Związek Sowiecki: powstanie i rozkład imperium (1917-1991)
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2900-MK1-ZSWA-KL |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.3
|
Nazwa przedmiotu: | Związek Sowiecki: powstanie i rozkład imperium (1917-1991) |
Jednostka: | Wydział Historii |
Grupy: |
Przedmioty Historii I stopnia, fakultatywne Przedmioty Historii II stopnia Przedmioty Historii II stopnia, Doskonalenie kompetencji badacza epok i dziedzin historycznych |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Podstawowa znajomość dziejów świata w XX wieku. |
Skrócony opis: |
Przedmiotem wykładu będą wybrane zagadnienia z dziejów Rosji bolszewickiej i Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, od genezy przewrotu październikowego 1917 r. do rozpadu państwa sowieckiego w 1991 r. Obejmie on główne zagadnienia z zakresu historii politycznej z elementami historii społecznej i militarnej. |
Pełny opis: |
Przedmiotem wykładu są wybrane zagadnienia z dziejów Rosji bolszewickiej, a następnie Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, począwszy od 1917 r. do rozpadu ZSRS w 1991 r. Ze względu wielość zagadnień związanych z historią ZSRS szczegółowo omówione zostaną tylko węzłowe i najistotniejsze kwestie z zakresu historii politycznej i społecznej Rosji i ZSRS w omawianym okresie. Wykład obejmie, zatem omówienie sytuacji Rosji u progu XX w.,(1905 – 1917), genezę i przebieg rewolucji 1917 roku w Rosji i wojny domowej (1917 – 1921). Osobne wykłady poświęcone zostaną: organizacji i funkcjonowaniu państwa bolszewickiego w latach 1918 – 1927, celom i efektom polityki J. Stalina w ZSRS (1928 – 1939), udziałowi ZSRS w II wojnie światowej i jego konsekwencjom. Z okresu powojennego w dziejach Związku Sowieckiego przedmiotem analizy będą następnie: sytuacja wewnętrzna w ZSRS w latach 1945 – 1953, geneza i przebieg zimnej wojny, ewolucja systemu politycznego po śmierci Stalina, polityka ekip N. Chruszczowa i L. Breżniewa, zarówno w zakresie polityki wewnętrznej jak zagranicznej. Oddzielny wykład poświęcony zostanie ekonomicznym, politycznym i społecznym przyczynom upadku ZSRS od połowy lat 80-tych do 1991 roku. |
Literatura: |
Baberowski Jörg „Stalin. Terror absolutny”, Warszawa 2014; Bosiacki Adam, Izdebski Hubert „Konstytucjonalizm rosyjski. Historia i współczesność”, Kraków 2013; Ciesielski Stanisław „Rewolucja Stalina”, Łomianki 2017; Conquest Robert „Stalin”, Warszawa 1996, 2000; „Czekiści. Organy bezpieczeństwa w europejskich krajach bloku sowieckiego 1944 – 1989”, Warszawa 2010; Dębski Sławomir „Między Belinem a Moskwą. Stosunki niemiecko – sowieckie 1939 – 1941”, Warszawa 2007; Duraczyński Eugeniusz „Stalin: twórca i dyktator supermocarstwa”, Warszawa 2012; Figes Orlando „Tragedia narodu: rewolucja rosyjska 1891 - 1924”, Warszawa 2009; Grzelak Czesław „Armia Stalina 1939 – 1941”, Warszawa 2010; Heller Michaił, Niekricz Aleksandr, „Utopia u władzy: historia Związku Sowieckiego”, t. 1, 2, Poznań 2016; „Inwazja na Czechosłowację 1968. Perspektywa rosyjska”, Warszawa 2015; Khlevniuk Oleg „Stalin. Nowa biografia”, Kraków 2016; Kołakowski Leszek „Główne nurty marksizmu”, t. 2 – 3, Warszawa 2009 (lub wcześniejsze wydania); Kotkin Stephen, „Armagedon był o krok: rozpad Związku Sowieckiego 1970 – 2000”, Warszawa 2009; Kotkin Stephen „Stalin, vol. 1, Paradoxes of Power 1878 - 1928”, London 2015; Kotkin Stephen, „Stalin. Vol. 2, Waiting for Hitler 1928 - 1941”. London 2017; Mastny Vojtech „Stalin i zimna wojna. Sowieckie poczucie zagrożenia”, Warszawa 2006; Materski Wojciech „Pięć kłamstw Lenina. Rosja po przewrocie bolszewickim: propaganda a rzeczywistość”, Warszawa 2019; Mawdsley Evan „Wojna domowa w Rosji 1917 – 1920”, Warszawa 2010; Mawdsley Evan „Wojna nazistowsko – sowiecka 1941 – 1945”, Kraków 2009; Miedwiediew Roj „Chruszczow: biografia polityczna”, Warszawa 1990; Mirowski Mikołaj „Rewolucja permanentna Lwa Trockiego. Między teorią a praktyką”, Warszawa 2013; Montefiore Sebag „Stalin: dwór czerwonego cara”, Warszawa 2004, 2009; Musiał Bogdan „Na zachód po trupie Polski”, Warszawa 2009; Musiał Bogdan „Wojna Stalina 1939 – 1945. Terror, grabież, demontaże”, Poznań 2012; Władimir A. Niewieżin, „Tajne plany Stalina. Propaganda sowiecka w przededniu wojny z Trzecią Rzeszą 1939 – 1941”, Kraków 2000; Nowak Andrzej „Putin: źródła imperialnej agresji”, Warszawa 2014; Pichoja Rudolf „Historia władzy w Związku Radzieckim 1945 – 1991”, Warszawa 2011; Pipes Richard „Rewolucja rosyjska”, Warszawa 2006; Pipes Richard „Rosja bolszewików”, Warszawa 2005; Plamper Jan, „Kult Stalina. Studium alchemii władzy”, Warszawa 2014; Schlögel Karl „Terror i marzenie. Moskwa 1937”, Poznań 2012; Seaton Albert „Wojna totalna 1941 – 1945. Wehrmacht przeciwko Armii Czerwonej”, t. 1 – 2, Kraków 2010; Sebestyen Victor, „Lenin: dyktator”, Warszawa 2018; Service Robert, „Lenin. Biografia”, Warszawa 2000; Smaga Józef „Rosja w 20 stuleciu”, Kraków 2001, 2002; Stępień – Kuczyńska Alicja „Gorbaczow: pieriestrojka i rozpad imperium”, Łódź 2014; Taubman William „Chruszczow. Człowiek i epoka”, Warszawa 2012; Thom Francoise, „Beria: oprawca bez skazy”, Warszawa 2016; Wieczorkiewicz Paweł P. „Łańcuch śmierci: czystka w Armii Czerwonej 1937 – 1939”, Warszawa 2001, II wyd. 2016; Zubok Vladislav „Nieudane imperium. Związek Radziecki okresu zimnej wojny od Stalina do Gorbaczowa”, Kraków 2010; Zubok Władisław M. „Zimna wojna zza kulis Kremla. Od Stalina do Chruszczowa”, Warszawa 1999; |
Efekty uczenia się: |
Po zaliczeniu przedmiotu wykładu student: - zna i rozumie podstawowe problemy historii Rosji bolszewickiej i Związku Sowieckiego - rozpoznaje podstawowe problemy badawcze i interpretacyjne dziejów Rosji bolszewickiej i Związku Sowieckiego, - zna i potrafi ocenić głównych polityków rosyjskich i sowieckich omawianego okresu, - zna podstawowe nazwy i pojęcia dotyczące Rosji Sowieckiej, Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików),Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego i Armii Czerwonej. |
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą oceny jest udział w wykładzie (maximum 2 nieobecności) i zaliczenie pisemnego kolokwium końcowego, które dotyczyć będzie głównych kwestii poruszonych w trakcie wykładu. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (w trakcie)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Piotr Okniński, Tadeusz Rutkowski | |
Prowadzący grup: | Tadeusz Rutkowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.