Nauka o państwie i polityce

obowiązkowe

Student powinien znać podstawy wiedzy o państwie i polityce, podstawowe mechanizmy kształtujące procesy wewnątrz państw, jak i w środowisku międzynarodowym

Przedmiot prezentuje wiedzę o podstawowych definicjach i teoriach z zakresu nauki o polityce. Student na zajęciach zdobywa wiedzę na temat opisu, analizowania i uogólniania zjawisk politycznych; wykorzystywania teorii politycznych w działalności badawczej i praktycznej; porównywania instytucji i procesów politycznych.

Przedmiot ma przede wszystkim charakter propedeutyczny i jego cel stanowi wyposażenie studenta w terminologię zasadniczą dla nauki o polityce, stanowiącą bazę dla dalszego studiowania politologii. Celem jest biegłe, świadome i krytyczne posługiwanie się podstawowymi pojęciami.

w sali

Przedmiot jako jeden ze wstępnych kursów na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych ma za zadanie wprowadzić studenta w świat pojęć z zakresu nauki o państwie i polityce. W trakcie realizacji przedmiotu student otrzyma wiedzę, która pozwoli mu interpretować zjawiska i procesy kształtowania się państw, jak też pozwoli dokonać mu oceny dotyczącej procesów wewnątrz państw. Ukazane będą procesy polityki odnoszące się do sfery wewnętrznej i zewnętrznej państw. Podczas wykładu i ćwiczeń przywoływana jest wiedza z zakresu teorii państw, teorii polityki, jak i praktyki odnoszącej się do kształtowania współczesnej rzeczywistości politycznej.

Przedmiot jest realizowany w formie wykładu i ćwiczeń. Analizie poddany zostanie przedmiot oraz funkcje nauki o polityce, a także rozwój myśli politycznej i nauki o polityce z perspektywy historycznej, status politologii we współczesnym świecie, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, jej literatura oraz metody badawcze. Zajęcia poświęcone będą podstawowym zagadnieniom nauki o polityce. Omówione zostanie pojęcie i istota państwa, koncepcje genezy państwa w wybranych doktrynach starożytnych, średniowiecznych, nowożytnych i współczesnych oraz typy i formy państw. Zdefiniowane zostaną pojęcia reżimu politycznego, formy rządów, ustroju terytorialnego państwa. Przeanalizowane zostaną pojęcia państwo, społeczeństwo, naród i jednostka oraz ich relacje w rozwoju historycznym; mniejszości narodowe i etniczne; naród jako wspólnota polityczna oraz naród jako wspólnota kulturowa. Państwo narodowe, jego przemiany. Przemiany w dziejach państwa: reforma, rewolucja, transformacja, integracja, globalizacja. Zamach stanu. Sposoby uprawiania polityki. Wzajemne relacje między państwem, polityką a wojną. Zależności między polityką a etyką. Pojęcie i koncepcje władzy politycznej oraz jej legitymizacji. Scharakteryzowane i poddane porównaniu zostaną reżimy demokratyczny, autorytarny i totalitarny. Omówione zostaną sposoby definiowania polityki i różnorodne jej koncepcje. Granice polityczności. Pojęcie systemu politycznego i jego elementy - główne ujęcia. Podstawowe kategorie polityki. Podmioty polityki. Działania polityczne. Stosunki polityczne. Instytucje polityczne. Decyzje polityczne. Wartości i normy polityczne. Kultura polityczna, jej komponenty i typy. Przywództwo polityczne.

Zakres tematów w ramach zajęć:

1.Zajęcia wprowadzające. Istota przedmiotu

2. Geneza i istota państwa

3. Elementy definicji państwa

4. Forma państwa. Kontrowersje wokół pojęcia typ państwa

5. Reżim demokratyczny. Zagrożenia dla demokracji: populizm

6. Reżimy niedemokratyczne

7. Władza polityczna i państwowa

8. Sposoby uprawiania polityki. Zmiana w dziejach państwa

9. Podmioty polityki - Jednostka, społeczeństwo, naród, państwo i ich relacje w rozwoju historycznym

10. Oblicza współczesnej polityki - państwo narodowe i jego przemiany; państwo narodowe w obliczu globalizacji i integracji europejskiej 11. Pojęcie polityki. Granice polityczności

12. Podstawowe kategorie nauki o polityce

13. Polityka jako zawód i powołanie. Polityk a urzędnik. Etyka i polityka- wzajemne zależności

14. Kultura polityczna

15. Polityka i wojna – wzajemne relacje.

Podstawowa literatura:

HEYWOOD A., Politologia, Warszawa 2010, rozdz. 1,2,4,5,6,7,8,19,18.

KUCIŃSKI J., Nauk o państwie współczesnym, Warszawa-Lódź 2019

HEYWOOD A., Teoria polityki. Wprowadzenie, Warszawa PWN 2009, r. 1,3, 4, 5, 7,8 12

WINCZOREK P., Wstęp do nauki o państwie, Warszawa 2005.

ZIELIŃSKI E., Nauka o państwie i polityce, Warszawa 2006

Student zna i rozumie:

-charakter nauk społecznych i ich miejsce w systemie nauk, a szczególnie

relacje zachodzące między subdyscyplinami wchodzącymi w skład studiów

europejskich, tj. administracją, prawem, ekonomią, naukami o polityce i

naukami o polityce publicznej, zorientowanymi na zastosowanie praktyczne w

sferze działalności administracyjno-urzędniczej i przedsiębiorczości. (K_W01)

-ewolucję państwa, jego strukturę oraz rolę we współczesnych procesach

integracji i globalizacji. (K_W02)

Student potrafi:

-obserwować, interpretować, analizować oraz opisać procesy i zjawiska

społeczne, w tym związki pomiędzy zjawiskami i procesami sfery polityczno-

administracyjnej i społeczno-ekonomicznej w Europie i wewnątrz państw

europejskich. (K_U01)

-posługiwać się systemami normatywnymi o charakterze powszechnym oraz

wybranymi normami i regułami właściwymi dla wybranych instytucji i struktur w

celu właściwego zarządzania i kierowania instytucją i jej sprawami oraz

rozwiązywania zadań z zakresu ich kompetencji. (K_U05)

egzamin:

test pisemny (pytania otwarte i zamknięte, wielokrotnego wyboru), czas trwania 60 min.

ćwiczenia:

- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność), przygotowanie prezentacji lub projektu grupowego, wykonywanie zadań pisemnych na platformie Kampus.

zaliczenie ćwiczeń jest warunkiem koniecznym przystąpienia do egzaminu

nie