Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Funkcjonalny opis języka 3007-L1A2FO
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2024/25

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 75
Limit miejsc: 34
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Literatura:

Zob. literatura części wykładowej przedmiotu oraz:

Burkacka I. Kaproń-Charzyńska I, 2022. Metodologia synchronicznego słowotwórstwa strukturalistycznego - przeszłość w polskich badaniach słowotwórczych czy ich trwałe zaplecze?, Język Polski z. 1, s. 5-25.

Dróżdż-Łuszczyk K., 2022. Nowa leksyka języka polskiego. Jej źródła i tendencje rozwoju (wybrane zagadnienia), Poradnik Językowy z. 1, s. 71-88.

Dróżdż-Łuszczyk K, 2022. Zmiany ilościowe w leksyce współczesnego języka polskiego (funkcje elementów zapożyczonych). Orbis Linguarum t. 20, z. 1, s. 23-28.

Szpyra-Kozlowska J., Laider K., 2022. Czy nazwy żeńskie typu architektka, chirurżka i adiunktka sa trudne do wymówienia? Badanie empiryczne, Język Polski z.4, s. 37-54.

Metody i kryteria oceniania:

śródsemestralne zdalne prace kontrolne; ocena przygotowania do bieżących zajęć i aktywności w czasie zajęć; kontrola obecności

Zakres tematów:

Semestr zimowy:

1. Miejsce fleksji w systemie, fleksja a składnia, fleksja a derywacja. Proporcja jako zasada delimitacji jednostek znaczących. Kryteria odróżniania zjawisk fleksyjnych i derywacyjnych. Definicja leksemu (jednostki leksykalnej).

2. Co to znaczy, że wyraz się odmienia? Wyraz jako obiekt gramatyki – budowa morfologiczna: temat i wykładnik(i) funkcji gramatycznych (flektyw). Charakterystyka tematu fleksyjnego: temat podstawowy i tematy alternacyjne; tematy supletywne.Typy wykładników gramatycznych. Formy syntetyczne i analityczne. Synkretyzm form.

3. Kategorie gramatyczne. Rozpoznawanie typów: klasyfikujące i fleksyjne, składniowo zależne i niezależne; determinujące i niedeterminujące; kategorie nominatywne i wewnątrztekstowe. Wartość kategorii gramatycznej. Opozycja fleksyjna i neutralizacja opozycji.

4. Kategorie werbalne (osoba, czas, tryb, aspekt, liczba, rodzaj) i ich wykładniki. Problem strony. Formy nieosobowe czasownika i ich funkcje. Problem imiesłowów. Aspekt a zasób form czasownika.

5. Paradygmaty werbalne (struktura paradygmatów i porządkowanie koniugacji).

6. Kategorie imienne (przypadek, liczba, rodzaj). Problem stopnia.

7. Paradygmaty imienne (porządkowanie deklinacji; osobliwości paradygmatów zaimkowych)

8. Polskie systemy klasyfikacji leksemów na części mowy. Leksemy nieodmienne.

Semestr letni (30h):

1. Składnia i fleksja jako składowe gramatyki. Składnia jako nauka o regułach rządzących połączeniami jednostek językowych. Fleksja jako nauka o mechanizmach łączenia. Gramatyczne klasy wyrażeń – części mowy: podział tradycyjny. Wyrazy odmienne i nieodmienne; wewnętrzny podział odmiennych.

2. Wypowiedź jako jednostka komunikacji językowej. Wypowiedzenie, zdanie, oznajmienie, zawiadomienie - regulacje terminologiczne. Czasownik jako centrum zdaniotwórcze. Pojęcie formy finitywnej.

3. Klemensiewiczowski opis zdania pojedynczego – podmiot i orzeczenie. Zdanie minimalne a zdanie pojedyncze - nierozwinięte i rozwinięte. Graficzny obraz zdania.

4. Klemensiewiczowski opis zdania pojedynczego – dopełnienie i okolicznik. Typy semantyczne i formalne.

5. Schemat zdaniowy - różne ujęcia. Pojęcie pozycji składniowej. Formalne i semantyczne typy orzeczeń.

6. Grupa syntaktyczna. Typ grup. Przydawka jako człon grupy.

7. Związki składniowe: zgoda, rząd. Osobliwość tzw. związku przynależności. Związek główny a związki poboczne.

8. Pojęcie konotacji. Właściwości konotacyjne leksemów polskich.

9. Pojęcie akomodacji. Typy związków akomodowanych. Akomodacja bezpośrednia i pośrednia.

10. Zdanie pojedyncze a zdanie złożone.

11. Wprowadzenie do problematyki zdania złożonego. Klasyfikacje zdań złożonych. Graficzny obraz zdania złożonego.

12. Wskaźniki zespolenia - typy.

13. Typy zdań złożonych.

14. Analiza zdania wielokrotnie złożonego

Semestr letni (15h):

1. Kryteria ustalania kierunku pochodności. Rodzina wyrazów.

2. Podstawowe pojęcia słowotwórstwa. Budowa derywatu.

3. Typy formantów słowotwórczych. Pytania o granice między fleksją a słowotwórstwem.

4. Kategorie słowotwórcze współczesnej polszczyzny.

5. Kryteria oceny neologizmów słowotwórczych.

6. Tendencje rozwoju podsystemu leksykalnego.

Metody dydaktyczne:

- ćwiczenia,

- demonstracja,

- dyskusja,

- praca w grupach

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każdy poniedziałek, 13:15 - 14:45, sala 212A
każdy wtorek, 11:30 - 13:00, sala 211
każdy wtorek, 13:15 - 14:45, sala 211
Katarzyna Dróżdż-Łuszczyk 16/16 szczegóły
2 każdy piątek, 13:15 - 14:45, sala 212A
każdy wtorek, 11:30 - 13:00, sala 212A
każdy wtorek, 13:15 - 14:45, sala 212A
Dorota Kruk 14/16 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Lokale w budynku Karowa 20
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-a600aef0a (2025-03-26)