

Jane Austen, Opactwo Northanger, tłum. E. Partyga, Warszawa 2016.

Mary Shelley, Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz, tłum. M. Płaza, Czerwonak 2013.

(kontekstowo)

4. Zdarzenie historyczne w powieści

Stendhal, Pustelnia parmeńska, tłum. T. Żeleński (Boy), Warszawa 2010.

W.G. Sebald, Beyle albo osobliwy fakt miłości [w:] Idem, Czuję. Zawrót głowy, Wrocław 2021.

5. Bohater bajroniczny

Michał Lermontow, Bohater naszych czasów, tłum. W. Rogowicz, Warszawa 1985.

George Gordon Byron, Wędrówki Czajld Harolda, tłum. Jan Kasprowicz [w:] Idem,

Wybór dzieł. Tom I, 1986. (kontekstowo)

6. Satyra polityczna

Taras Szewczenko, Sen (Komedia), tłum. B. Łepki [w:] Idem, Wybór poezji, Wrocław 1974.

Heinrich Heine, Niemcy – baśń zimowa, tłum. J. Jankowski [w:] Idem, Dzieła wybrane.

Utwory poetyckie, Warszawa 1956.

7. Autobiografizm w powieści

Georges Sand, Lukrecja Floriani, tłum. Z. Jędrzejowska-Waszczuk, Warszawa 2020.

8. Flaneur i premodernizm

Charles Baudelaire, Paryski splin, tłum. R. Engelking, Łódź 2020.

Walter Benjamin, O kilku motywach u Baudelaire’a, tłum. A. Lipszyc [w:] Idem, Konstelacje:

wybór tekstów, Kraków 2012.

9. Charles Baudelaire, Kwiaty zła, różni tłumacze, Warszawa 1981.

Cyprian Norwid, Vade-mecum, Wrocław 1990.

Magdalena Siwiec, Kłopoty z cezurą [w:] Eadem, Sytuacja Norwida – sytuacja Baudelaire’a,

Kraków 2021.

10. „Horyzont ducha”

Emily Dickinson, Wybór poezji, różni tłumacze, Wrocław 2020.

Suzanne Juhasz, The „Undiscovered Continent”: Emily Dickinson and the Space of the Mind,

„The Missouri Review, Volume 3, Number 1, 1979.

11. Wynalezienie Wschodu/Wynalezienie Zachodu

Astolphe de Custine, Listy z Rosji: Rosja w 1839 roku, tłum. M. Leśniewska, Warszawa

2015.

Nikolaj Karamzin, Listy ruskiego wojażera, tłum. I. Buyson, Wilno 1802.

12. Opera i mit

Richard Wagner, Zygfryd (Siegfried): dramat muzyczny w trzech aktach, część druga tetralogii

Pierścień Nibelunga, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa 1989.

Theodor Adorno, In Search of Wagner, London 2005 (alternatywnie: Slavoj Žižek,

Foreword: Why is Wagner Worth Saving? [w:] Ibidem).

Friedrich Nietzsche, Przypadek Wagnera. Problem muzykanta, “Nowa Krytyka” 15,

2003.

13. Symbolizm w dramacie

Oscar Wilde, Salome, tłum. L. Choromański, J. Kruczyńska, Warszawa 1981.

albo

Oscar Wilde, Bądźmy poważni na serio [w:] Idem, Cztery komedie, Warszawa 1961.

14. Symbolizm i niesamowite

Georges Rodenbach, Bruges umarłe, tłum. N.B. Warszawa 1915.

Sigmund Freud, Niesamowite, [w:] Idem, Pisma psychologiczne, tłum. R. Reszke, Warszawa

1997.

15. Postkolonializm i świadomość

Joseph Conrad, Jądro ciemności, tłum. M. Heydel, Kraków 2011.

Edward W. Said, Dwie wizje w “Jądrze ciemności” [w:] Idem, Kultura i imperializm, tłum. M.

Wyrwas-Wiśniewska, Kraków 2009. Joseph

Conrad, Jądro ciemności, reż. Paweł Łysak, Teatr Powszechny, Warszawa 2021.

(kontekstowo)

II semestr

1. Główne prądy w literaturach europejskich – realizm na tle innych konwencji przedstawiania (1) analiza przykładów

a) Charles Dickens, Opowieść wigilijna, tłum. K. Tarnowska, Kraków 2000.

b) Bolesław Prus, Nawrócony, [w:] idem, Nowele i opowiadania, Warszawa 1979.

c) Bolesław Prus, Wigilia, [w:] idem, Nowele i opowiadania, Warszawa 1979.

2. Główne prądy w literaturach europejskich – naturalizm na tle innych konwencji przedstawiana (2) analiza przykładów

a) Eliza Orzeszkowa, Dziurdziowie, Warszawa 1975.

b) Nikołaj Gogol, Wij, tłum. J. Wyszomirski, [w:] idem, Opowiadania, tłum. J. Tuwim, J. Wyszomirski, Warszawa 1984.

3. Główne prądy w literaturach europejskich – dekadentyzm na tle innych konwencji przedstawiania (3) analiza przykładów

a) Joseph Roth, Marsz Radetzky’ego, tłum. W. Kragen, Kraków 2015.

b) Bruno Schulz, Wiosna [w:] idem, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław‒Warszawa‒Kraków 1998.

4. Główne prądy w literaturach europejskich – symbolizm na tle innych konwencji przedstawiania (4) analiza przykładów

a) Bolesław Leśmian, Baśń o Rycerzu Pańskim (z cyklu Legendy tęsknoty), „Chimera” 1904, t. 5, z. 19.

b) Bolesław Leśmian, Pieśni przemądrej Wasylisy, przeł. Zbigniew Dmitroca, „Tekstualia” 2017, nr 1 (48).

c) Aleksander Błok, Z Wierszy o pięknej Damie, [w:] idem, Poezje, wstęp i oprac. Seweryn Pollak, Kraków 1981.

d) Dobrynia i Żmij, [w:] Ilja Muromiec. Byliny staroruskie, tłum. Cz. Jastrzębiec-Kozłowski, T. Chróścielewski, T. Opalewski, T. Mongird, Warszawa 1957.

5. Główne prądy w literaturach europejskich – ekspresjonizm na tle innych konwencji przedstawiania (5) analiza przykładów

a) J. Wittlin, Sól ziemi, Wrocław 1991.

b) J. Wittlin Hymny, Warszawa 1977.

c) Jan Józef Lipski, Ekspresjonizm polski i niemiecki, [w:] Porównania. Studia o kulturze modernizmu, pod red. Romana Zimanda, Warszawa 1983.

d) Krzyk i ekstaza. Antologia polskiego ekspresjonizmu, oprac. J. Ratajczak, Poznań 1987.

e) A. Stramm, Ludzkość i inne wiersze, tłum. L. Szaruga, Warszawa 2017, 2018.

6. Główne prądy w literaturach europejskich – futuryzm na tle innych konwencji przedstawiania (6) analiza przykładów

a) Antologia polskiego futuryzmu i nowej sztuki, oprac. Z. Jarosiński, wybór tekstów H. Zaworska, Wrocław 1978.

b) Przemysław Strożek, Marinetti i futuryzm w Polsce 1909-1939 Obecność – kontakty – wydarzenia, Warszawa 2012.

c) Julian Tuwim, Słopiewnie, [w:] idem, Wiersze, t. 1, oprac. A. Kowalczykowa, Warszawa 1986.

d) W. Chlebnikow, Widziądz widzadeł bezkształtnych. Wiersze i teksty z lat 1904-1916, przeł. Adam Pomorski, Warszawa 2005 (wybrane wiersze).

7. Główne prądy w literaturach europejskich – dadaizm i surrealizm na tle innych konwencji przedstawiania (7) analiza przykładów

a) Dawn Ades, Paul Overy, Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Warszawa 1980, rozdz. Dadaizm i surrealizm

b) H. Richter, Dadaizm. Sztuka i antysztuka, Warszawa 1983.

c) Antologia surrealizmu, pod red. A. Ważyka, Warszawa 1976.

d) M. Baranowska, Surrealna wyobraźnia i poezja, Warszawa 1984.

8. Główne prądy w literaturach europejskich - egzystencjalizm na tle innych konwencji przedstawiania (8) analiza przykładów

a) A. Camus, Obcy, tłum. M. Zenowicz, Warszawa 1995.

b) B. Hrabal, Kain. Opowiadanie egzystencjalne, „Twórczość” 1994, nr 6.

9. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - autotematyzm w literaturach europejskich (1)

a) K. Irzykowski, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981.

b) A. Gide, Fałszerze, tłum. H. Iwaszkiewiczówna i J. Iwaszkiewicz, Wrocław 2003.

c) E. Szary-Matywiecka, hasło: Autotematyzm [w:] Słownik literatury polskiej XX wieku, pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992.

10. . Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - autotematyzm na tle innych konwencji przedstawiania w literaturach europejskich (2)

a) A. Burzyńska, Fabulant, Kraków 1997.

b) Ż. Nalewajk, Stylizacja jako forma pytania o podmiot. Proza polska po 1989 roku wobec tradycji autotematyzmu, biografistyki, historiografii, [w:] Podmiot w literaturze polskiej po 1989 roku. Antropologiczne aspekty konstrukcji, pod red. Ż. Nalewajk, Warszawa 2010, s. 101–122.

11. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - strumień świadomości (1)

a) É. Dujardin, Wawrzyny już ścięto, przeł. M. Łuszczkiewicz-Jastrzębska, Warszawa 1971.

b) R. Humphrey, Strumień świadomości – techniki, przeł. S. Amsterdamski, „Pamiętnik Literacki” 1970.

c) James Joyce, Ulisses, tłum. M. Słomczyński, Kraków 2004.

d) A. Topia, Kontrapunkty Joyce’owskie, tłum. W. Maczkowski, „Pamiętnik Literacki” 1988, nr 2 (79).

12. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych – strumień świadomości (2)

a) J. Andrzejewski, Bramy raju, Warszawa 1960.

13. Monolog wypowiedziany (1)

a) F. Dostojewski, Notatki z podziemia. Gracz, tłum. G. Karski, W. Broniewski, London 1992.

b) S. Beckett, Pierwsza miłość, [w:] idem, Molloy i cztery nowele, przeł. A. Libera, Kraków 2004.

14. Monolog wypowiedziany (2)

a) A. Camus, Upadek, przeł. J. Guze, Kraków 1972.

b) J. Iwaszkiewicz, Wzlot, [w:] idem, O psach, kotach i diabłach (opowiadania), Warszawa 1968.

15. Podsumowanie

+ Kompendia dotyczące literatury światowej i europejskiej (Atlas literatury pod red. M. Bradbury'ego; Literatura świata. Encyklopedia PWN; Lexikon der Weltliteratur; Dzieje literatur europejskich; Literatura polska. Encyklopedia PWN itp.)

Efekty uczenia się:

Ćwiczenia są uzupełnieniem wykładu, praktyczną analizą tekstów związanych z przełomem XIX i XX wieku (kształtowanie modernizmu, kultura dekadentyzmu itp.) oraz z postmodernizmem (literatura ostatnich dekad XX wieku), a także z głównymi nurtami literatur europejskich i i przemianami technik powieściowych w XX weku.

Metody i kryteria oceniania:

Obecność i aktywność na zajęciach, powyżej dwóch nieobecności konieczność napisania naukowego sprawozdania z zaległej lektury (3-5 stron) lub zaliczenie zajęć na dyżurze.

Zakres tematów:

Semestr 1 (mgr Anna Bykova, mgr Mateusz Kaliński)

1. Bildungsroman i teatralna edukacja mieszczan

2. Poetyka fragmentu

3. Powieść gotycka

4. Zdarzenie historyczne w powieści

5. Bohater bajroniczny

6. Satyra polityczna

7. Autobiografizm w powieści

8. Flaneur i premodernizm

9. Charles Baudelaire, Kwiaty zła, różni tłumacze, Warszawa 1981.

10. „Horyzont ducha”

11. Wynalezienie Wschodu/Wynalezienie Zachodu

12. Opera i mit

13. Symbolizm w dramacie

14. Symbolizm i niesamowite

15. Postkolonializm i świadomość

Semestr II (dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka)

1. Główne prądy w literaturach europejskich – realizm na tle innych konwencji przedstawiania (1) analiza przykładów

2. Główne prądy w literaturach europejskich – naturalizm na tle innych konwencji przedstawiana (2) analiza przykładów

3. Główne prądy w literaturach europejskich – dekadentyzm na tle innych konwencji przedstawiania (3) analiza przykładów

4. Główne prądy w literaturach europejskich – symbolizm na tle innych konwencji przedstawiania (4) analiza przykładów

5. Główne prądy w literaturach europejskich – ekspresjonizm na tle innych konwencji przedstawiania (5) analiza przykładów

6. Główne prądy w literaturach europejskich – futuryzm na tle innych konwencji przedstawiania (6) analiza przykładów

7. Główne prądy w literaturach europejskich – dadaizm i surrealizm na tle innych konwencji przedstawiania (7) analiza przykładów

8. Główne prądy w literaturach europejskich - egzystencjalizm na tle innych konwencji przedstawiania (8) analiza przykładów

9. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - autotematyzm w literaturach europejskich (1)

10. . Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - autotematyzm na tle innych konwencji przedstawiania w literaturach europejskich (2)

11. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - strumień świadomości (1)

12. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych – strumień świadomości (2)

13. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - monolog wypowiedziany (1)

14. Przemiany dwudziestowiecznych technik powieściowych - monolog wypowiedziany (2).

15. Podsumowanie

Metody dydaktyczne:

I sem. Obowiązkowe wprowadzenie do analizy (handout lub prezentacja w power point); postawienie problemów, analiza kulturowa

II sem. Formułowanie problemów, case studies, dyskusja z elementami metody podającej.

Zajęcia prowadzone na platformie Zoom, link będzie wysyłany przed

Forma zajęć: synchroniczna

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każdy czwartek, 11:30 - 13:00, sala 19
Żaneta Nalewajk-Turecka, Anna Bykova, Mateusz Kaliński 15/17 szczegóły
2 każdy czwartek, 9:45 - 11:15, sala 19
Żaneta Nalewajk-Turecka, Anna Bykova, Mateusz Kaliński 17/17 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Budynek Wydziału Polonistyki
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 6.8.1.0-4d6609a26 (2023-02-28)