Kryzysy polityczne w Polsce

obowiązkowe

w sali

Przedmiot obejmuje:

– kryzys polityczny jako zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa,

– istotę i typologizację kryzysów politycznych w Polsce po II wojnie światowej,

– charakter, przyczyny i konsekwencje przełomów w państwie autorytarnym i demokratycznym,

– kryzysy polityczne w Polsce Ludowej: genezę, przebieg, konsekwencje,

– kryzysy polityczne III RP: wymiary i konsekwencje,

zarządzanie kryzysami politycznymi, rolę państwa i jego instytucji w rozwiązywaniu kryzysów politycznych (w systemie demokratycznym i niedemokratycznym).

I. Zajęcia organizacyjno-metodologiczne.

II. Społeczeństwo polskie a władza komunistyczna. Formy oporu społecznego i opozycji politycznej.

III. Październik’56 – pierwszy wyłom w systemie.

IV. Stosunki między władzami Polski Ludowej a Kościołem Rzymskokatolickim po 1945 roku.

V. Realia życia w Polsce epoki Władysława Gomułki – analiza filmu dokumentalnego Macieja Drygasa Jeden dzień w PRL.

VI. Władza ludowa wobec kryzysów społeczno-politycznych – Marzec’68 i Grudzień’70.

VII. Dekada Gierkowska – 1970-1975 „socjalistyczne społeczeństwo konsumpcyjne”, 1976-1980 – Czerwiec’1976 - kształtowanie opozycji antysystemowej.

VIII. Od Solidarności do Stanu Wojennego.

IX. Erozja systemu – od rozmów w Magdalence do powstania III RP

X. Podział postkomunistyczny w Polsce.

XI. Kryzysy polityczne III RP – uwarunkowania polityczne, społeczne i gospodarcze.

Ajnenkiel A. (red.), Wojna domowa czy nowa okupacja? Polska po roku 1944, Warszawa 2001.

Dudek A., Historia polityczna Polski 1989-2012, Kraków 2013

Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce 1945-1970, Kraków 1995.

Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989-1995. Zarys historii politycznej Polski, Kraków 1997.

Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988-1990, Kraków 2004.

Eisler J., Grudzień ‘70, Warszawa 1995.

Eisler, J. Marzec 1968, Warszawa 1995.

Friszke A., Opozycja polityczna w PRL 1945-1980, Londyn 1994.

Friszke A., Polska Gierka, Warszawa 1995.

Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989, Iskry, Warszawa 2003.

Grabowska M., Podział postkomunistyczny: Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Warszawa 2004.

Hemmerling Z., Nadolski M., Opozycja wobec rządów komunistycznych w Polsce 1956-1976.Wybór dokumentów, Warszawa 1991.

Hirsz Z. J., Historia polityczna Polski 1939 - 1998, tom II, Białystok 1998.

Jezierski A., Leszczyńska Cecylia, Historia gospodarcza Polski, Warszawa 2001.

Kaliński J., Gospodarka Polski w latach 1944-1989 przemiany strukturalne, Warszawa 1995.

Karpiński J., Ustrój komunistyczny w Polsce, Warszawa 2005.

Karpiński J., Wykres gorączki. Polska pod rządami komunistycznymi, Lublin 2001.

Kersten K., Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944-1956, Londyn 1993.

Kersten K., Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Poznań 1990.

Kowalski S., Narodziny III Rzeczypospolitej, Warszawa 1996.

Landau Z., Polska Gomułki, Warszawa 1995.

Łatyński M., Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych, Warszawa 1987 oraz wyd. późniejsze.

Machcewicz P., Polski rok 1956, Warszawa 1993.

Nadolsk M., Komuniści wobec chłopów w Polsce 1941-1956. Mity i rzeczywistość, Warszawa 1993.

Osękowski Cz., Referendum 30 czerwca 1946 roku w Polsce, Warszawa 2000.

Osękowski Cz., Wybory do sejmu z 19 stycznia 1947 roku w Polsce, Poznań 2000.

Paczkowski A. (red.), Centrum władzy w Polsce 1948-1970, ISP PAN, Warszawa 2003.

Paczkowski A., Droga do „mniejszego zła”. Strategia i taktyka obozu władzy, lipiec 1980-styczeń 1982, Kraków 2002.

Paczkowski A., Zdobycie władzy 1945-1947, Warszawa 1993.

Socha Ł. (M. Turlejska), Pokolenia żałobami czarne „Skazani na śmierć i ich sędziowie” 1944-1954, Warszawa 1986;.

Władyka W., Październik’56, Warszawa 1994.

K_W02 Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu społeczne, polityczne i gospodarcze uwarunkowania bezpieczeństwa wewnętrznego w okresie Polski Ludowej i III RP, rozumie zależności między tymi uwarunkowaniami oraz ich wpływ na wymiar bezpieczeństwa wewnętrznego po II wojnie światowej.

K_W03 Student zna i rozumie podstawowe problemy i wyzwania dla bezpieczeństwa wewnętrznego, z zakresu kryzysów politycznych, ze szczególnym uwzględnieniem ich tła politycznego w Polsce Ludowej i III RP.

K_W05 Student zna i rozumie mechanizmy konfliktowe powodujące występowanie kryzysów politycznych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem okresu Polski Ludowej i pierwszych lat III RP. Student zna i rozumie polityczne i ekonomiczne narzędzia ich rozładowywania dla obu okresów historycznych.

K_W06 Student zna i rozumie fundamentalne atrybuty i mechanizmy państwa Polskiego w okresie rządów komunistycznych i po demokratyzacji systemu w 1989 r. Student zna i rozumie funkcjonowanie organów odpowiedzialnych za kreowanie polityki bezpieczeństwa w Polsce Ludowej i zmianę ich roli po transformacji ustrojowej. Student zna i rozumie zasady funkcjonowania państwa w okresie wprowadzenia w Polsce stanu wojennego w 1981 r.

K_W07 Student zna i rozumie rolę kryzysów politycznych i ekonomicznych w funkcjonowaniu państwa i społeczeństwa polskiego, ze szczególnym uwzględnieniem Polski Ludowej i początku III RP.

K_W08 Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu relacje między zagrożeniami występującymi na różnych poziomach: globalnym, regionalnym, krajowym, lokalnym, rozumie powiązania między nimi oraz ich skutki dla sfery bezpieczeństwa wewnętrznego.

K_K01 Student potrafi formułować, analizować, rozwiązywać problemy i zadania w zakresie bezpieczeństwa w oparciu o wiedzę o konfliktach z okresu Polski Ludowej i pierwszych lat III RP. Student potrafi zbierać, gromadzić i przetwarzać informacje o kryzysach Polski Ludowej i okresu transformacji ustrojowej, poddawać je analizie i syntezie.

Ocena końcowa jest wynikiem z testu sprawdzającego.

Test przeprowadzany jest na przedostatnich zajęciach w semestrze.

Maksymalnie z testu student może uzyskać 30 pkt. Za każdą poprawną odpowiedź student uzyskuje 1 pkt.

Skala ocen:

30-27 pkt. Bardzo dobra (5)

26-25 pkt. Dobra plus (4+)

24-20 pkt. Dobra (4)

19-18 pkt. – Dostateczna plus (3+)

17-15 pkt. – Dostateczna (3)