Mikroekonomia I

obowiązkowe

Kurs umożliwia zrozumienie podstawowego aparatu pojęciowego mikroekonomii, który stanowi fundament do dalszych, bardziej zaawansowanych analiz w dziedzinie funkcjonowania rynków i decyzji ekonomicznych. Przedmiot wprowadza w podstawy teorii konsumenta oraz zagadnienia związane z funkcjonowaniem pojedynczych rynków. Studenci poznają modele podejmowania decyzji przez gospodarstwa domowe, w tym analizę wyboru w warunkach budżetowych, preferencje konsumenta, użyteczność, a także pojęcia popytu i elastyczności. Omawiane są też kwestie nadwyżki konsumenta, funkcjonowania konkurencji doskonałej oraz roli cen w alokacji zasobów. Na ćwiczeniach student dokonuje teoretycznej i praktycznej analizy zjawisk rynkowych na poziomie średniozaawansowanym.

Zajęcia realizowane w ramach projektu „Zintegrowany Program Rozwoju Dydaktyki ZIP 2.0”, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021 2027 (FERS) (nr umowy: FERS.01.05 IP.08 0365/23 00).

Tematy i zagadnienia omawiane na kursie:

Główne zagadnienia mikroekonomii (rynek, konsumenci, producenci, modele, efektywność Pareto, rynek konkurencyjny, mierniki zmian cen, popyt, podaż, mechanizm rynkowy, równowaga rynkowa)

Konsumpcja (zbiór konsumpcyjny, zbiór budżetowy, ograniczenie budżetowe, zmiany ograniczenia budżetowego, numeraire)

Preferencje (relacja preferencji, aksjomaty, krzywe obojętności, szczególne przypadki preferencji, dobrze zachowujące się preferencje)

Funkcja użyteczności (funkcja użyteczności, transformacje, przypadki szczególne, użyteczność krańcowa, MRS, prawo malejącej krańcowej stopy substytucji)

Wybór (optymalny wybór, popyt Marshallowski, rozwiązania wewnętrzne / brzegowe)

Statyka porównawcza (krzywa oferty cenowej, dobra zwykłe, dobra Giffena, dobra substytucyjne / komplementarne brutto, krzywe oferty dochodowej, krzywe Engla, dobra normalne, dobra niższego rzędu, dobra luksusowe, dobra podstawowe, cenowa elastyczność popytu, dochodowa elastyczność popytu, mieszana cenowa elastyczność popytu, odwrotna krzywa popytu)

Preferencje ujawnione (koszyki bezpośrednio / pośrednio preferowane, słaby / silny aksjomat ujawnionych preferencji, indeksy cenowe / ilościowe Laspeyersa / Paaschego)

Efekt substytucyjny i dochodowy (zmiany cen, zmiany dochodu, dochód skompensowany w sensie Słuckiego / Hicksa, efekt substytucyjny i dochodowy, równanie Słuckiego)

Kupowanie i sprzedawanie (popyt netto i popyt brutto, zasób początkowy, podaż pracy, równanie Słuckiego w wersji zasobowej)

Miary zmiany dobrobytu (cena graniczna, krzywa gotowości do zapłaty a krzywa popytu, nadwyżka konsumenta, zmiana kompensacyjna, zmiana ekwiwalentna)

Wybór międzyokresowy (wartość pieniądza w czasie, stopa procentowa, model wyboru międzyokresowego, dochód w gotówce, dochód w zasobie, inflacja, realna stopa procentowa)

Ryzyko i niepewność (zmienna losowa, rozkład zmiennej losowej, wartość oczekiwana, wariancja, odchylenie standardowe, skłonność do ryzyka, premia za ryzyko, ekwiwalent pewności, funkcja oczekiwanej użyteczności - funkcja użyteczności von Neumanna-Morgensterna, warunkowe ograniczenie budżetowe, ubezpieczenie uczciwe, dywersyfikacja)

Ekonomia behawioralna (porównanie założeń klasycznej teorii wyboru i ekonomii behawioralnej, ekonomia eksperymentalna, efekt ramowania, efekt posiadania, zakotwiczenie, awersja do strat, heurystyka reprezentatywności, heurystyka dostępności; preferencje społeczne; praktyczne wykorzystanie ekonomii behawioralnej w polityce publicznej)

Szacunkowy nakład pracy studenta: 5 ECTS x 25h = 125h

(K) - godziny kontaktowe (S) - godziny pracy samodzielnej

wykład (zajęcia): 30h (K) 0h (S)

ćwiczenia (zajęcia): 30h (K) 0h (S)

egzamin: 3h (K) 0h (S)

konsultacje: 12h (K) 0h (S)

przygotowanie do ćwiczeń: 0h (K) 15h (S)

przygotowanie do wykładów: 0h (K) 5h (S)

przygotowanie do kolokwium: 0h (K) 10h (S)

przygotowanie do egzaminu: 0h (K) 10h (S)

praca z materiałami dodatkowymi: 0h (K) 10h (S)

Razem 75 50 = 125

podstawowa:

Varian, H. R., Mikroekonomia, kurs średni – ujęcie nowoczesne, PWN 2013

zbiory zadań:

Bergstrom, T. C., H. R. Varian, Mikroekonomia, ćwiczenia, PWN 2003

Czarny, E., E. Nojszewska, Mikroekonomia: zbiór zadań, PWE 2000

Laidler, D., S. Estrin, Wstęp do mikroekonomii: zadania i problemy, Gebethner 1992

uzupełniająca:

Pindyck, R. S., D. L. Rubinfeld, Microeconomics, Pearson Education, 2005, wyd. 6

Perloff, J. M., Microeconomics: Theory and Applications with Calculus, Addison-Wesley, 2017

Nicholson, W., Microeconomic Theory: Basic Principles and Extensions, South-Western College Pub, 2008, wyd. 10

uzupełniająca (zaawansowane)

Mas-Colell, A., M. D. Whinston, J. R. Green, Microeconomic Theory, Oxford University Press, 1995

Jehle, G. A., P. J. Reny, Advanced Microeconomic Theory, Addison Wesley, 2000, wyd. 2

Varian, H. R., Microeconomic Analysis, W. W. Norton & Co., wyd. 3

uzupełniająca (na kłopoty z matematyką)

Sydsæter, K., P. Hammond, Essential Mathematics for Economic Analysis, Prentice Hall, 2008, wyd. 3

Sydsaeter, K., P. Hammond, A. Seierstad, A. Strøm, Further Mathematics for Economic Analysis, Prentice Hall, 2008, wyd. 2

Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze średniozaawansowaną teorią konsumenta w ramach teorii mikroekonomii. Pomyślne zakończenie kursu daje podstawy do teoretycznej i praktycznej analizy zjawisk rynkowych na poziomie średniozaawansowanym.

Efekty uczenia się (kody): KW01, KW02, KW03, KU01, KU02, KU03, KU04

Po ukończeniu przedmiotu student:

WIEDZA

Ma uporządkowaną wiedzę na temat podstawowych pojęć i narzędzi mikroekonomii, w szczególności w zakresie teorii wyboru konsumenta.

Zna założenia klasycznej teorii konsumenta: racjonalność, maksymalizację użyteczności, stabilność preferencji.

Rozumie znaczenie pojęć takich jak: zbiór budżetowy, preferencje, funkcja użyteczności, popyt, elastyczność, nadwyżka konsumenta.

Zna podstawy podejścia behawioralnego do analizy decyzji konsumenckich oraz najważniejsze odchylenia od założeń racjonalności (np. efekt posiadania, awersja do strat, zakotwiczenie).

Ma podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach związanych z ryzykiem, niepewnością i wyborem międzyokresowym.

UMIEJĘTNOŚCI

Potrafi zastosować modele teorii wyboru konsumenta do analizy prostych problemów decyzyjnych.

Umie przeprowadzić analizę optymalnego wyboru konsumenta w warunkach ograniczenia budżetowego.

Umie interpretować efekty zmian dochodu i ceny (efekt dochodowy i substytucyjny) oraz analizować konsekwencje zmian dla dobrobytu konsumenta.

Potrafi analizować zachowania konsumenckie przy użyciu matematycznych równań oraz wykresów.

Potrafi zidentyfikować sytuacje, w których rzeczywiste zachowania odbiegają od przewidywań klasycznej teorii, i wskazać możliwe wyjaśnienia z perspektywy ekonomii behawioralnej.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Rozumie ograniczenia klasycznych modeli ekonomicznych w opisie rzeczywistych zachowań ludzi.

Ma świadomość znaczenia kontekstu psychologicznego i społecznego w podejmowaniu decyzji ekonomicznych.

Potrafi krytycznie ocenić użyteczność modeli ekonomicznych w analizie problemów społecznych i gospodarczych.

Jest gotów do dalszego rozwijania wiedzy i umiejętności analitycznych w zakresie mikroekonomii i ekonomii behawioralnej.

Zasady zaliczenia przedmiotu:

Zaliczenie przedmiotu Mikroekonomia I odbywa się na podstawie wyników uzyskanych z egzaminu końcowego 70% i pozostałe 30% stanowi wynik z ćwiczeń.

Zaliczenie przedmiotu wymaga zdobycia przynajmniej 50% łącznej ilości punktów oraz przynajmniej 50% punktów z egzaminu.

Egzamin odbędzie się w formie pisemnej (testu jednokrotnego wyboru) w jednym terminie dla wszystkich studentów.

Egzamin poprawkowy odbędzie się w tej samej formie.

Nieobecność na egzaminie w wymaganym terminie oznacza jego niezaliczenie (NK).

Innych terminów i sposobów zaliczenia nie przewiduje się.

‘0 tolerancji dla ściągania’

Zasady zaliczenia ćwiczeń:

Zaliczenie ćwiczeń wymaga jednoczesnego spełnienia warunków:

wynik = 70 (wynik z kolokwium(%)) + liczba pkt. od prowadzącego ćwiczenia ≥ 50

procentowy wynik z kolokwium ≥ 50%

prowadzący ćwiczenia ustala czy obecność na zajęciach jest warunkiem zaliczenia ćwiczeń

Kolokwium składa się minimum 4 zadań otwartych.

Każdy z prowadzących ćwiczenia odpowiada za przygotowanie kolokwium dla swoich grup.

Poprawa kolokwium odbywa się po pierwszym terminie egzaminu, a przed drugim terminem egzaminu.

Nieobecność na kolokwium w dowolnym terminie oznacza jego niezaliczenie (NK).

Nie przewiduje się innych terminów zaliczenia kolokwiów.

Obowiązuje zasada absolutne ‘0 tolerancji dla ściągania’.

Prowadzący ćwiczenia przyznaje studentom punkty za wykonywanie pracy własnej. Weryfikacja wykonanej pracy własnej może przybierać różne formy: kartkówki, prace domowe (zadania, testy), aktywność w trakcje zajęć, dodatkowa aktywność poza czasem zajęć (np. udział w eksperymentach).

Zasady przyznawania punktów za wykonywanie pracy własnej muszą zostać ogłoszone na początku semestru przez prowadzącego ćwiczenia.

Obowiązująca skala ocen z przedmiotu i z ćwiczeń:

punkty (%) ocena

<0,50) 2

<50,60) 3

<60,70) 3,5

<70,80) 4

<80,90) 4,5

<90,100> 5