Zaawansowane metody jakościowe w psychologii

obowiązkowe

20-godzinne seminarium

stosowane metody dydaktyczne: czytanie literatury, krytyczna dyskusja, wykonywanie ćwiczeń odpowiadających poszczególnym etapom prowadzenia badań jakościowych

Temat 1 – Planowanie badań jakościowych

• Specyfika badań jakościowych: metodologia badań jakościowych (jakościowe vs ilościowe); rodzaje badań jakościowych: IDI, FGI, badania etnograficzne, badania jakościowe przez internet

• Definicja problemu badawczego: na jakie pytania badawcze odpowiadają metody jakościowe, jakościowe badania naukowe a badania aplikacyjne, łączenie metod jakościowych z ilościowymi

• Budowanie schematu badawczego: wybór rodzaju metody badania, liczba wywiadów, liczba grup w schemacie badawczym

• Definicja kryteriów rekrutacyjnych/selekcyjnych

Temat 2 – Techniki projekcyjne i scenariusz wywiadu jakościowego

• Co to są techniki projekcyjne w kontekście badań jakościowych?

• Przykłady technik projekcyjnych

• Jak stosować techniki projekcyjne?

• Jak przygotować scenariusz do wywiadu jakościowego?

Temat 3 – Prowadzenie wywiadu jakościowego

• Umiejętności potrzebne przy prowadzeniu wywiadu jakościowego

• Rodzaje pytań

• Budowanie kontaktu z respondentami

• Rodzaje interwencji w przypadku „trudnych” respondentów

Temat 4 – Analiza i interpretacja wyników badań jakościowych

• Doświadczenie z prowadzeniem wywiadów, wstępne omówienie wyników

• Zasady analizy wyników badań jakościowych

• Interpretacja wyników badań jakościowych – jakie informacje można wyciągnąć z badań jakościowych, a jakich nie można

• Zasady przygotowywania raportu z badań jakościowych (badania aplikacyjne)

Temat 5 – Badania jakościowe jako metoda badań naukowych

• Raport z badań vs. artykuł z badania

• Publikacje naukowe z badań jakościowych

• Podejścia naukowe do analizy badań jakościowych

Adamczyk, D., Jaworska, D., Affeltowicz, D., Maison, D. (2022). Wzorce reakcji emocjonalnych na pandemię COVID-19 w różnych okresach jej trwania – badanie jakościowe. W: M. Gambin, B. Zawadzki (red.). Pandemia COVID-19 w Polsce i na świecie. Perspektywa psychologiczna. Warszawa: Liber Libri.

Alase, A. (2017). The interpretative phenomenological analysis (IPA): A guide to a good qualitative research approach. International Journal of Education and Literacy Studies, 5(2), 9–19.

Braun, V., and Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3, 77–101. doi: 10.1191/1478088706qp063oa.

Charmaz, K. (2009). Shifting the grounds. W: J. M. Morse, B. J. Bowers, K. Charmaz, A. E. Clarke, J. Corbin, P. N. Stern. Developing grounded theory: The second generation. London: Routledge.

Creswell, J. W., Klassen, A. C., Plano Clark, V. L., Smith, K. C. (2011). Best practices for mixed methods research in the health sciences. Washington, DC: National Institutes of Health.

Dryll, E., Cierpka, A. (2012). Psychologia narracyjna: tożsamość, dialogowość, pogranicza. Psychologia Rozwojowa, 17(1).

Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Levitt, H. M., Motulsky, S. L., Wertz, F. J., Morrow, S. L., Ponterotto, J. G. (2017). Recommendations for designing and reviewing qualitative research in psychology: Promoting methodological integrity. Qualitative Psychology, 4, 2–22.

Maison (2022). Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne. PWN.

Miles, M.B., Huberman, A.M. (2000). Analiza danych jakościowych. Białystok: Trans Humana. (rozdział 10)

Silverman, D. (2007). Interpretacja danych jakościowych. Warszawa: PWN. (rozdział 3)

Wiedza: Zna i rozumie: co to są jakościowe metody badań, jaka jest ich specyfika, czym się różnią od metod ilościowych

WG_01 – w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów - światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla danej dyscypliny w ramach nauk społecznych

WG_02 – główne tendencje rozwojowe dyscyplin w ramach nauk społecznych, w których odbywa się kształcenie

WG_03 – metodologię badań naukowych w obrębie dyscyplin naukowych z dziedziny nauk społecznych

WK_01 – fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk społecznych

WK_02 - ekonomiczne, prawne, etyczne i inne istotne uwarunkowania działalności naukowej w obrębie nauk społecznych

Umiejętności: Potrafi

UW_01 – wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki, w szczególności z nauk społecznych do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności: definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk społecznych, formułować hipotezę badawczą, rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować, wnioskować na podstawie wyników badań naukowych

UW_02 – dokonywać krytycznej analizy i oceny wyników badań naukowych w obrębie nauk społecznych, działalności eksperckiej i innych prac o charakterze twórczym oraz ich wkładu w rozwój wiedzy

Społeczne kompetencje: Jest gotów do:

KK_01 – krytycznej oceny dorobku w ramach danej dyscypliny w obrębie nauk społecznych

KK_02 – krytycznej oceny własnego wkładu w rozwój danej dyscypliny naukowej

KK_03 – uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych w obrębie danej dyscypliny z zakresu nauk społecznych

opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: Warunkiem zaliczenia jest: obecność na zajęciach, aktywne uczestniczenie w zajęciach poprzez udział w dyskusji i wykonywanie zadań, wykonywanie zadań domowych. Ze względu na zblokowana formę zajęć dopuszczalna jest jedna nieobecność na zajęciach.

zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego): wykonanie trzech zadań w grupach i jedna prezentacja na zajęciach

metody weryfikacji efektów uczenia się: Poprawne wykonanie prac domowych: 1) zaplanowanie badania jakościowego (schemat badania, kryteria rekrutacyjne/ selekcyjne) 2) przygotowanie scenariusza wywiadu jakościowego; 3) przeprowadzenie 2 wywiadów na dany temat; 4) esej na zadany temat (3000 znaków). Dodatkowo aktywny udział w zajęciach.

-