Prawo rzymskie i tradycja romanistyczna

obowiązkowe

Przedmiot o charakterze wstępnym. Zrozumienie wykładu ułatwi ogólna wiedza historyczna (w tym podstawowe wiadomości o historii Rzymu starożytnego)

Osiągniecie efektów uczenia się na pewno wspomoże znajomość łaciny (wyniesiona ze szkoły lub z dowolnego lektoratu).

w sali

Przedmiot obowiązkowy na I roku na kierunku prawo ma za zadanie wprowadzić studenta w świat pojęć prawnych, rozumowań prawniczych oraz ukazać ogólny obraz systematycznego ujęcia dziedziny prawa.

Przedstawiona zostaje historia prawa rzymskiego, jego podstawowe pojęcia i instytucje w ujęciu historycznym oraz późniejsze do nich nawiązania w europejskiej tradycji prawnej.

WYKŁAD:

-- przedstawia prawo rzymskie jako fundament europejskiej tradycji prawnej;

-- ukazuje rzymską specyfikę tworzenia, interpretowania i stosowania prawa w kontekście dwóch "wielkich systemów prawnych": prawa kontynentalnego (civil law) i prawa anglosaskiego (common law);

-- przedstawia znane prawu rzymskiemu oraz oparte na nim pojęcia i konstrukcje prawne;

-- ukazuje ich trwałość, ewolucję lub odrzucenie w ramach starożytnego "pierwszego żywota" prawa rzymskiego i wywodzącej się z niego tradycji prawnej;

-- przedstawia różnorodność wykształconych rozwiązań prawnych.

Semestr I

1. Historia i tradycja prawa rzymskiego

2. Jurysprudencja rzymska

3. Drugie życie prawa rzymskiego

4. Paremie i maksymy rzymskie i romanistyczne

5. Czynności prawne I: Klasyfikacja, treść i skutki czynności prawnych; wady oświadczenia woli

6. Czynności prawne II: Zastępstwo

7. Prawo procesowe I: Myślenie skargowe, przebieg procesu, proces legisakcyjny

8. Prawo procesowe II: Proces formularny, proces kognicyjny

9. Prawo osobowe

10. Prawo rodzinne I: Władza ojcowska

11. Prawo rodzinne II: Małżeństwo

12. Prawo spadkowe I: Zagadnienie ogólne, powołanie do spadku, nabycie spadku

13. Prawo spadkowe II: Dziedziczenie beztestamentowe

14. Prawo spadkowe III: Dziedziczenie testamentowe

Semestr II

15. Prawo rzeczowe I: Zarys problematyki, rzeczy

16. Prawo rzeczowe II: Posiadanie

17. Prawo rzeczowe III: Własność

18. Prawo rzeczowe IV: Iura in re aliena – zagadnienia ogólne, służebności gruntowe i osobiste, dziedziczne prawa czynszowe

19. Prawo rzeczowe V: Iura in re aliena – zastaw

20. Prawo rzeczowe VI: Powtórzenie

21. Zobowiązania I: Zagadnienia ogólne

22. Zobowiązania II: Zobowiązania umowne – zagadnienia ogólne, kontrakty werbalne

23. Zobowiązania III: Kontrakty służące zbywaniu i nabywaniu dóbr, kontrakty służące korzystaniu z cudzego kapitału lub cudzych dóbr, kontrakty świadczenia usług, kontrakt gwarancyjny (zastaw)

24. Zobowiązania IV: Kontrakty literalne, rozszerzenie systemu kontraktów, zobowiązania quasi ex contractu

25. Zobowiązania V: Delikty – zagadnienia ogólne, poszczególne delikty, zobowiązania quasi ex delicto

26. Zobowiązania VI: Delikty – damnum iniuria datum

27. Zobowiązania VII: Umocnienie, przeniesienie i umorzenie zobowiązań

ĆWICZENIA:

-- utrwalają wiedzę wyniesioną z wykładu;

-- ukazują jej praktyczne zastosowania, wykształcając umiejętności

-- na wybranych przykładach pogłębiają zagadnienia wykładowe

-- mobilizują studentów do systematycznej pracy.

Prowadzona będzie praca w grupie, rozwijane umiejętności czytania i interpretowania tekstów prawnych. Dyskusja na zajęciach ma prowadzić do lepszego poznania poszczególnych instytucji prawnych, ukazania ich podobieństw i różnic, wpojenia rozumowania prawniczego. Ukazuje się także podobieństwa i różnice z prawem późniejszych epok.

Podstawowe podręczniki:

W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U postaw prawa prywatnego

W. Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje

W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. Warsztaty prawnicze

A. Kacprzak, J. Krzynówek, Prawo rzymskie. Repetytorium

Gaius, Instytucje [G.] | Instytucje Justyniania [I.]

F. Schulz, Principles of Roman Law

kurs internetowy na platformie kampus.uw.edu.pl (egzamin z książką i kolokwium)

Student/ka

WIEDZA

-- opisuje mechanizmy tworzenia prawa w zależności od uwarunkowań historycznych i społecznych;

-- zna siatkę pojęć technicznych, język prawny, zdefiniować poszczególne instytucje prawne w ich historycznym kształcie

UMIEJĘTNOŚCI

-- wyjaśnia genezę i cel poszczególnych instytucji prawnych

-- krytycznie odnosi się do proponowanych rozwiązań

-- dokonuje egzegezy prostych tekstów prawnych

-- proponuje rozwiązanie prawne dla danego stanu faktycznego, także pisemnie

POSTAWY

-- postrzega uzależnienie danych rozwiązań prawnych od okresu historycznego, warunków społeczno-ekonomicznych

-- krytycznie dyskutuje w grupie przedstawione rozwiązania i problemy.

-- Docenić 
różnorodność 
 i
 uzasadnienie
 różnorodnych
–
 nawet
 sprzecznych
–
opinii.


Zaliczenie ćwiczeń dopuszcza do egzaminu.

Ocena z ćwiczeń (aktywność, prace domowe, prace pisemne): wg ustaleń poszczególnych prowadzących, ocena co najmniej dobra dopuszcza do egzaminu przedterminowego

Egzamin w formie ustnej, albo pisemnej (wybór studneta/ki) w terminie zerowym oraz sesyjnym.

Egzamin pisemny w typie egzaminu z otwartą książką (źródło/a do sterowanej egzegezy oraz zadania praktyczne: kazusy podsumowujące materiał przedmiotu) - więcej informacji: http://urbanik.bio.wpia.uw.edu.pl/wyklad-prawo-rzymskie-i-tradycja-romanistyczna/)

Możliwość zaliczenia egzaminu przez premiowany udział w konkursie przedmiotowym (Olimpiada historyczno-prawna im. M. Sczanieckiego|Konkurs Ius controversum).

n/d