Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia stosunków międzynarodowych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2104-L-D1HISM
Kod Erasmus / ISCED: 14.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia stosunków międzynarodowych
Jednostka: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Grupy: Stosunki Międzynarodowe - DZIENNE I STOPNIA 1 semestr 1 rok -przedmioty obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: 6.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

wiedza z zakresu historii na poziomie szkoły średniej

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Przedmiot obejmuje problemy historii stosunków międzynarodowych w okresie od kongresu wiedeńskiego /1814-15/ do wybuchu II wojny światowej /1939/

Pełny opis:

1. Zajęcia poświęcone są kongresowi wiedeńskiemu i budowaniu wiedeńskiego porządku międzynarodowego:

 Geneza kongresu wiedeńskiego.

 Przedkongresowe decyzje w sprawie zmian granicznych w Europie (obszar ziem niemieckich, Skandynawii, Bałkanów, ziem włoskich) i terenów pozaeuropejskich.

 Sto dni Napoleona – przebieg i wpływ na obrady kongresu.

 Postanowienia Aktu końcowego kongresu.

2. Zajęcie poświęcone są tworzeniu instytucjonalnych struktur współpracy międzymocarstwowej pod postacią Świętego Przymierza

 Zasady konstytucyjne Świętego Przymierza w świetle dokumentów.

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza – Akwizgran i Karlowe Vary;

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza - Opawa-Lubljana;

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza – Werona

3. Zajęcia poświęcone są dekonstrukcji systemu Świętego Przymierza pod wpływem rewolucji w Europie do połowy XIX w.

 Geneza i przebieg rewolucji w Niderlandach.

 Rozwiązania prawne statusu Belgii 1830-39.

 Rewolucja lipcowa we Francji w 1830 – jej kontekst międzynarodowy.

 Wiosna Ludów w Monarchii Habsburskiej.

 Wiosna Ludów we Włoszech;

 Wiosna Ludów w Z. Niemieckim;

 Wiosna Ludów we Francji.

4. Zajęcia poświęcone są kwestii wschodniej w polityce mocarstw

 Emancypacja narodów bałkańskich (Serbowie, Grecy) w I połowie XIX w.

 Rola Turcji i Egiptu w polityce i strategii mocarstw europejskich (sojusze, układy pozapolityczne, formy pomocy etc.).

 Wojna krymska a upadek systemu Świętego Przymierza: geneza, przebieg.

 Kongres paryski 1856’ i jego postanowienia.

5. Zajęcia poświęcone są procesom integracyjnym na przykładzie Włoch i Niemiec

 Przygotowania Piemontu do zjednoczenia Włoch – kontekst wewnętrzny i międzynarodowy.

 Wojny o zjednoczenie Włoch: chronologia, przebieg, rezultaty

 Rola mocarstw europejskich w zjednoczeniu Włoch;

 Rola Prus w przygotowaniach do zjednoczenia Niemiec.

 Geneza i przebieg wojny duńskiej oraz zmiany terytorialne po jej zakończeniu.

 Koncepcja trias a przebieg wojny 1866 r.

 Wojna francusko-pruska: geneza (przyczyny i preteksty), przebieg, następstwa międzynarodowe.

6. Zajęcia poświęcone są nowej równowadze europejskiej przed wybuchem I wojny światowej, jej kontekstom ogólno regionalnym i subregionalnym

 „Koszmar koalicji” O. v. Bismarcka a ewolucja oraz przyczyny upadku I i II sojuszu trzech cesarzy.

 Droga ku Trójprzymierzu i Trójporozumieniu.

 Pozycja: Bułgarii, Rumunii, Serbii, Czarnogóry i Grecji w stosunkach międzynarodowych na przełomie XIX i XX w.

 Wojny bałkańskie i ich konsekwencje: terytorialne, polityczne, prawne.

7. Zajęcia poświęcone są roli I wojny światowej dla przebudowy porządku międzynarodowego

 Geneza I wojny światowej

 Plany wojenne Państw Centralnych i Ententy oraz ich zmiany w trakcie I wojny światowej.

 Ewolucja polityczna Ententy i Państw Centralnych w okresie I wojny światowej.

8. Zajęcia poświęcone są rozwojowi terytorialnemu USA w XIX wieku

 Zmiany terytorialne USA I połowy XIX w.: warunki pokoju wersalskiego 1783r,

 Zmiany terytorialne USA- porozumienie z San Ildefonso,

 Zmiany terytorialne USA -tryb nabycia Florydy,

 Zmiany terytorialne USA- konflikty graniczne z Meksykiem i ich rozwiązanie,

 Zmiany terytorialne USA -kwestia Oregonu.

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Alaska,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Wyspy Dziewicze,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Hawaje, wyspy południowego Pacyfiku,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Filipiny, status Kuby.

9. Zajęcia poświęcone są koncepcjom PZ USA i praktyce ich wdrażania

 Koncepcje PZ USA w XIX w.: doktryna Monroe – Boskie Przeznaczenie – NBP

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładach: Meksyku,

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładach: Wielkiej Brytanii (Kanady)

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładzie krajów Ameryki Łacińskiej w XIX i XX w.

10. Zajęcia poświęcone są roli polityki siły w PZ USA

 Wojna w polityce USA: 1812-1814;

 Wojna w polityce USA 1846-1848;

 Wojna w polityce USA 1861-1865;

 Wojna w polityce USA 1898;

 Wojna w polityce USA 1917-1918.

11. Zajęcia poświęcone są procesom emancypacyjnym Ameryki Łacińskiej w XIX w.

 Proces secesji Brazylii,

 Proces secesji Haiti-Dominikany,

 Proces secesji Chile-La Platy,

 Proces secesji Kolumbii, Wenezueli,

 Proces secesji Peru i Meksyku.

12. Zajęcia poświęcone są tendencjom integracyjnym na Półkuli Zachodniej

 Konferencje hispanoamerykańskie

 Panamerykanizm w stosunkach międzynarodowych do I wojny światowej.

 Ewolucja systemu państw amerykańskich w 20.-leciu międzywojennym.

13. Zajęcia poświęcone są ekspansji kolonialnej XIX w.

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojny opiumowe;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojny burskie;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojna włosko-etiopska;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojna rosyjsko-japońska: geneza, przebieg, skutki.

 Działania zbrojne i zmiany terytorialne w Afryce i Azji w latach 1914-1918.

14. Zajęcia poświęcone są sytuacji międzynarodowej w Azji przed I wojną światową

 Polityka mocarstwowa Japonii w latach 1868-1918.

 Międzynarodowe problemy Chin w XIX i początkach XX wieku.

 Problemy podboju i umacniania wpływów europejskich w Indiach i Indochinach.

15. Zajęcia poświęcone są budowaniu porządku wersalsko-waszyngtońskiego po I wojnie światowej

 Geneza i przebieg konferencji wersalskiej

 Traktaty pokojowe z Państwami Centralnymi: proces negocjacji, warunki, rewizjonizm i jego wpływ na wdrażanie w życie postanowień pokojowych.

 Konferencja waszyngtońska – uzupełnieniem postanowień z Wersalu

16. Zajęcia poświęcone są Lidze Narodów – jako pierwszej powszechnej organizacji międzynarodowej

 Koncepcje budowy systemu bezpieczeństwa zbiorowego na przykładzie projektów Ligi Narodów.

 Charakterystyka zbiorowego bezpieczeństwa na podstawie Paktu Ligi Narodów.

 Ochrona praw mniejszości narodowych w systemie LN. na wybranych przykładach.

 System mandatowy Ligi Narodów.

17. Zajęcia poświęcone są specyfice konfliktów zbrojnych w 20.-leciu międzywojennym

 Wojna abisyńska – konflikt postkolonialny

 Wojna domowa w Hiszpanii – wojna eksperymentalna

 Agresje Japonii wobec Chin – korekta postanowień pokojowych

 Wojny regionu Ameryki Łacińskiej – konflikty na tle światowej recesji

18. Zajęcia poświęcone są rosnącej roli czynnika gospodarczego w stosunkach międzynarodowych

 Ewolucja międzynarodowego systemu gospodarczego lat 20. i 30.

 Bloki i sojusze ekonomiczne 20.-lecia międzywojennego.

 Wojny celne i interwencjonizm państwowy lat 30.

19. Zajęcia poświęcone są zjawisku subregionalizmu w Europie międzywojennej

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Mała Ententa,

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Ententa Bałtycka,

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Ententa Bałkańska.

 Nieformalne grupy kooperacyjne: grupa Oslo,

 Nieformalne grupy kooperacyjne: Związek Bałtycki,

 Nieformalne grupy kooperacyjne: Inicjatywa Paktu Dunajskiego, grupa sygnatariuszy Porozumień Rzymskich.

20. Zajęcia poświęcone są tendencjom pacyfistycznym i procesom rozbrojeniowym w XIX i pierwszych dekadach XX wieku

 Konferencje haskie 1899/1907 i ich wkład w rozwój prawa międzynarodowego

 Klauzule rozbrojeniowe traktatów z Państwami Centralnymi i ich egzekucja.

 Pakt Brianda-Kelloga; dorobek propokojowy LN i Unii Panamerykańskiej

 Konferencja genewska: projekty narodowe poszczególnych państw.

 Ustawodawstwo neutralnościowe lat 30. w USA.

21. Zajęcia poświęcone są roli państw totalitarnych w dekompozycji porządku wersalsko-waszyngtońskiego

 Współpraca państw faszystowskich i totalitarnych w 20.-leciu międzywojennym na wybranych przykładach. Źródła kooperacji, ewolucja, dokumenty statutowe, konsekwencje wspólnej aktywności międzynarodowej.

 Anschluss Austrii.

 Konferencja w Monachium. Ustanowienie Protektoratu Czech i Moraw.

 Aneksja Kłajpedy.

 Zajęcie Albanii przez Włochy.

 Pakt Ribbentrop-Mołotow.

 Niemiecka agresja na Polskę.

Literatura:

1. W. DOBRZYCKI Historia Stosunków Międzynarodowych w czasach nowożytnych 1815-1945, Warszawa, różne lata wydania

2. P. WANDYCZ, Pax Europea. Dzieje systemów międzynarodowych w Europie 1815-1914, Kraków 2003

3. L. BAZYLOW, Historia Powszechna 1789-1918, Warszawa, różne lata wydania

4. A.BRIGGS, P. CLAVIN Europa dwóch stuleci 1789-1989, Wrocław 2000

5. P. KENNEDY, Mocarstwa świata. Narodziny-rozkwit-upadek 1500-2000, Warszawa 1995

6. H. KISSINGER Dyplomacja, Warszawa różne lata wydania

7. M. GILBERT, Pierwsza wojna światowa, , Poznań 2003

8. V.R. BERGHAHN, Sarajewo, 28 czewca 1914. Zmierzch dawnej Europy, Warszawa 1999

9. CH. BARTLETT, Konflikt globalny. Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw 1880-1990, Wrocław-Warszawa-Kraków 1997

10. A. BARTNICKI (red.), Zarys dziejów Afryki i Azji. Historia konfliktów 1869-2000, Warszawa 2000

11. B. CROCE, Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998

12. BALCERAK Wiesław, Powstanie państw narodowych w Europie Środkowowschodniej, Warszawa 1974.

13. BALCERAK Wiesław, Dzieje Ligi Narodów, Warszawa 1969.

14. BATOWSKI Henryk, Między dwiema wojnami 1919 1939. Zarys historii dyplomatycznej, Kraków 1988.

15. BAZYLOW Ludwik, Historia powszechna 1789-1918, Warszawa 1981

16. BENDINER Elmer, Czas Aniołów. Tragikomiczna historia Ligi Narodów, Warszawa 1987.

17. CZUBIŃSKI Antoni, OLSZEWSKI Wiesław, Historia powszechna 1939-1994, Poznań 1996.

18. GELBERG Ludwik (red.), Prawo międzynarodowe i historia dyplomatyczna. Wybór dokumentów, Warszawa 1954-1960.

19. JOHNSON Paul, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Warszawa 1992.

20. KALEMBKA Sławomir, Wiosna Ludów w Europie. Warszawa 1991

21. KIWERSKA Jadwiga, Między izolacjonizmem a zaangażowaniem, Europa w polityce Stanów Zjednoczonych od Wilsona do Roosevelta, Poznań 1995.

22. KULSKI Władysław, POTULICKI Michał (red.), Współczesna Europa polityczna. Zbiór umów międzynarodowych 1919-1939, Warszawa-Kraków 1939.

23. KISSINGER Henry, Dyplomacja, Warszawa 1997

24. MICHAŁEK Krzysztof, Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, Warszawa 1993

25. PAJEWSKI Janusz, I wojna światowa 1914-1918, Warszawa 1991.

26. PAJEWSKI Janusz, Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1978.

27. SIERPOWSKI Stanisław (red.), Niemcy w polityce międzynarodowej 1919-1939, t. I: Era Stresemanna, Poznań 1990; t. II: Lata wielkiego kryzysu gospodarczego, Poznań 1992; t. III: W dobie Monachium, Poznań 1992

28. SIERPOWSKI Stanisław, Narodziny Ligi Narodów. Powstanie, organizacja i zasady działania, Poznań 1984

29. TANTY Mieczysław, Bosfor i Dardanele w polityce mocarstw, Warszawa 1982.

30. TUCHMAN Barbara W., Wyniosła wieża. Świat przed pierwszą wojną 1890-1914, Warszawa 1987.

31. WAWRYKOWA Maria, Dzieje Niemiec 1789-1871, Warszawa 1980.

32. WAWRYKOWA Maria, Historia powszechna 1789-1849, Warszawa 1992.

33. WAWRYKOWA Maria, Historia powszechna 1850-1914, Warszawa 1997

34. WINIARSKI Bohdan, Wybór źródeł do nauki prawa międzynarodowego, Warszawa 1938.

35. WERESZYCKI Henryk, Koniec sojuszu trzech cesarzy, Warszawa 1977.

36. WERESZYCKI Henryk, Sojusz trzech cesarzy. Geneza 1866-1872, Warszawa 1965.

37. ZAJEWSKI Władysław (red.), Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815-1849, Warszawa 1991

38. ŻYWCZYŃSKI Mieczysław, Historia powszechna 1789-1871, Warszawa 1991.

Efekty uczenia się:

K_W01; K_U02; K_K01

K_W01

Absolwent zna I rozumie najważniejsze fakty, zjawiska oraz problemy z zakresu stosunków międzynarodowych (badanego okresu)

K_U02

Absolwent potrafi merytorycznie argumentować, formułować spójne wnioski z wykorzystaniem specjalistycznego języka nauki o stosunkach międzynarodowych i powiązanych z nią dyscyplin, na użytek komunikacji ze specjalistami z zakresu dyscypliny, jak i szerszego grona odbiorców (wykorzystując wiedzę z badanego okresu)

K_K01

Absolwent jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy (w zakresie badanego okresu dziejów) i odbieranych treści z zakresu kierunku studiów

Metody i kryteria oceniania:

egzamin ustny: odpowiedź na 2 pytania z toku zagadnień przedstawionych podczas zajęć

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 60 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bógdał-Brzezińska
Prowadzący grup: Agnieszka Bógdał-Brzezińska, Bogusław Zaleski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie
Wykład - Egzamin
Tryb prowadzenia:

w sali

Pełny opis:

1. Zajęcia poświęcone są kongresowi wiedeńskiemu i budowaniu wiedeńskiego porządku międzynarodowego:

 Geneza kongresu wiedeńskiego.

 Przedkongresowe decyzje w sprawie zmian granicznych w Europie (obszar ziem niemieckich, Skandynawii, Bałkanów, ziem włoskich) i terenów pozaeuropejskich.

 Sto dni Napoleona – przebieg i wpływ na obrady kongresu.

 Postanowienia Aktu końcowego kongresu.

2. Zajęcie poświęcone są tworzeniu instytucjonalnych struktur współpracy międzymocarstwowej pod postacią Świętego Przymierza

 Zasady konstytucyjne Świętego Przymierza w świetle dokumentów.

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza – Akwizgran i Karlowe Vary;

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza - Opawa-Lubljana;

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza – Werona

3. Zajęcia poświęcone są dekonstrukcji systemu Świętego Przymierza pod wpływem rewolucji w Europie do połowy XIX w.

 Geneza i przebieg rewolucji w Niderlandach.

 Rozwiązania prawne statusu Belgii 1830-39.

 Rewolucja lipcowa we Francji w 1830 – jej kontekst międzynarodowy.

 Wiosna Ludów w Monarchii Habsburskiej.

 Wiosna Ludów we Włoszech;

 Wiosna Ludów w Z. Niemieckim;

 Wiosna Ludów we Francji.

4. Zajęcia poświęcone są kwestii wschodniej w polityce mocarstw

 Emancypacja narodów bałkańskich (Serbowie, Grecy) w I połowie XIX w.

 Rola Turcji i Egiptu w polityce i strategii mocarstw europejskich (sojusze, układy pozapolityczne, formy pomocy etc.).

 Wojna krymska a upadek systemu Świętego Przymierza: geneza, przebieg.

 Kongres paryski 1856’ i jego postanowienia.

5. Zajęcia poświęcone są procesom integracyjnym na przykładzie Włoch i Niemiec

 Przygotowania Piemontu do zjednoczenia Włoch – kontekst wewnętrzny i międzynarodowy.

 Wojny o zjednoczenie Włoch: chronologia, przebieg, rezultaty

 Rola mocarstw europejskich w zjednoczeniu Włoch;

 Rola Prus w przygotowaniach do zjednoczenia Niemiec.

 Geneza i przebieg wojny duńskiej oraz zmiany terytorialne po jej zakończeniu.

 Koncepcja trias a przebieg wojny 1866 r.

 Wojna francusko-pruska: geneza (przyczyny i preteksty), przebieg, następstwa międzynarodowe.

6. Zajęcia poświęcone są nowej równowadze europejskiej przed wybuchem I wojny światowej, jej kontekstom ogólno regionalnym i subregionalnym

 „Koszmar koalicji” O. v. Bismarcka a ewolucja oraz przyczyny upadku I i II sojuszu trzech cesarzy.

 Droga ku Trójprzymierzu i Trójporozumieniu.

 Pozycja: Bułgarii, Rumunii, Serbii, Czarnogóry i Grecji w stosunkach międzynarodowych na przełomie XIX i XX w.

 Wojny bałkańskie i ich konsekwencje: terytorialne, polityczne, prawne.

7. Zajęcia poświęcone są roli I wojny światowej dla przebudowy porządku międzynarodowego

 Geneza I wojny światowej

 Plany wojenne Państw Centralnych i Ententy oraz ich zmiany w trakcie I wojny światowej.

 Ewolucja polityczna Ententy i Państw Centralnych w okresie I wojny światowej.

8. Zajęcia poświęcone są rozwojowi terytorialnemu USA w XIX wieku

 Zmiany terytorialne USA I połowy XIX w.: warunki pokoju wersalskiego 1783r,

 Zmiany terytorialne USA- porozumienie z San Ildefonso,

 Zmiany terytorialne USA -tryb nabycia Florydy,

 Zmiany terytorialne USA- konflikty graniczne z Meksykiem i ich rozwiązanie,

 Zmiany terytorialne USA -kwestia Oregonu.

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Alaska,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Wyspy Dziewicze,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Hawaje, wyspy południowego Pacyfiku,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Filipiny, status Kuby.

9. Zajęcia poświęcone są koncepcjom PZ USA i praktyce ich wdrażania

 Koncepcje PZ USA w XIX w.: doktryna Monroe – Boskie Przeznaczenie – NBP

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładach: Meksyku,

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładach: Wielkiej Brytanii (Kanady)

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładzie krajów Ameryki Łacińskiej w XIX i XX w.

10. Zajęcia poświęcone są roli polityki siły w PZ USA

 Wojna w polityce USA: 1812-1814;

 Wojna w polityce USA 1846-1848;

 Wojna w polityce USA 1861-1865;

 Wojna w polityce USA 1898;

 Wojna w polityce USA 1917-1918.

11. Zajęcia poświęcone są procesom emancypacyjnym Ameryki Łacińskiej w XIX w.

 Proces secesji Brazylii,

 Proces secesji Haiti-Dominikany,

 Proces secesji Chile-La Platy,

 Proces secesji Kolumbii, Wenezueli,

 Proces secesji Peru i Meksyku.

12. Zajęcia poświęcone są tendencjom integracyjnym na Półkuli Zachodniej

 Konferencje hispanoamerykańskie

 Panamerykanizm w stosunkach międzynarodowych do I wojny światowej.

 Ewolucja systemu państw amerykańskich w 20.-leciu międzywojennym.

13. Zajęcia poświęcone są ekspansji kolonialnej XIX w.

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojny opiumowe;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojny burskie;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojna włosko-etiopska;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojna rosyjsko-japońska: geneza, przebieg, skutki.

 Działania zbrojne i zmiany terytorialne w Afryce i Azji w latach 1914-1918.

14. Zajęcia poświęcone są sytuacji międzynarodowej w Azji przed I wojną światową

 Polityka mocarstwowa Japonii w latach 1868-1918.

 Międzynarodowe problemy Chin w XIX i początkach XX wieku.

 Problemy podboju i umacniania wpływów europejskich w Indiach i Indochinach.

15. Zajęcia poświęcone są budowaniu porządku wersalsko-waszyngtońskiego po I wojnie światowej

 Geneza i przebieg konferencji wersalskiej

 Traktaty pokojowe z Państwami Centralnymi: proces negocjacji, warunki, rewizjonizm i jego wpływ na wdrażanie w życie postanowień pokojowych.

 Konferencja waszyngtońska – uzupełnieniem postanowień z Wersalu

16. Zajęcia poświęcone są Lidze Narodów – jako pierwszej powszechnej organizacji międzynarodowej

 Koncepcje budowy systemu bezpieczeństwa zbiorowego na przykładzie projektów Ligi Narodów.

 Charakterystyka zbiorowego bezpieczeństwa na podstawie Paktu Ligi Narodów.

 Ochrona praw mniejszości narodowych w systemie LN. na wybranych przykładach.

 System mandatowy Ligi Narodów.

17. Zajęcia poświęcone są specyfice konfliktów zbrojnych w 20.-leciu międzywojennym

 Wojna abisyńska – konflikt postkolonialny

 Wojna domowa w Hiszpanii – wojna eksperymentalna

 Agresje Japonii wobec Chin – korekta postanowień pokojowych

 Wojny regionu Ameryki Łacińskiej – konflikty na tle światowej recesji

18. Zajęcia poświęcone są rosnącej roli czynnika gospodarczego w stosunkach międzynarodowych

 Ewolucja międzynarodowego systemu gospodarczego lat 20. i 30.

 Bloki i sojusze ekonomiczne 20.-lecia międzywojennego.

 Wojny celne i interwencjonizm państwowy lat 30.

19. Zajęcia poświęcone są zjawisku subregionalizmu w Europie międzywojennej

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Mała Ententa,

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Ententa Bałtycka,

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Ententa Bałkańska.

 Nieformalne grupy kooperacyjne: grupa Oslo,

 Nieformalne grupy kooperacyjne: Związek Bałtycki,

 Nieformalne grupy kooperacyjne: Inicjatywa Paktu Dunajskiego, grupa sygnatariuszy Porozumień Rzymskich.

20. Zajęcia poświęcone są tendencjom pacyfistycznym i procesom rozbrojeniowym w XIX i pierwszych dekadach XX wieku

 Konferencje haskie 1899/1907 i ich wkład w rozwój prawa międzynarodowego

 Klauzule rozbrojeniowe traktatów z Państwami Centralnymi i ich egzekucja.

 Pakt Brianda-Kelloga; dorobek propokojowy LN i Unii Panamerykańskiej

 Konferencja genewska: projekty narodowe poszczególnych państw.

 Ustawodawstwo neutralnościowe lat 30. w USA.

21. Zajęcia poświęcone są roli państw totalitarnych w dekompozycji porządku wersalsko-waszyngtońskiego

 Współpraca państw faszystowskich i totalitarnych w 20.-leciu międzywojennym na wybranych przykładach. Źródła kooperacji, ewolucja, dokumenty statutowe, konsekwencje wspólnej aktywności międzynarodowej.

 Anschluss Austrii.

 Konferencja w Monachium. Ustanowienie Protektoratu Czech i Moraw.

 Aneksja Kłajpedy.

 Zajęcie Albanii przez Włochy.

 Pakt Ribbentrop-Mołotow.

 Niemiecka agresja na Polskę.

Literatura:

1. W. DOBRZYCKI Historia Stosunków Międzynarodowych w czasach nowożytnych 1815-1945, Warszawa, różne lata wydania

2. P. WANDYCZ, Pax Europea. Dzieje systemów międzynarodowych w Europie 1815-1914, Kraków 2003

3. L. BAZYLOW, Historia Powszechna 1789-1918, Warszawa, różne lata wydania

4. A.BRIGGS, P. CLAVIN Europa dwóch stuleci 1789-1989, Wrocław 2000

5. P. KENNEDY, Mocarstwa świata. Narodziny-rozkwit-upadek 1500-2000, Warszawa 1995

6. H. KISSINGER Dyplomacja, Warszawa różne lata wydania

7. M. GILBERT, Pierwsza wojna światowa, , Poznań 2003

8. V.R. BERGHAHN, Sarajewo, 28 czewca 1914. Zmierzch dawnej Europy, Warszawa 1999

9. CH. BARTLETT, Konflikt globalny. Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw 1880-1990, Wrocław-Warszawa-Kraków 1997

10. A. BARTNICKI (red.), Zarys dziejów Afryki i Azji. Historia konfliktów 1869-2000, Warszawa 2000

11. B. CROCE, Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998

12. BALCERAK Wiesław, Powstanie państw narodowych w Europie Środkowowschodniej, Warszawa 1974.

13. BALCERAK Wiesław, Dzieje Ligi Narodów, Warszawa 1969.

14. BATOWSKI Henryk, Między dwiema wojnami 1919 1939. Zarys historii dyplomatycznej, Kraków 1988.

15. BAZYLOW Ludwik, Historia powszechna 1789-1918, Warszawa 1981

16. BENDINER Elmer, Czas Aniołów. Tragikomiczna historia Ligi Narodów, Warszawa 1987.

17. CZUBIŃSKI Antoni, OLSZEWSKI Wiesław, Historia powszechna 1939-1994, Poznań 1996.

18. GELBERG Ludwik (red.), Prawo międzynarodowe i historia dyplomatyczna. Wybór dokumentów, Warszawa 1954-1960.

19. JOHNSON Paul, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Warszawa 1992.

20. KALEMBKA Sławomir, Wiosna Ludów w Europie. Warszawa 1991

21. KIWERSKA Jadwiga, Między izolacjonizmem a zaangażowaniem, Europa w polityce Stanów Zjednoczonych od Wilsona do Roosevelta, Poznań 1995.

22. KULSKI Władysław, POTULICKI Michał (red.), Współczesna Europa polityczna. Zbiór umów międzynarodowych 1919-1939, Warszawa-Kraków 1939.

23. KISSINGER Henry, Dyplomacja, Warszawa 1997

24. MICHAŁEK Krzysztof, Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, Warszawa 1993

25. PAJEWSKI Janusz, I wojna światowa 1914-1918, Warszawa 1991.

26. PAJEWSKI Janusz, Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1978.

27. SIERPOWSKI Stanisław (red.), Niemcy w polityce międzynarodowej 1919-1939, t. I: Era Stresemanna, Poznań 1990; t. II: Lata wielkiego kryzysu gospodarczego, Poznań 1992; t. III: W dobie Monachium, Poznań 1992

28. SIERPOWSKI Stanisław, Narodziny Ligi Narodów. Powstanie, organizacja i zasady działania, Poznań 1984

29. TANTY Mieczysław, Bosfor i Dardanele w polityce mocarstw, Warszawa 1982.

30. TUCHMAN Barbara W., Wyniosła wieża. Świat przed pierwszą wojną 1890-1914, Warszawa 1987.

31. WAWRYKOWA Maria, Dzieje Niemiec 1789-1871, Warszawa 1980.

32. WAWRYKOWA Maria, Historia powszechna 1789-1849, Warszawa 1992.

33. WAWRYKOWA Maria, Historia powszechna 1850-1914, Warszawa 1997

34. WINIARSKI Bohdan, Wybór źródeł do nauki prawa międzynarodowego, Warszawa 1938.

35. WERESZYCKI Henryk, Koniec sojuszu trzech cesarzy, Warszawa 1977.

36. WERESZYCKI Henryk, Sojusz trzech cesarzy. Geneza 1866-1872, Warszawa 1965.

37. ZAJEWSKI Władysław (red.), Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815-1849, Warszawa 1991

38. ŻYWCZYŃSKI Mieczysław, Historia powszechna 1789-1871, Warszawa 1991.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2025/26" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-10-01 - 2026-01-25
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 60 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bógdał-Brzezińska
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie
Wykład - Egzamin
Tryb prowadzenia:

w sali

Pełny opis:

1. Zajęcia poświęcone są kongresowi wiedeńskiemu i budowaniu wiedeńskiego porządku międzynarodowego:

 Geneza kongresu wiedeńskiego.

 Przedkongresowe decyzje w sprawie zmian granicznych w Europie (obszar ziem niemieckich, Skandynawii, Bałkanów, ziem włoskich) i terenów pozaeuropejskich.

 Sto dni Napoleona – przebieg i wpływ na obrady kongresu.

 Postanowienia Aktu końcowego kongresu.

2. Zajęcie poświęcone są tworzeniu instytucjonalnych struktur współpracy międzymocarstwowej pod postacią Świętego Przymierza

 Zasady konstytucyjne Świętego Przymierza w świetle dokumentów.

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza – Akwizgran i Karlowe Vary;

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza - Opawa-Lubljana;

 Kongresy pod auspicjami mocarstw Świętego Przymierza – Werona

3. Zajęcia poświęcone są dekonstrukcji systemu Świętego Przymierza pod wpływem rewolucji w Europie do połowy XIX w.

 Geneza i przebieg rewolucji w Niderlandach.

 Rozwiązania prawne statusu Belgii 1830-39.

 Rewolucja lipcowa we Francji w 1830 – jej kontekst międzynarodowy.

 Wiosna Ludów w Monarchii Habsburskiej.

 Wiosna Ludów we Włoszech;

 Wiosna Ludów w Z. Niemieckim;

 Wiosna Ludów we Francji.

4. Zajęcia poświęcone są kwestii wschodniej w polityce mocarstw

 Emancypacja narodów bałkańskich (Serbowie, Grecy) w I połowie XIX w.

 Rola Turcji i Egiptu w polityce i strategii mocarstw europejskich (sojusze, układy pozapolityczne, formy pomocy etc.).

 Wojna krymska a upadek systemu Świętego Przymierza: geneza, przebieg.

 Kongres paryski 1856’ i jego postanowienia.

5. Zajęcia poświęcone są procesom integracyjnym na przykładzie Włoch i Niemiec

 Przygotowania Piemontu do zjednoczenia Włoch – kontekst wewnętrzny i międzynarodowy.

 Wojny o zjednoczenie Włoch: chronologia, przebieg, rezultaty

 Rola mocarstw europejskich w zjednoczeniu Włoch;

 Rola Prus w przygotowaniach do zjednoczenia Niemiec.

 Geneza i przebieg wojny duńskiej oraz zmiany terytorialne po jej zakończeniu.

 Koncepcja trias a przebieg wojny 1866 r.

 Wojna francusko-pruska: geneza (przyczyny i preteksty), przebieg, następstwa międzynarodowe.

6. Zajęcia poświęcone są nowej równowadze europejskiej przed wybuchem I wojny światowej, jej kontekstom ogólno regionalnym i subregionalnym

 „Koszmar koalicji” O. v. Bismarcka a ewolucja oraz przyczyny upadku I i II sojuszu trzech cesarzy.

 Droga ku Trójprzymierzu i Trójporozumieniu.

 Pozycja: Bułgarii, Rumunii, Serbii, Czarnogóry i Grecji w stosunkach międzynarodowych na przełomie XIX i XX w.

 Wojny bałkańskie i ich konsekwencje: terytorialne, polityczne, prawne.

7. Zajęcia poświęcone są roli I wojny światowej dla przebudowy porządku międzynarodowego

 Geneza I wojny światowej

 Plany wojenne Państw Centralnych i Ententy oraz ich zmiany w trakcie I wojny światowej.

 Ewolucja polityczna Ententy i Państw Centralnych w okresie I wojny światowej.

8. Zajęcia poświęcone są rozwojowi terytorialnemu USA w XIX wieku

 Zmiany terytorialne USA I połowy XIX w.: warunki pokoju wersalskiego 1783r,

 Zmiany terytorialne USA- porozumienie z San Ildefonso,

 Zmiany terytorialne USA -tryb nabycia Florydy,

 Zmiany terytorialne USA- konflikty graniczne z Meksykiem i ich rozwiązanie,

 Zmiany terytorialne USA -kwestia Oregonu.

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Alaska,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Wyspy Dziewicze,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Hawaje, wyspy południowego Pacyfiku,

 Ewolucja terytorialna USA po wojnie secesyjnej: Filipiny, status Kuby.

9. Zajęcia poświęcone są koncepcjom PZ USA i praktyce ich wdrażania

 Koncepcje PZ USA w XIX w.: doktryna Monroe – Boskie Przeznaczenie – NBP

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładach: Meksyku,

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładach: Wielkiej Brytanii (Kanady)

 Stosunki USA z państwami sąsiedzkimi na przykładzie krajów Ameryki Łacińskiej w XIX i XX w.

10. Zajęcia poświęcone są roli polityki siły w PZ USA

 Wojna w polityce USA: 1812-1814;

 Wojna w polityce USA 1846-1848;

 Wojna w polityce USA 1861-1865;

 Wojna w polityce USA 1898;

 Wojna w polityce USA 1917-1918.

11. Zajęcia poświęcone są procesom emancypacyjnym Ameryki Łacińskiej w XIX w.

 Proces secesji Brazylii,

 Proces secesji Haiti-Dominikany,

 Proces secesji Chile-La Platy,

 Proces secesji Kolumbii, Wenezueli,

 Proces secesji Peru i Meksyku.

12. Zajęcia poświęcone są tendencjom integracyjnym na Półkuli Zachodniej

 Konferencje hispanoamerykańskie

 Panamerykanizm w stosunkach międzynarodowych do I wojny światowej.

 Ewolucja systemu państw amerykańskich w 20.-leciu międzywojennym.

13. Zajęcia poświęcone są ekspansji kolonialnej XIX w.

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojny opiumowe;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojny burskie;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojna włosko-etiopska;

 Konflikty kolonialne XIX w.: wojna rosyjsko-japońska: geneza, przebieg, skutki.

 Działania zbrojne i zmiany terytorialne w Afryce i Azji w latach 1914-1918.

14. Zajęcia poświęcone są sytuacji międzynarodowej w Azji przed I wojną światową

 Polityka mocarstwowa Japonii w latach 1868-1918.

 Międzynarodowe problemy Chin w XIX i początkach XX wieku.

 Problemy podboju i umacniania wpływów europejskich w Indiach i Indochinach.

15. Zajęcia poświęcone są budowaniu porządku wersalsko-waszyngtońskiego po I wojnie światowej

 Geneza i przebieg konferencji wersalskiej

 Traktaty pokojowe z Państwami Centralnymi: proces negocjacji, warunki, rewizjonizm i jego wpływ na wdrażanie w życie postanowień pokojowych.

 Konferencja waszyngtońska – uzupełnieniem postanowień z Wersalu

16. Zajęcia poświęcone są Lidze Narodów – jako pierwszej powszechnej organizacji międzynarodowej

 Koncepcje budowy systemu bezpieczeństwa zbiorowego na przykładzie projektów Ligi Narodów.

 Charakterystyka zbiorowego bezpieczeństwa na podstawie Paktu Ligi Narodów.

 Ochrona praw mniejszości narodowych w systemie LN. na wybranych przykładach.

 System mandatowy Ligi Narodów.

17. Zajęcia poświęcone są specyfice konfliktów zbrojnych w 20.-leciu międzywojennym

 Wojna abisyńska – konflikt postkolonialny

 Wojna domowa w Hiszpanii – wojna eksperymentalna

 Agresje Japonii wobec Chin – korekta postanowień pokojowych

 Wojny regionu Ameryki Łacińskiej – konflikty na tle światowej recesji

18. Zajęcia poświęcone są rosnącej roli czynnika gospodarczego w stosunkach międzynarodowych

 Ewolucja międzynarodowego systemu gospodarczego lat 20. i 30.

 Bloki i sojusze ekonomiczne 20.-lecia międzywojennego.

 Wojny celne i interwencjonizm państwowy lat 30.

19. Zajęcia poświęcone są zjawisku subregionalizmu w Europie międzywojennej

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Mała Ententa,

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Ententa Bałtycka,

 Ugrupowania współpracy regionalnej w Europie międzywojennej: Ententa Bałkańska.

 Nieformalne grupy kooperacyjne: grupa Oslo,

 Nieformalne grupy kooperacyjne: Związek Bałtycki,

 Nieformalne grupy kooperacyjne: Inicjatywa Paktu Dunajskiego, grupa sygnatariuszy Porozumień Rzymskich.

20. Zajęcia poświęcone są tendencjom pacyfistycznym i procesom rozbrojeniowym w XIX i pierwszych dekadach XX wieku

 Konferencje haskie 1899/1907 i ich wkład w rozwój prawa międzynarodowego

 Klauzule rozbrojeniowe traktatów z Państwami Centralnymi i ich egzekucja.

 Pakt Brianda-Kelloga; dorobek propokojowy LN i Unii Panamerykańskiej

 Konferencja genewska: projekty narodowe poszczególnych państw.

 Ustawodawstwo neutralnościowe lat 30. w USA.

21. Zajęcia poświęcone są roli państw totalitarnych w dekompozycji porządku wersalsko-waszyngtońskiego

 Współpraca państw faszystowskich i totalitarnych w 20.-leciu międzywojennym na wybranych przykładach. Źródła kooperacji, ewolucja, dokumenty statutowe, konsekwencje wspólnej aktywności międzynarodowej.

 Anschluss Austrii.

 Konferencja w Monachium. Ustanowienie Protektoratu Czech i Moraw.

 Aneksja Kłajpedy.

 Zajęcie Albanii przez Włochy.

 Pakt Ribbentrop-Mołotow.

 Niemiecka agresja na Polskę.

Literatura:

1. W. DOBRZYCKI Historia Stosunków Międzynarodowych w czasach nowożytnych 1815-1945, Warszawa, różne lata wydania

2. P. WANDYCZ, Pax Europea. Dzieje systemów międzynarodowych w Europie 1815-1914, Kraków 2003

3. L. BAZYLOW, Historia Powszechna 1789-1918, Warszawa, różne lata wydania

4. A.BRIGGS, P. CLAVIN Europa dwóch stuleci 1789-1989, Wrocław 2000

5. P. KENNEDY, Mocarstwa świata. Narodziny-rozkwit-upadek 1500-2000, Warszawa 1995

6. H. KISSINGER Dyplomacja, Warszawa różne lata wydania

7. M. GILBERT, Pierwsza wojna światowa, , Poznań 2003

8. V.R. BERGHAHN, Sarajewo, 28 czewca 1914. Zmierzch dawnej Europy, Warszawa 1999

9. CH. BARTLETT, Konflikt globalny. Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw 1880-1990, Wrocław-Warszawa-Kraków 1997

10. A. BARTNICKI (red.), Zarys dziejów Afryki i Azji. Historia konfliktów 1869-2000, Warszawa 2000

11. B. CROCE, Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998

12. BALCERAK Wiesław, Powstanie państw narodowych w Europie Środkowowschodniej, Warszawa 1974.

13. BALCERAK Wiesław, Dzieje Ligi Narodów, Warszawa 1969.

14. BATOWSKI Henryk, Między dwiema wojnami 1919 1939. Zarys historii dyplomatycznej, Kraków 1988.

15. BAZYLOW Ludwik, Historia powszechna 1789-1918, Warszawa 1981

16. BENDINER Elmer, Czas Aniołów. Tragikomiczna historia Ligi Narodów, Warszawa 1987.

17. CZUBIŃSKI Antoni, OLSZEWSKI Wiesław, Historia powszechna 1939-1994, Poznań 1996.

18. GELBERG Ludwik (red.), Prawo międzynarodowe i historia dyplomatyczna. Wybór dokumentów, Warszawa 1954-1960.

19. JOHNSON Paul, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Warszawa 1992.

20. KALEMBKA Sławomir, Wiosna Ludów w Europie. Warszawa 1991

21. KIWERSKA Jadwiga, Między izolacjonizmem a zaangażowaniem, Europa w polityce Stanów Zjednoczonych od Wilsona do Roosevelta, Poznań 1995.

22. KULSKI Władysław, POTULICKI Michał (red.), Współczesna Europa polityczna. Zbiór umów międzynarodowych 1919-1939, Warszawa-Kraków 1939.

23. KISSINGER Henry, Dyplomacja, Warszawa 1997

24. MICHAŁEK Krzysztof, Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, Warszawa 1993

25. PAJEWSKI Janusz, I wojna światowa 1914-1918, Warszawa 1991.

26. PAJEWSKI Janusz, Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1978.

27. SIERPOWSKI Stanisław (red.), Niemcy w polityce międzynarodowej 1919-1939, t. I: Era Stresemanna, Poznań 1990; t. II: Lata wielkiego kryzysu gospodarczego, Poznań 1992; t. III: W dobie Monachium, Poznań 1992

28. SIERPOWSKI Stanisław, Narodziny Ligi Narodów. Powstanie, organizacja i zasady działania, Poznań 1984

29. TANTY Mieczysław, Bosfor i Dardanele w polityce mocarstw, Warszawa 1982.

30. TUCHMAN Barbara W., Wyniosła wieża. Świat przed pierwszą wojną 1890-1914, Warszawa 1987.

31. WAWRYKOWA Maria, Dzieje Niemiec 1789-1871, Warszawa 1980.

32. WAWRYKOWA Maria, Historia powszechna 1789-1849, Warszawa 1992.

33. WAWRYKOWA Maria, Historia powszechna 1850-1914, Warszawa 1997

34. WINIARSKI Bohdan, Wybór źródeł do nauki prawa międzynarodowego, Warszawa 1938.

35. WERESZYCKI Henryk, Koniec sojuszu trzech cesarzy, Warszawa 1977.

36. WERESZYCKI Henryk, Sojusz trzech cesarzy. Geneza 1866-1872, Warszawa 1965.

37. ZAJEWSKI Władysław (red.), Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815-1849, Warszawa 1991

38. ŻYWCZYŃSKI Mieczysław, Historia powszechna 1789-1871, Warszawa 1991.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-ba5793955 (2025-05-14)