Sudeckie praktikum terenowe z petrologii skał osadowych

fakultatywne

Do uczestnictwa w praktikum niezbędna jest następująca wiedza i umiejętności:

- znajomość geologii regionalnej i historycznej bloku dolnośląskiego,

- swobodne rozpoznawanie makroskopowe minerałów i skał,

- znajomość zasad klasyfikacji petrograficznej skał osadowych i piroklastycznych,

- swobodne operowanie pojęciami z zakresu petrologii skał osadowych,

- interpretacja środowiska sedymentacji skał osadowych na podstawie cech teksturalnych, wykształcenia litologicznego czy podstawowych struktur sedymentacyjnych,

- swobodne prowadzenie obserwacji terenowych.

Praktikum terenowe podejmuje zagadnienia z zakresu budowy i historii geologicznej Sudetów Środkowych. Studenci zapoznają się z wykształceniem niezmetamorfizowanej sukcesji skał osadowych, która stanowi zapis paleozoicznej i mezozoicznej ewolucji obszaru sudeckiego.

W trakcie pięciodniowego praktikum terenowego studenci zapoznają się z

szeregiem formacji skalnych – przede wszystkim osadowych, ale także piroklastycznych i wulkanicznych. Obserwacje terenowe prowadzone są na obszarze Sudetów Środkowych, gdzie w podłożu sukcesji osadowych występują jednostki krystaliczne uformowane w trakcie orogenezy waryscyjskiej. Aktywne uczestnictwo w praktikum stanowi niepowtarzalną okazję do prześledzenia zapisanej w osadach syn- i postorogenicznej historii polskiej części Sudetów. Zajęcia terenowe odbywają się na obszarze jednostki Gór Bardzkich, niecki śródsudeckiej (w tym w Górach Stołowych) oraz w obrębie rowu górnej Nysy Kłodzkiej.

Kurs obejmuje szereg zagadnień dotyczących w szczególności:

- sedymentacji paleozoicznej w zbiorniku Gór Bardzkich,

- karbońsko-permskiego wypełnienia molasowego niecki śródsudeckiej (w tym utworów wulkanogenicznych i karbonu produktywnego),

- litostratygraficznego profilu osadów kredy oraz rozwoju rzeźby Gór Stołowych,

- tektoniki i wypełnienia rowu górnej Nysy Kłodzkiej.

Praktikum stanowi doskonałe uzupełnienie wiedzy o historii i budowie geologicznej bloku dolnośląskiego, zdobytej na wykładach, ćwiczeniach czy kursach terenowych prowadzonych przez Instytut Geochemii, Mineralogii i Petrologii.

Awdankiewicz M. 1999a. Volcanism in a late Variscan intramontane trough: Carboniferous and Permian volcanic centres of the Intra-Sudetic Basin, SW Poland. Geologia Sudetica, 32 (1), 13-47

Awdankiewicz M. 1999b. Volcanism in a late Variscan intramontane trough: the petrology and geochemistry of the Carboniferous and Permian volcanic rocks of the Intra-Sudetic Basin, SW Poland. Geologia Sudetica, 32 (2), 83-111

Awdankiewicz M., Kurowski L., Mastalerz K., Raczyński P. 2003. The Intra-Sudetic Basin – a record of sedimentary and volcanic processes in late – to post-orogenic tectonic setting. Geolines, 16, 165-183

Badura J., Rauch M. 2014. Tectonics of the Upper Nysa Kłodzka Graben, the Sudetes. Geologia Sudetica, 42, 137-148

Badura J., Rauch M. 2014. The CETeG 2014 excursion to the Upper Nysa Kłodzka Graben, the Sudetes: morphotectonics and tectonics. Geologia Sudetica, 42, 161-166

Blecha M., Burliga S., Lojka R., Martinek K., Wojewoda J. 2008. Osady permskie basenu śródsudeckiego. W: J. Wojewoda (red.), Baseny Śródgórskie: Kontekst Regionalny Środowisk i Procesów Sedymentacji. 3 Polska Konferencja Sedymentologiczna (POKOS 3), 15-21.09.2008, Kudowa Zdrój. Materiały Konferencyjne, wycieczka B. WIND, Wrocław, 61-83

Borzęcki R., Marek A. 2013. Geoturystyczne walory hałdy dawnej kopalni węgla „Nowa Ruda”. W: Zagożdżon P.P., Madziarz M. (red.), Dzieje Górnictwa – Element Europejskiego Dziedzictwa Kultury. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, t. 5, 15-25

Bossowski A., Ihnatowicz A. 1994. Palaeogeography of the Upper Carboniferous coal-bearing deposits in NE part of the Intra-Sudetic Depression. Geological Quarterly, 38 (2), 231-248

Chrząstek A. 2012. Palaeontology of the Middle Turonian limestones of the Nysa Kłodzka Graben (Sudetes, SW Poland): biostratigraphical and palaeogeographical implications. Geologos, 18 (2), 83-109

Don J., Gotowała R. 2008. Tectonic evolution of the late Cretaceous Nysa Kłodzka Graben, Sudetes, SW Poland. Geologia Sudetica, 40, 51-63

Jerzykiewicz T., Wojewoda J. 1986. The Rardków and Szczeliniec sandstones: An example of gigant foresets on a tectonically controlled shelf of the Bohemian Cretaceous Basin (Central Europe). W: R.J. Knight, J.R. McLean (red.), Shelf Sands and Sandstones. Canadian Society of Petroleum Geologists, Memoir 11, 1-15

Kryza R., Muszer J., August C., Haydukiewicz J., Jurasik M. 2008. Lower Carboniferous bentonites in the Bardo Structural Unit (central Sudetes): geological context, petrology and palaeotectonic setting. Geologia Sudetica, 40, 19-31

Kryza R., Muszer J., Haydukiewicz J., August C., Jurasik M., Rodionov N. 2011. A SIMS zircon age for a biostratigraphically dated Upper Visean (Asbian) bentonite in the Central-European Variscides (Bardo Unit, Polish Sudetes). International Journal of Earth Sciences (Geologische Rundschau), 100, 1227–1235

Wajsprych B. 1995. The Bardo Mts. Rock Complex: the Famennian-Lower Carboniferous preflysch (platform)-to-flysch (foreland) basin succession, the Sudetes. W: Transition of the Early Carboniferous Pelagic Sedimentation into Synorogenic Flysch. XIII International Congress on Carboniferous-Permian, Kraków, August 28 – September 2, 1995. Guide to Excursion B2, 23-42

Wajsprych B., Mastalerz K., Porębski S., Wojewoda J. 1997. Paleogeologia późnego dewonu i wczesnego karbonu na obszarze Sudetów Środkowych. W: Obszary Źródłowe: Zapis w Osadach. Wojewoda J. (red.). VI Krajowe Spotkanie Sedymentologów, Lewin Kłodzki, 26-28 września 1997 r. Wycieczka 1, 76-97

Wojewoda J. 1997. Upper Cretaceous litoral-to-shelf succession in the Intrasudetic Basin and Nysa Trough, Sudety Mountains. W: J. Wojewoda (red.), Obszary źródłowe: Zapis w osadach. WIND, Wrocław, t. 1, 81-96

Wojewoda J., Białek D., Bucha M., Gałuszyński A. Gotowała R., Krawczewski J., Schutty B. 2011. Geologia Parku Narodowego Gór Stołowych – wybrane zagadnienia (Geology of the Góry Stolowe National Park - selected issues). W: T. Chodak, C. Kabała, J. Kaszubkiewicz, P. Migoń, J. Wojewoda (red.), Geoekologiczne Warunki Środowiska Przyrodniczego Parku Narodowego Gór Stołowych. WIND, Wrocław, 53-96

Żołyński L. 1997. Sekwencja allodapiczna w północno-zachodniej części struktury bardzkiej – analiza litostratygraficzno-facjalna. Przegląd Geologiczny, 45 (8), 826-830

K_W01 – ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii czwartorzędu, geomorfologii, stratygrafii, sedymentologii, paleontologii, geochemii, mineralogii, petrologii, geologii złóż

K_W02 – zna metody pozyskiwania i opracowywania materiałów geologicznych do celów zawodowych z wykorzystaniem technik komputerowych, poznaje metody i narzędzia do tworzenia różnorodnych modeli geologicznych w oparciu o bazy danych

K_W06 – zna nowoczesne instrumentalne metody analityczne wykorzystywane w badaniach substancji mineralnych i organicznych, zna zalety i ograniczenia poszczególnych metod , zna znaczenie badań empirycznych w rekonstrukcji środowisk przyrodniczych

K_W07 – zna zasady działania i możliwości analityczne określonej aparatury badawczej oraz zasady optymalnego planowania badań z wykorzystaniem dostępnego zaplecza badawczego

K_W09 – ma wiedzę na temat warunków geologicznych Polski w podziale regionalnym, w tym: regionalizację geologiczną Polski, piętra strukturalne, historię basenów sedymentacyjnych, obszary występowania złóż, ma wiedzę na temat budowy geologicznej wybranych regionów na świecie oraz treści seryjnych i specjalistycznych map geologicznych

K_W11 – zna sposoby pozyskiwania i rozliczania funduszy na realizację badań;. zna regulacje prawne w zakresie poszukiwania i wydobywania kopalin oraz wykonywania prac geologicznych, unormowanych prawem geologicznym i górniczym, ustawą o ochronie i kształtowaniu środowiska, prawem wodnym i innymi aktami prawnymi, zna zasady procesu koncesyjnego oraz zasady postępowania administracyjnego w zakresie działalności geologicznej, zna skutki nieprzestrzegania zasad ochrony praw własności intelektualnej; zna metody rozwoju własnej przedsiębiorczości

K_U02 – korzysta z zasobów internetowych danych geologicznych, potrafi dokonać ich weryfikacji, wykorzystuje do obliczeń geologicznych proste oraz zaawansowane programy komputerowe, interpretuje wyniki obliczeń w sposób opisowy lub graficzny

K_U03 – umie określić genezę złoża surowców mineralnych, procesy prowadzące do jego powstania i wykorzystanie określonych surowców w celach naukowych i przemysłowych

K_U04 – umie samodzielnie zanalizować zgromadzony materiał naukowy, zinterpretować otrzymane wyniki badań i wyciągnąć stosowne wnioski w oparciu o własne doświadczenia i najnowsze dane literaturowe

K¬_U06 – potrafi zwięźle scharakteryzować warunki geologiczne poszczególnych rejonów Polski i wybranych regionów świata, umie porównać obszary Polski pod względem zasobności w złoża surowców mineralnych i skalnych, potrafi wyjaśnić genezę w nawiązaniu do historii geologicznej rozwoju danego obszaru i jego budowy geologicznej

K_U07 – umie opisać budowę wewnętrzną skały, zanalizować procesy prowadzące do jej powstania, środowisko geotektoniczne i procesy przeobrażeń, umie określić termodynamiczne warunki konieczne do powstawania określonych typów skał

K_U09 – zna i stosuje prawo geologiczne i górnicze oraz akty prawne związane z działalnością geologiczną, wykazuje umiejętność projektowania prac w celu obliczania zasobów złóż kopalin użytecznych, zna podstawy prawidłowej gospodarki surowcowej i jej aspekty ekonomiczne

K_K01 – Absolwent jest gotów do ciągłego podnoszenia swoich zawodowych kompetencji oraz znajdowania nowych technologii w celu rozwiązywania problemów badawczych poprzez zapoznawanie się z literaturą fachową i aktami prawnymi

K_K02 – współdziała w grupach tematycznych na zajęciach terenowych oraz podczas grupowych zajęć kameralnych

K_K07 – wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo swoje i innych podczas prac laboratoryjnych, w czasie kursów terenowych i na praktykach zawodowych

Do zaliczenia praktikum konieczne jest wykonanie karty dokumentacyjnej wybranego stanowiska geologicznego, w oparciu o przeprowadzone obserwacje terenowe oraz dostępną literaturę. Ocenie podlega również aktywność studenta podczas zajęć w terenie.

W ROKU AKAD. 2019/2020, ZE WZGLĘDU NA COVID-19 KRYTERIA OCENIANIA I ZALICZANIA USTALA PROWADZĄCY ZAJ ĘCIA. PODAJE JE DO WIADOMOŚCI STUDENTÓW NA MIN. 10 DNI PRZED TERMINEM ZALICZENIA.

brak