Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodologia badań literackich

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3001-13B1M-L
Kod Erasmus / ISCED: 09.204 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0231) Języki obce Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Metodologia badań literackich
Jednostka: Instytut Literatury Polskiej
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla I roku filologii polskiej - niestacjonarne (zaoczne) 2-go stopnia
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Pełny opis:

Celem wykładów jest zapoznanie studentów z metodologiami dwudziestowiecznych i współczesnych badań literaturoznawczych, a także z problematyką metodologii nauk i humanistyki w ogóle.

W pierwszej części wykładu omawiane są zagadnienia ogólnej metodologii nauk z naciskiem na dwudziestowieczny spór wokół reguł rozwoju nauki, historia poszukiwania specyfiki nauk humanistycznych, a wreszcie dylematy związane z metodologią badań literackich (szczególnie w wymiarze teoretycznoliterackim). Te ostatnie obejmują problemy podziału nauki o literaturze, wyodrębnienia jej przedmiotu, celów i metod, kwestię miejsca, jakie zajmowała literatura w humanistyce dawniejszej i jakie zajmuje obecnie.

W części drugiej wykład będzie dotyczył zagadnień historycznoliterackich i komparatystycznych.

Przekrojowo w ciągu całego kursu będą omawiane też zasadnicze problemy literaturoznawstwa (m.in. autor, intencja, interpretacja, język, referencja, tekst, znaczenie, znak), również z uwzględnieniem ich powiązań z innymi dyscyplinami (filozofia, lingwistyka, socjologia, psychologia, historiografia, kulturoznawstwo).

Literatura:

Lektury do metodologii ogólnej, humanistycznej i teoretycznoliterackiej:

Wilhelm Dilthey, Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych [1910], tłum. E. Paczkowska-Łagowska, Gdańsk 2004. Stąd: Przeżycie i rozumienie.

Karl Popper, Logika odkrycia naukowego [1934, 1959], tłum. U. Niklas, Warszawa 1977. Stąd: Wstęp do logiki nauki.

Hans Georg-Gadamer, Prawda i metoda [1960], tłum. B. Baran, Warszawa 2004. Stąd: Podniesienie dziejowości rozumienia do roli zasady hermeneutycznej.

Thomas Kuhn [1962], Struktura rewolucji naukowych, tłum. H. Ostromęcka, Warszawa 2001, stąd: Wstęp. O rolę dla historii; Skutki rewolucji.

Paul Feyerabend, Przeciw metodzie [1975], tłum. S. Wiertlewski, Wrocław 2001. Stąd: Indeks analityczny będący zarysem głównej tezy.

Pelc Jerzy, Myśli o języku humanistyki, w: Język współczesnej humanistyki, red. J. Pelc, Warszawa 2000

Jakobson Roman, Problemy poetyki [1921], w: Teoria badań literackich za granicą : antologia. T. 2, Od przełomu antypozytywistycznego do roku 1945. Cz. 3, Kraków 1986

Ingarden Roman, Formy poznawania dzieła literackiego, „Pamiętnik Literacki” 1936

Skwarczyńska Stefania, Przedmiot, metoda i zadania teorii literatury, „Pamiętnik Literacki” 1938

Mayenowa Maria Renata, Możliwości i niebezpieczeństwa metod matematycznych w poetyce. w: Poetyka i matematyka, red. M. R. Mayenowa, Warszawa 1965

Markiewicz Henryk, O falsyfikowaniu interpretacji literackich, w: „Pamiętnik Literacki” 1996, z. 1

Markowski Michał Paweł, Interpretacja i literatura, w: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2002

Nycz Ryszard, Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, w: „Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy”, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006

Nycz Ryszard, Od teorii nowoczesnej do poetyki doświadczenia, w: „Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje”, red. R. Nycz, T. Walas, Kraków 2012

Efekty uczenia się:

WIEDZA

Student po ukończeniu kursu:

- zna w stopniu pogłębionym terminologie, teorie i metodologie

z zakresu literaturoznawstwa;

- zna w stopniu rozszerzonym metody badawcze właściwe dla historii literatury, teorii literatury, komparatystyki;

- zna w stopniu pogłębionym metody interpretacji i analizy tekstu literackiego, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki tekstów literatury XX wieku i literatury

najnowszej;

- zna podstawowe problemy metodologiczne w nauce dwudziestowiecznej i współczesnej;

- różne koncepcje dotyczące odrębności humanistyki i nauk ścisłych.

UMIEJĘTNOŚCI

Student po ukończeniu kursu:

- potrafi w stopniu zaawansowanym posługiwać się w dyskursie naukowym ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla filologii polskiej;

- potrafi precyzyjnie wykorzystywać tezy badaczy komparatystyki i teorii literatury;

POSTAWY

Student po ukończeniu kursu:

- jest gotów do organizowania własnego warsztatu badawczego i krytycznej oceny swoich dokonań.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie na ocenę

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-2b06adb1e (2024-03-27)