Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Archeologia Rzymu I (wykład)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2800-PO-ARI-W
Kod Erasmus / ISCED: 08.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Archeologia Rzymu I (wykład)
Jednostka: Wydział Archeologii
Grupy: Profil obowiązkowy - blok Archeologia Rzymu
Zajęcia dla II roku studiów dziennych licencjackich profil obowiązkowy
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Uczestnik zajęć powinien posiadać podstawową wiedzę na temat cywilizacji starożytnego Rzymu w zakresie programu z I roku studiów na kierunku archeologia, mieć świadomość znaczenia źródeł pisanych, archeologicznych oraz ikonograficznych. Mile widziana jest podstawowa wiedza na temat historii starożytnego Rzymu.

Tryb prowadzenia:

mieszany: w sali i zdalnie

Skrócony opis:

Wykład ma na celu zaprezentowanie głównych etapów rozwoju starożytnej cywilizacji rzymskiej od początków epoki żelaza do I w. n.e. Omówiony zostanie proces urbanizacji Lacjum w pierwszej połowie 1. tysiąclecia przed naszą erą, okres rozwoju Rzymu pod silnym wpływem kultury etruskiej, greckiej i italskiej, proces hellenizacji w okresie rzymskich podbojów na Wschodzie w II i I w. p.n.e. oraz okres schyłku republiki rzymskiej i początek pryncypatu. Szczególny nacisk położony zostanie na osiągnięcia technologiczne, kulturę materialną oraz sztukę tego okresu.

Pełny opis:

Wykład ma na celu zaprezentowanie głównych etapów rozwoju starożytnej cywilizacji rzymskiej uwidocznionych w jej dorobku materialnym zachowanym do naszych czasów. Ta część kursu jest poświęcona okresowi od początków istnienia Rzymu do I w. n.e. (jakkolwiek niektóre, spośród omawianych zagadnień, będą analizowane w szerszej perspektywie czasowej). Omówiony zostanie proces urbanizacji Lacjum w pierwszej połowie 1. tysiąclecia przed naszą erą, ze szczególnym uwzględnieniem formowania się Rzymu jako organizmu miejskiego, okres rozwoju Rzymu pod silnym wpływem kultury etruskiej, greckiej i italskiej, proces hellenizacji w okresie rzymskich podbojów na Wschodzie w II i I w. p.n.e. Szczególny nacisk położony zostanie na osiągnięcia technologiczne oraz kulturę materialną tego okresu. Wiele miejsca poświęcone zostanie rozwojowi urbanistyki, architektury, rzemiosła i sztuki w okresie Augusta i dynastii julijsko-klaudyjskiej w Italii i prowincjach; zwrócona zostanie uwaga na tworzenie się kanonu oficjalnej architektury imperialnej (fora, świątynie, łuki triumfalne, mauzolea, termy) i sztuki (portret, relief) jako wizualnych nośników propagandy cesarskiej, rozkwitu wszelkich form rzemieślniczych (wyroby użytkowe jak i artystyczne) i innowacji technologicznych oraz proces romanizacji w prowincjach powstającego Imperium Romanum.

Literatura:

Adam J.P., Roman building. Materials and techniques, London-New York 1994

Adkins L., Adkins R., Ancient Rome, (Handbook to Life in Ancient Rome, Updated Edition), New York 2004

Anderson J.C., Roman Architecture and Society, London 1997

Barrington Atlas of the Greek and Roman World, edited by Richard J. A. Talbert

Beard M., North J., Price S., Religie Rzymu, Oświęcim 2017

Beard M., Pompeje : życie rzymskiego miasta, Poznań 2010

Beard M., S.P.Q.R. Historia starożytnego Rzymu, Poznań 2016

Biernacka-Lubańska, M., Starożytne akwedukty rzymskie, Warszawa 1959

Boëthius A., Etruscan and Roman Architecture, Harmondsworth 1978

Coarelli F., Rome and Environs. An Archaeological Guide, 2007

Cornell T., Matthews J., Rzym [Wielkie Kultury Świata], Warszawa 1995

Favro D., The Urban Image of Augustan Rome, Cambridge 1996

Garbsch J., Terra sigillata. Porcelana antyku, Warszawa 1993

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Warszawa 1990

Hölscher T., Sztuka rzymska: język obrazowy jako system semantyczny, Poznań 2011

Jaczynowska M., Religie świata rzymskiego, Warszawa 1999

Kleiner D.E.E., Roman Sculpture, New Heaven - London 1992

Koch W., Style w architekturze, Warszawa 1996

Kolendo J., Żelazowski J., Teksty i pomniki. Zarys epigrafiki łacińskiej okresu cesarstwa rzymskiego, Warszawa 2003

Łukaszewicz A., Świat papirusów

Nowicka M., Malarstwo antyczne, Wrocław 1985

Oleson J.P., Oxford Handbook of Engineering and Technology in the Classical World, 2008

Ostrowski J.A., Starożytny Rzym. Polityka i sztuka, Warszawa-Kraków 1999

Potter D. A Companion to the Roman Empire, Oxford 2006

Potter T.W., Roman Italy, 1990

Richardson L., A new Topographical Dictionary of Ancient Rome, London 1992

Ross Holloway R., The Archaeology of Early Rome and Latium, 1996

Sadurska A., Archeologia starożytnego Rzymu, t.I-II, Warszawa 1975-80

Sartre, M., Wschód Rzymski, Wrocław 1997

Scullard H., Cary M., Dzieje Rzymu, t. I-II, Warszawa 1992

Słownik kultury antycznej pod red. R. Kuleszy, Warszawa 2012

Słownik terminologiczny sztuk pięknych (wydanie nowe), Warszawa1996

Strong D., Brown D. (eds), Roman Crafts, London 1976

Toynbee J.M.C., Roman Historical Portraits, London 1978

Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, pod red E. Wipszyckiej-Bravo, t. 1-2

Wamser L. (ed.), Die Römer zwischen Alpen und Nordmeer, München 2000

Ward-Perkins J.B., Roman Imperial Architecture, New Heaven - London 1981

Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1983

Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, (tłum. K. Kumaniecki), Warszawa 1999

Zanker P., August i potęga obrazów, Poznań 1999

Zanker P., Pompeji. Stadtbild und Wohngeschmack, Mainz am Rhein 1995, [wersja ang.: Pompeii : Public and private life, Cambridge 1995]

Ziółkowski A., Historia Rzymu, Poznań 2004

WYBRANE STRONY INTERNETOWE

Digital Atlas of the Roman Empire: https://dh.gu.se/dare/

The Digital Atlas of Roman and Medieval Civilizations: https://darmc.harvard.edu/

http://catholic-resources.org/AncientRome/Platner.htm

Interaktywny plan Rzymu z okresu Augusta:

http://digitalaugustanrome.org/map/#/rome/filter:0/records/read/2f77ca8f-cd35-2799-dee0-8aadd91dc95f/

www.livius.org

www.romanaqueducts.info

www.antike-tischkultur.de

Rome Reborn – wirtualny model Rzymu 3D (AD 320): www.romereborn.virginia.edu

The Digital Roman Forum Project of the UCLA Cultural Virtual Reality Laboratory: http://www.frischerconsulting.com

Vroma – A Virtual Community for Teaching and Learning Classics [dobry zbiór ilustracji z opisami i wyszukiwarką]: www.vroma.org

Efekty uczenia się:

uczestnik zajęć po ich zaliczeniu:

- ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii klasycznej w systemie nauk, społecznokulturowej przeszłości człowieka oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej K_W01

- zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w archeologii starożytnego Rzymu K_W02

- ma szczegółową wiedzę o społeczeństwie starożytnego Rzymu, obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu archeologii K_W05

- ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii klasycznej z innymi dziedzinami oraz dyscyplinami naukowymi, z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i ścisłych K_W06

- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie archeologii starożytnego Rzymu K_W08

- zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury, właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie archeologii starożytnego Rzymu K_W09

- zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji informacji zawartych w publikacjach naukowych K_W11

- zna i rozumie podstawowe metody analizy tekstów starożytnych K_W12

- ma podstawowe wiadomości o rozwoju człowieka oraz jego głównych strategiach adaptacji do różnych warunków środowiskowych K_W14

- ma ogólną wiedzę na temat właściwości surowców oraz sposobów ich wykorzystania przez społeczeństwo starożytnego Rzymu K_W15

- umie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje o źródłach archeologicznych i ich kontekście z wykorzystaniem literatury i mediów elektronicznych K_U01

absolwent potrafi:

- samodzielnie interpretować źródła archeologiczne, dobierając właściwe metody analityczne, oraz zaprezentować uzyskane wyniki pracy K_U03

- samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności w zakresie złożoności i udziału kultury w ewolucji człowieka K_U05

- rozpoznać różne rodzaje tekstów łacińskich K_U08

- posługiwać się podstawowymi pojęciami badawczymi i ujęciami teoretycznymi właściwymi dla archeologii starożytnego Rzymu K_U09

- rozpoznawać różne rodzaje wytworów kultury materialnej łącznie z kontekstem oraz właściwie je dokumentować i przeprowadzać ich krytyczną analizę i interpretację K_U10

- rozpoznawać, analizować i wykorzystywać teksty źródłowe przydatne w pracy i warsztacie archeologa K_U11

- rozpoznawać, analizować, wykorzystywać i klasyfikować źródła archeologiczne K_U12

- wykrywać proste zależności między artefaktami a dawnymi procesami kulturowymi i społecznymi K_U13

- zastosować odpowiednie metody i techniki archeologiczne K_U14

- porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie archeologii i nauk pokrewnych K_U16

- przygotowywać wystąpienia ustne dotyczące zagadnień szczegółowych z zakresu archeologii starożytnego Rzymu K_U17

- przygotowywać prace pisemne dotyczące zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem różnych materiałów źródłowych K_U20

- wyszukiwać możliwości poszerzania wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych poza uczelnią K_U26

absolwent jest gotów do:

- wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz jest świadomy konieczności konfrontowania ich z opiniami ekspertów K_K01

- uznania istotnego znaczenia pozostałości materialnych, języków starożytnych i źródeł pisanych jako elementu dziedzictwa kulturowego ludzkości K_K02

- docenić niepowtarzalne wartości źródeł archeologicznych i ich roli w odtwarzaniu przeszłości człowieka K_K03

- krytycznej oceny interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych ze świadomością wieloaspektowości interpretacji K_K04

- wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej natury kultury i jej złożoności, ze świadomością potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia przeszłości człowieka K_K05

- podkreślania znaczenia dziedzictwa kulturowego ludzkości dla rozumienia procesu przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych od czasów najdawniejszych do współczesności K_K06

- uznania własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego K_K07

uznania znaczenia problematyki etycznej związanej z rzetelnością i uczciwością naukową oraz do przyjęcia odpowiedzialności za trafność podejmowanych decyzji w trakcie pozyskiwania źródeł archeologicznych, w zgodzie z obowiązującym prawem państwa, na terenie którego prowadzone są badania K_K11

- uznania i poszanowania różnych punktów widzenia determinowanych różnym podłożem kulturowym K_K12

- odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy K_K13

Metody i kryteria oceniania:

Oceniany będzie poziom wiedzy studenta na tematy zrealizowane podczas wykładów. Sprawdzianem wiedzy będzie egzamin pisemny opisowy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 15 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Marzena Łuszczewska
Prowadzący grup: Marzena Łuszczewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin lub zaliczenie
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-2b06adb1e (2024-03-27)