Semiotyka logiczna 3800-SL-DON
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2023/24

Podręcznik: Jacek Jadacki, Spór o granice języka. Elementy semiotyki logicznej i metodologii (Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2005).

Do ćwiczeń: Jacek Jadacki, Elementy semiotyki logicznej i metodologii w ćwiczeniach (Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2004)

Inne:

Kazimierz Ajdukiewicz, „Związki składniowe pomiędzy członami zdań oznajmujących”, [w:] tenże, Język i poznanie, PWN, Warszawa 1985, t. II.

John Austin, „Wypowiedzi performatywne”, w tenże, Mówienie i poznawanie, PWN, Warszawa 1993.

Izydora Dąmbska, „W sprawie tzw. nazw pustych”, [w:] Jerzy Pelc (red.) Semiotyka polska 1894-1969, PWN, Warszawa 1967;

Teresa Hołówka, Błędy, spory, argumenty. Szkice z logiki stosowanej, UW, Warszawa 1998.

Tadeusz Pawłowski, Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych, PWN, Warszawa 1986.

Bertrand Russell, „Deskrypcje”, [w:] Jerzy Pelc (red.) Logika i język, PWN, Warszawa 1967.

Witold Marciszewski, Sztuka dyskutowania, Wydawnictwo ALEPH, Warszawa 1996 .

Barbara Stanosz, „Implikatury i intuicje” [w:] Mieczysław Omyła (red.) Nauka i język, Warszawa 1995.

Zaliczenie na ocenę (jedna ocena wystawiona na koniec drugiego semestru). Warunkiem zaliczenia są: obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów testowych (dwóch w każdym semestrze), oddanie kilku prac domowych i aktywność. Lektura wszystkich wskazanych na zajęciach tekstów jest obowiązkowa.

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieni: po dwie w każdym semestrze.

Ćwiczenia poświęcone są rozwiązywaniu zadań i analizie wybranych tekstów semiotycznych. Na zajęciach zostaną podjęte m.in. następujące tematy

– 1. Wybrane pojęcia znaku. Klasyfikacja znaków.

– 2. Relacje syntaktyczne.

– 3. Funkcje semantyczne wypowiedzi

– (a) funkcje semantyczne nazw (desygnowanie, denotowanie, konotowanie), rodzaje nazw, relacje między nazwami ze względu na denotację;

– (b) funkcje semantyczne zdań (konstatowanie), klasyczna definicja prawdy, kryteria i pseudokryteria prawdziwości;

– (c) funkcja generatywna (performatywy).

– 4. Funkcje pragmatyczne wypowiedzi. Implikatury konwersacyjne Grice’a.

– 5. Analiza semantyczno-kategorialna wypowiedzi i analiza syntaktyczna.

– 6. Anomalie semiotyczne (defekty syntaktyczne i semiotyczne, antynomie i paradoksy) oraz sposoby ich eliminowania.

– 7. Rodzaje definicji i kryteria ich poprawności.

– 8. Teoria pytań i odpowiedzi.

– 9. Systematyzacja: klasyfikacja i typologia.

– 10. Typy wnioskowań (indukcja enumeracyjna zupełna i niezupełna, wnioskowanie przez analogię, wnioskowanie kondukcyjne, wnioskowanie redukcyjne, sprawdzanie (weryfikacja, falsyfikacja), dowody). Błędy we wnioskowaniach.

– 11. Erystyka: struktura dyskusji, rodzaje dyskusji, kryteria poprawności dyskusji, chwyty erystyczne.