Przestępczość gospodarcza w Polsce

seminaria licencjackie

Wymagania formalne

Słuchacze powinni mieć opanowaną podstawową wiedzę z zakresu teorii ekonomii, wskazana jest orientacja w terorii wyboru publicznego, rent seeking theory (teorii pogoni za rentą) i nowej ekonomii instytucjonalnej.

Założenia wstępne

Korupcja – od opisu do teorii.

Seminarium będzie poświęcone problematyce przestępczości gospodarczej, tzw. drugiej gospodarce i szarej strefie w Polsce od zakończenia II wojny światowej do dzisiaj. Celem zajęć będzie ukazanie zmian charakteru przestępczości gospodarczej w Polsce na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Uczestnicy będą analizowali różne rodzaje przestępstw (kradzieże pracownicze, korupcję, przestępstwa podatkowe, malwersacje finansowe etc.), ich pojawianie się i zanikanie oraz zmianę charakteru. W efekcie studenci powinni zrozumieć związek pomiędzy ewolucją systemu politycznego i gospodarczego a zmianami w charakterze przestępczości gospodarczej. Tematy prac licencjackich będą się koncentrowały wokół powyższej problematyki z możliwością jej rozszerzenia na porównanie z innymi krajami.

Warunki zaliczenia:

Przygotowanie prezentacji na seminarium.

Uczestnictwo w dyskusjach seminaryjnych.

Przygotowanie projektu pracy (semestr zimowy)

Przygotowanie znacznych fragmentów pracy (semestr letni)

Szczegółowy program zajęć:

Zajęcia 1-2: uzgodnienie ze słuchaczami tematów prac licencjackich

Zajęcia 3-5: przedstawienie zasad pisania prac licencjackich na WNE

Zajęcia 6-15: prezentacje słuchaczy połączone z dyskusją nad referatem

Proponowane tematyka na zajęcia 6-15:

- Przestępczość gospodarcza w PRL i III RP: zajęcia wprowadzające w tematykę przestępczości gospodarczej, podczas których zostaną zaprezentowane różne formy przestępczości gospodarczej w PRL i III RP.

- Prywatyzacja nomenklaturowa: charakterystyka wczesnego etapu przekształceń własnościowych w Polsce (przełom lat 80-tych i 90-tych).

- Nadużycia w przekształceniach sektora bankowego: analiza nadużyć przy transformacji w Polsce; niejasne źródła kapitału dla nowopowstających instytucji finansowych, nieprawidłowości przy prywatyzacji banków i firm ubezpieczeniowych

- Państwo i gospodarka – nadużycia przy prywatyzacji majatku państwowego, ustawianie przetargów publicznych, przepisy prawne na zamówienie itp.

- Nowe przestępstwa gospodarcze po komunizmie – przestępstwa giełdowe, malwersacje finansowe w systemie bankowym, kreatywna ksiegowość itd.

- Korupcja i jej źródła w dzisiejszej Polsce: rodzaje korupcji i ich znaczenie w III RP.

Począwszy od zajęć 16 (semestr letni) słuchacze będą przedstawiali dwudziesto-trzydzistominutowe wystąpienia ukazujące postępy w opracowaniu tematu pracy dyplomowej. Prezentacje seminarzystów będą punktem wyjścia do dyskusji pomiędzy uczestnikami seminarium.

Dobór literatury będzie zależał od szczegółowej tematyki prac.

Literatura zalecana:

Teoria wyboru publicznego Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, J. Wilkin (red.), Warszawa 2005.

E. Furubotn, R. Richter, Institutions and Economic Theory. The Contribution of the New Institutional Economics, Ann Arbor 1997.

O. Górniok, Przestępczość gospodarcza i jej zwalczanie. Warszawa 1994.

G. Garbarczyk, Przestępczość gospodarcza na tle przemian ustrojowych w Polsce, Toruń 2002.

M. Bednarski, Drugi obieg gospodarczy, Warszawa 1992

I. Majchrzak, Pracownicze przestępstwo gospodarcze i jego sprawca, Warszawa 1966

W. L. Miller, Á. B. Groedeland, T. Y. Koshechkina, A Culture of Corruption. Coping with Government in Post-communist Europe, Budapest - New York 2001.

Wiedza:

Podczas zajęć seminaryjnych przekazywana jest wiedza odnośnie charakteru i rodzajów przestępstw gospodarczych. Student poznaje ekonomiczne metody interpretacji przyczyn i uwarunkowań przestępczości gospodarczej; w szczególności w okresie po 1989 r. w Polsce. Studenci poznają zasady przygotowywania i pisania prac dyplomowych oraz otrzymują wiedzę na czym polega praca splagiatowana w kontekście ochrony praw autorskich.

1. Student ma wiedzę odnośnie reguł obowiązujących przy pisaniu pracy dyplomowej; rozumie na czym polega praca mająca charakter plagiatu.

2. Student zna metody analizy danych oraz metod badania i opracowywania materiałów źródłowych.

3. Student ma wiedzę w zakresie teorii ekonomicznych pomocnych przy interpretacji zjawisk z zakresu przestępczości gospodarczej (ekonomiczna teoria przestępczości, teoria grup interesu, teoria pogoni za rentą itp.).

4. Student ma wiedzę odnośnie różnych rodzajów przestępstw gospodarczych i cech charakterystycznych dla tych form.

5. Student ma wiedzę na temat różnych form korupcji i jej wpływu na rozwój pozostałych form przestępczości gospodarczej.

6. Student zna historię ewolucji przestępczości gospodarczej w Polsce po II Wojnie Światowej, w szczególności wpływ patologii okresu komunistycznego na obecną przestępczość gospodarczą w Polsce.

7. Student ma wiedzę odnośnie czynników determinujących przestępczość gospodarczą; rozumie ekonomiczne i pozaekonomiczne przyczyny rozwoju zjawisk przestępczych.

Umiejętności

W trakcie zajęć student nabywa umiejętności pisania akademickiego, formułowania hipotez badawczych, zdobywania i porządkowania wiedzy, informacji, analizy i interpretacji danych. Celem seminarium jest zdobycie przez studenta umiejętności analizy zjawisk ekonomicznych, analizy porównawczej oraz dostrzegania kontekstu społecznego i politycznego procesów ekonomicznych. Student nabywa umiejętności krytycznego patrzenia na zjawiska, procesy i teorie ekonomiczne.

1. Student potrafi pozyskiwać dane i wyszukiwać informacje niezbędne w przygotowaniu pracy akademickiej na zadany temat. Student potrafi przygotować pracę dyplomową z dbałością o stronę formalną zgodną z zasadami pisania prac akademickich. Student nabywa umiejętności pisania akademickiego, w szczególności formułowania hipotez i pytań badawczych, sporządzania przeglądu literatury, wyboru narzędzi analitycznych, opracowania strony formalnej tekstu.

2. Student umie zaprezentować swoją koncepcję pracy, a następnie przedstawiać na wystąpieniach publicznych postępy w jej przygotowywaniu (S1A-U10).

3. Student ma umiejętność zastosowania wiedzy nabytej w trakcie studiów do rozwiązywania konkretnych problemów związanych z tematyką jego pracy.

Kompetencje społeczne:

Zajęcia przygotowują do rzetelnego wykonywania zobowiązań. Zajęcia kształcą samodzielność myślenia, analizy problemów oraz wyszukiwania informacji. Zajęcia kształcą umiejętności komunikacji, prezentacji, wypowiedzi publicznych, a także dyskusji, krytyki, i obrony swoich podglądów. W trakcie dyskusji studenci będą mieli możliwość identyfikacji braków wiedzy i uświadomienia sobie konieczności jej uzupełniania w sposób ciągły.

1. Student potrafi wyszukiwać i analizować dane oraz je odpowiednio przetwarzać; sformułować problem badawczy a następnie przygotować pracę dyplomową spełniającą wymogi akademickie.

2. Student potrafi komunikować się z otoczeniem, przekazywać i bronić swoich poglądów, krytycznie analizować poglądy innych, wypowiadać się publicznie i dyskutować. Studenci posiadają świadomość braków wiedzy i poznają sposoby ich uzupełniania.

3. Studenci potrafią myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy wykorzystując wiedzę i umiejętności zdobyte podczas zajęć.

KW01, KW02, KW03, KU01, KU02, KW03, KK01, KK02, KK03

Słuchacze powinni przygotować w trakcie seminarium pracę dyplomową z zakresu tematyki zajęć, z możliwością jej rozszerzenia na porównanie z innymi krajami. Przygotowywane prace licencjackie powinny zawierać analizę uwarunkowań badanych zjawisk i ukazywać skutki ekonomiczne różnych form przestępczości gospodarczej.

Słuchacze poza napisaniem pracy będą zobowiązani do przygotowania jednej prezentacji w semestrze zimowym (do jednego z tematów wyszczególnionych powyżej) oraz jednego referatu w semestrze letnim ukazującego postępy w opracowaniu tematu pracy dyplomowej.

W semestrze zimowym studenci będą zobowiązani do przedstawienia projektu pracy dyplomowej, a w semestrze letnim (przed zakończeniem zajęć) powinni przedłożyć przynajmniej połowę tekstu swojej pracy licencjackiej

Studenci będą również zobowiązani do aktywnego udziału w dyskusjach podczas zajęć seminaryjnych.

1. Przygotowanie ustnej prezentacji.

2. Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)

3. Projekt pracy dyplomowej [semestr zimowy].

4. Fragmenty pracy dyplomowej (przynajmniej 50%) [semestr letni].