Podstawy rachunkowości

obowiązkowe

Celem przedmiotu jest wprowadzenie w zagadnienia rachunkowości, jej rolę, funkcje i zadania. Stanowi podstawę do takich przedmiotów, jak: rachunkowość finansowa, zarządcza, podatkowa, budżetowa oraz finanse przedsiębiorstw i analiza finansowa.

W ramach przedmiotu, istotą będą zagadnienia opisujące rachunkowość jako system informacyjny. Przybliżone zostaną podstawowe pojęcia związane z bilansem (aktywa, pasywa oraz zasada równowagi bilansowej), rachunkiem zysków i strat (przychody i koszty) i przepływami pieniężnymi (wpływy i wydatki). Omówione zostaną nadrzędne zasady rachunkowości. Całość zostanie osadzona w ustawowych zadania jednostek w zakresie rachunkowości - zakres przedmiotowy (w tym: sprawozdania finansowe) oraz wskazaniu jednostek zobowiązanych do prowadzenia rachunkowości finansowej – zakres podmiotowy.

W zakresie wiedzy student zapozna się z pojęciami, zakresem i nadrzędnymi zasadami rachunkowości. Pozna również funkcje, przedmiot i podmioty rachunkowości. Omówiona zostanie odpowiedzialność za rachunkowość, formy ewidencji działalności gospodarczej, w kontekście dostępu do informacji o podmiocie gospodarczym przez interesariuszy.

Ważnym elementem będzie przekazanie wiedzy z zakresu budowy bilansu i wyjaśnienia struktury zasobów majątkowych i źródeł ich pochodzenia. Omówione zostaną przychody i koszty, zasady ustalania wyniku finansowego (rachunek zysków i strat) oraz budowa rachunku przepływów pieniężnych. Zdefiniowane zostaną zdarzenia gospodarcze bilansowe i ich ewidencja na kontach księgowych oraz budowa bilansu zamknięcia. Ponadto treścią wykładu będą zdarzenia gospodarcze wynikowe, dokumenty księgowe, ich ewidencja jak i księgowe ustalanie wyniku finansowego. Dopełnieniem powyższego będzie charakterystyka ksiąg rachunkowych, jak i zasad ich prowadzenia. Podsumowaniem tego zakresu będzie przedstawienie struktury sprawozdania finansowego.

W zakresie kształtowania umiejętności słuchacz będzie potrafił sporządzić bilans dla jednostek gospodarczych prowadzących różne typy działalności. Znając układ bilansu, prawne podstawy klasyfikacji bilansowej, kryteria porządkowania danych w bilansie będzie w stanie ocenić płynność, wymagalność i rentowność podmiotu wraz z ustaleniem równowagi bilansowej. Znając podstawowe kategorie przychodów i kosztów w powiązaniu z rodzajami działalności jednostki będzie potrafił ocenić efekty bieżącej działalności jednostki w ujęciu memoriałowych poprzez umiejętność sporządzania rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym i kalkulacyjnym. W ujęciu porównawczym będzie w stanie odróżnić efekty działalności jednostki poprzez ujęcie kasowe: rachunek przepływów pieniężnych.

Słuchacz nabędzie umiejętności klasyfikacji i ewidencji zdarzeń bilansowych i wynikowych. Pozna zasady działania konta księgowe, zasady ewidencji zdarzeń gospodarczych, rodzaje kont księgowych i ich podział kont. Będzie potrafił sporządzić zestawienie sald i obrotów oraz bilans zamknięcia.

Podstawowe pozycje:

1. Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994. Dz. U. nr 121, poz. 591 (z późn. zm.).

2. Pfaff J., Strojek-Filus M., Podstawy rachunkowości z uwzględnieniem MSSF, PWN, Warszawa 2020.

3. Maciejowska D., Podstawy rachunkowości finansowej. Pojęcia i zadania, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2023.

4. Szczypa P. (red.), Podstawy rachunkowości. Od teorii do praktyki, CeDeWu, Warszawa 2022.

5. Pfaff J. (red.), Rachunkowość finansowa z uwzględnieniem MSSF, PWN, Warszawa 2023.

Uzupełniające pozycje:

1. Turyna J., Rachunkowość finansowa, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014.

2. Śnieżek E. (red.), Rachunkowość. Podstawy. Wykłady, przykłady, zadania, testy, Wydawnictwo Nieoczywiste, Warszawa 2021.

Po zaliczeniu przedmiotu student:

w zakresie wiedzy:

• definiuje istotę nadrzędnych zasad rachunkowości, w kontekście wskazywania cech informacji powstających w podsystemie rachunkowości finansowej, zarządczej oraz podatkowej (K_W01)

• wymienia elementy sprawozdania finansowego jak i ich kluczowe składowe (K_W01)

• prawidłowo klasyfikuje poszczególne pozycje bilansu oraz rachunku zysków i strat (K_W02)

• identyfikuje operacje gospodarcze i podstawy ich zapisu (dowody księgowe) (K_W05)

w zakresie umiejętności:

• księguje typowe operacje gospodarcze zgodnie z zasadą podwójnego zapisu sporządzając zestawienie obrotów i sald, rachunek zysków i strat (w wariancie porównawczym i kalkulacyjnym) oraz bilans zamknięcia (K_U01)

• określa, jakie podmioty są zobligowane do prowadzenia rachunkowości (K_U01)

• wskazuje osoby odpowiedzialne za realizację obowiązków związanych z rachunkowością (K_U07)

• rozpoznaje zakres obowiązków związanych z rachunkowością (K_U08)

w zakresie kompetencji społecznych:

• ocenia wpływ zdarzeń gospodarczych na sprawozdania finansowe (K_K01)

• ocenia użyteczność informacji ze sprawozdania finansowego do badania płynności, zadłużenia i rentowności podmiotu gospodarczego (K_K01)

• promuje zachowywanie standardów etycznych i przepisów prawa w sporządzaniu sprawozdań finansowych (K_K05)

Egzamin testu wyboru, zaliczenie pisemne ćwiczeń