Podstawy genetyki zachowania się człowieka 2500-PL-PS-FO4-02
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2023/24

Końcowe zaliczenie pisemne w postaci testu złożonego z 15 pytań zamkniętych.

Kryteria oceny:

9-10 punktów - dostateczny

11 punktów - dostateczny plus

12 punktów - dobry

13 punktów - dobry plus

14 punktów - bardzo dobry

15 punktów - celujący

1. Zarys historii genetyki zachowania. Genetyka molekularna i populacyjna. Mechanizmy dziedziczenia cech u ludzi. Teoria wpływu genetycznego: model pojedynczego genu oraz model poligeniczny - podejście OGOD (One Gene, One Disorder) i QTL (Quantitative Trait Loci). Modele ścieżkowe bliźniąt wychowywanych razem i osobno, rodzin biologicznych i adopcyjnych.

2. Ogólna charakterystyka genetycznych składników modelu odziedziczalności cech (addytywnego, nieaddytywnych, selektywnego doboru rodziców, interakcji i korelacji genotypu i środowiska). Opis czynników środowiskowych (pojęcie środowiska wspólnego i specyficznego).

3. Odziedziczalność – kluczowe pojęcie genetyki zachowania. Proste i złożone modele odziedziczalności cech u ludzi. Współczynniki odziedziczalności: formuła Falconera i wzór Holzingera. Oszacowanie środowiskowych składników wariancji fenotypowej oparte na współczynniku odziedziczalności.

4. Metody genetyki zachowania człowieka: metody oparte na badaniu bliźniąt, studia rodzinne i badania adopcyjne. Diagnoza zygotyczności bliźniąt. Diagnoza czynników środowiskowych metodami standaryzowanymi.

5. Ogólna charakterystyka i kierunki badań we współczesnej genetyce zachowania się człowieka: odziedziczalność temperamentu i innych cech osobowości. Badania DNA (ogólne założenia i wskaźniki).

6. Odziedziczalność zdolności i inteligencji: przegląd wyników najważniejszych badań.

7. Czynniki genetyczne i środowiskowe w psychopatologii i psychologii zdrowia: przegląd wybranych badań i ich wyników. Kontrowersje i perspektywy badań genetyki zachowania. Znaczenie badań behawioralno - genetycznych.

Wykład