Biologia komórki

obowiązkowe

żadnych

w sali

Program wykładów i ćwiczeń obejmuje zagadnienia dotyczące budowy i funkcjonowania komórek. Przedstawione zostaną: podstawowe metody badań stosowane w biologii komórki, różnice między komórkami pro- i eukariotycznymi, budowa i funkcje organelli komórkowych, transport cząsteczek, oddziaływania między komórkami, przekazywanie sygnału, powielanie i ekspresja informacji genetycznej, charakterystyka cyklu komórkowego, mitozy, mejozy, apoptozy, charakterystyka zarodkowych i specyficznych tkankowo komórek macierzystych, komórek nowotworowych.

Program wykładu (prof. M.A. Ciemerych-Litwinienko, prof. A.Mostowska):

Komórkowa budowa organizmów. Porównanie Prokariota z Eukariota. Błona komórkowa. Skład i funkcje cytoplazmy. Organella komórkowe. Mitochondria i chloroplasty. Budowa i funkcje cytoszkieletu komórki oraz macierzy pozakomórkowej. Oddziaływania między komórką a środowiskiem. Transport przez błony komórkowe, endo- i egzocytoza. Mechanizmy przekazywania sygnałów. Receptory związany z białkami G, receptory związane z kinazami tyrozynowymi, aktywacja szlaków - MAP kinazy, PKC, PLC. Komórki macierzyste. Różnicowanie komórek. Powielanie materiału genetycznego i ekspresja genów. Cykl komórkowy. Mitoza. Mejoza. Apoptoza. Nowotworzenie.

Program ćwiczeń (dr hab. M. Zimowska-Wypych, dr Karolina Archacka, dr Anna Podgórska):

Mikroskopia świetlna - zasady działania różnego typu mikroskopów: z kontrastem fazowym Nomarskiego, fluorescencyjny, konfokalny. Pomiary komórek.

Współczesne techniki i metody stosowane w biologii komórki - barwienia cytochemiczne, autoradiografia, immunocytochemia, hybrydyzacja in situ.

Cykl mitotyczny u eukariontów - przebieg, punkty kontrolne cyklu.

Struktura i funkcja jądra interfazowego.

Cytoszkielet i jego rola w organizacji strukturalnej i funkcjonalnej komórki oraz ruchy komórkowe.

Mitoza - przebieg i molekularne aspekty związane z przebiegiem mitozy

Inhibitory mitozy -mechanizm powstawania aberracji chromosomowych i chromatydowych, efekt mitoklastyczny (kolchicyna).

Analiza kariotypu.

Cytokineza - analiza odmiennego przebiegu u organizmów roślinnych i zwierzęcych, aspekty molekularne.

Mejoza - przebieg, miejsce w cyklu życiowym organizmu, aspekty molekularne przebiegu.

Analiza innych niż mitoza cykli komórkowych: poliploidyzacja, endomitoza, politenizacja, amplifikacja.

Hodowla komórek - warunki i typy hodowli komórek zwierzęcych in vitro, współczesne techniki hodowli.

Alberts i wsp. Podstawy Biologii Komórki. PWN 2005

Alberts et al. Molecular Biology of the Cell. Garland Publishing Inc. 2002

Kilarski. Strukturalne podstawy biologii komórki. PWN 2003

Wojtaszek i wsp.. Biologia komórki roślinnej, tom I i II, PWN 2007

WIEDZA

Rozumie budowę i właściwości podstawowych typów makrocząsteczek biologicznych i ich elementów składowych.

Zna funkcjonowanie struktur komórkowych i przedstawia najważniejsze zależności funkcjonalne zarówno między składowymi komórki, jak i między komórkami.

Wykazuje znajomość podstaw nauk przyrodniczych, kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz znajomość rozwoju metod badawczych, a także potrafi wskazać najważniejsze odkrycia naukowe w historii nauk biologicznych, w tym biotechnologii.

Wykazuje znajomość podstawowych technik i narzędzi w badaniach zjawisk przyrodniczych i rozumie znaczenie pracy doświadczalnej w biotechnologii oraz potrafi opisać znaczenie analiz molekularnych w badaniach biologicznych i medycznych.

Rozumie zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.

UMIEJĘTNOŚCI

Uczy się samodzielnie zagadnień wskazanych przez opiekuna.

Wykazuje umiejętność wykorzystania dostępnych źródeł informacji, w tym ze źródeł elektronicznych.

Wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych z różnych źródeł.

KOMPETENCJE

Poszerza zainteresowania w obrębie nauk przyrodniczych.

Odczuwa potrzebę stałego dokształcania się i aktualizowania wiedzy dotyczącej nauk matematyczno-przyrodniczych.

Wykazuje zrozumienie zjawisk i procesów biologicznych w przyrodzie.

Wykazuje odpowiedzialność za własną pracę i powierzony sprzęt; wykazuje poszanowanie pracy własnej i innych.

Egzamin pisemny: pytania otwarte z części wykładowej i test z części ćwiczeniowej

Ćwiczenia – Każde z ćwiczeń zaliczane jest na podstawie opisu analizowanych komórek (rysunek z objaśnieniami lub krótka notatka). Brak więcej niż 2 zaliczeń lub 2 nieobecności na 4 ćwiczeniach powoduje niedopuszczenie do egzaminu

nie dotyczy