Teoria i historia sztuk pięknych w kontekście porównawczym
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3001-P1A3BL-B1 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Teoria i historia sztuk pięknych w kontekście porównawczym |
Jednostka: | Instytut Literatury Polskiej |
Grupy: |
Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia, III rok Minimum programowe specjalności: Literatura i kultura polska w perspektywie europejskiej i światowej Przedmioty obowiązkowe dla III roku specjalności LiKPwPEiŚ - stacjonarne 1-go stopnia Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...) |
Punkty ECTS i inne: |
1.50
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Wykład prezentuje wybrane zagadnienia z zakresu teorii i historii relacji między literaturą i sztukami pięknymi (malarstwem, grafiką, rzeźbą i architekturą) w perspektywie porównawczej obejmującej zestawienie dwóch najważniejszych europejskich kręgów kulturowych - łacińskiego i bizantyjskiego. Przedstawia najważniejsze idee określające podobieństwa, różnice oraz wzajemne zależności między sztukami w obszarach kulturotwórczych Rzymu (wraz z tradycją estetyczną, duchową i polityczną Zachodu) i Cesarstwa Bizantyjskiego (wraz z dziedzictwem artystycznym, duchowym i politycznym Wschodu). |
Pełny opis: |
Badania porównawcze literatury i sztuk pięknych jawią się jako odłam obszernego dyskursu interdyscyplinarnego, obejmującego wiedzę na temat zależności między słowem i obrazem od starożytności (Simonides, Platon, Arystoteles, Horacy) aż po współczesność (tzw. nauka o motywach – Stefania Skwarczyńska, Elizabeth Frenzel; ikonologia – Ernst Casirer, Ervin Panofsky; semiologia – Roland Barthes itd.). Biorą one pod uwagę różne typy oraz przypadki relacji między piśmiennictwem a przedstawieniami wizualnymi (malowidła, ikony, które obrazują lub interpretują teksty, utwory literackie [dyskurs biblijny, mistyczny, historyczny, fantastyczny, fantasmagoryczny etc.] stanowiące bądź dokładnie odtwarzające dzieła plastyczne; teksty literackie odzwierciedlające techniki, kolorystykę, układy przestrzenne charakterystyczne dla sztuk wizualnych; utwory literackie podejmujące wspólne tematy lub motywy z dziełami plastycznymi itp.). Poszczególne rodzaje związków słowa z obrazem, obrazu ze słowem (synteza, korespondencja sztuk etc.), zostaną zilustrowane konkretnymi przykładami. |
Efekty uczenia się: |
Zajęcia mają na celu kształtowanie wrażliwości estetycznej studentów. Po ukończeniu zajęć student: 1) zna i rozumie: - zjawiska estetyczne charakterystycznych dla pogranicza sztuk; 2) potrafi: - dostrzegać w literaturze symbolikę, topikę, struktury przestrzenne i inne środki wyrazu możliwe do rozpoznania również w malarstwie, grafice, rzeźbie oraz architekturze; 3) jest gotów do: - samodzielnej analizy porównawczej utworu literackiego i dzieła plastycznego - rozwijania umiejętności dostrzegania, analizowania i precyzyjnego określania różnych rodzajów relacji zachodzących między sztukami. |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie na podstawie pisemnego testu kontrolnego. Dozwolone są dwie nieobecności na wykładzie oraz dwie nieobecności na ćwiczeniach. Nadprogramowe nieobecności muszą zostać odpracowane w sposób ustalony z prowadzącym zajęcia. Szacowany nakład pracy studenta: - udział w wykładzie: 30 godzin (1 ECTS) - przygotowanie do testu zaliczeniowego: 15 godzin (0,5 ECTS) Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi: a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia, b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji. 2. Student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi. 3. Jeśli student wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji: a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub b. w sposób z nią nieuzgodniony, osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin, 44 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Olaf Krysowski, Katarzyna Westermark | |
Prowadzący grup: | Olaf Krysowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Literatura: |
Baudelaire Charles, O sztuce, przeł. J. Guze, wstęp J. Starzyński, Wrocław 1961. Barthes Roland, Mit i znak. Eseje, oprac. J. Błoński, Warszawa 1970. Broch Herman, Kilka uwag o kiczu i inne eseje, Warszawa 1998. Dziadek Adam, Obrazy i wiersze. Z zagadnień interferencji sztuk w polskiej poezji współczesnej, Katowice 2004. Encyklopedia kultury bizantyńskiej, red. O. Jurewicz, Warszawa 2002. Escoubas Eliane, Iconology and Ontology of the Image, “Leitmotiv” 2005-2006 nr 5, s. 125-134. Evdokimov Paul, Prawosławie, przeł. J. Klinger, Warszawa 2003. Haussig Hans-Wilhelm, Historia kultury bizantyjskiej, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1969. Historia chrześcijaństwa. Religia - kultura - polityka, t. 4: Biskupi, mnisi i cesarze 610-1054, red. G. Dagron, P. Riche, A. Vauchez, red. wydania polskiego J. Kłoczowski, Warszawa 1999. Jaroszyński Piotr, Metafizyka i sztuka, Warszawa 1996. Jurewicz O. Historia literatury bizantyńskiej. Zarys, Wrocław 1984. Kopczyński Krzysztof, Od romantyzmu ku erze nowych mediów, Kraków 2003. Krug Grigorij, Myśli o ikonie, Białystok 1991. Krysowski Olaf, Tradycja bizantyjska w twórczości Mickiewicza, Warszawa 2009. Lessing Gotthold Ephraim, Laokoon czyli o granicach malarstwa i poezji, Wrocław 1962. Mantzaridis Georgios, Przebóstwienie człowieka. Nauka świętego Grzegorza Palamasa w świetle tradycji prawosławnej, Lublin 1997. Miejsca Wspólne. Szkice o komunikacji literackiej i artystycznej pod red. E. Balcerzana i S. Wysłouch, Warszawa 1985. Młodopolska synteza sztuk pod red. H. Ratusznej i R. Siomy, Toruń 2010. Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce. Od starożytności do 1500 roku, oprac. J. Białostocki, Gdańsk 2003. Novalis, Uczniowie z Sais. Proza filozoficzna – studia – fragmenty, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1984. Okoń Waldemar, Sztuki siostrzane. Malarstwo a literatura w Polsce w drugiej połowie XIX wieku. Wybrane zagadnienia, Wrocław 1992. Panofsky Erwin, Studies in Iconology. Humanistic Themes in the Art of the Renaissance, New York 1967. Pogranicza i korespondencje sztuk. Studia pod red. T. Cieślikowskiej i J. Sławińskiego, Wrocław 1980. Porębski Mieczysław, Ikonosfera, Warszawa 1972. Praz Mario, Mnemosyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, przeł. W. Jekiel, Warszawa 1981. Ruchome granice literatury pod red. S. Wysłouch, B. Przymuszały, Warszawa 2009. Runciman Steven, Teokracja bizantyjska, przeł. M. Radożycka-Paoletti, Katowice 2008. Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce 1600-1700, oprac. J. Białostocki, Warszawa 1994. Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, oprac. J. Białostocki, Warszawa 1985. Tofiluk Jerzy, Bizantyjski kanon ikonograficzny i jego adaptacja w krajach słowiańskich, „Elpis” 2011. Tradycje bizantyjskie. Romantyzm i inne epoki, red. E. Kasperski, O. Krysowski, Warszawa 2014. Ut pictura poesis pod red. M. Skwary i S. Wysłouch, Gdańsk 2006. Walter Christopher, Sztuka i obrządek Kościoła bizantyńskiego, przeł. K. Malcharek, Warszawa 1992. Weisstein Ulrich, Literatura i sztuki wizualne, przeł. B. Janke-Cabańska, w: Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej pod red. Haliny Janaszek Ivanićkowej, Warszawa 1997, s. 288-302. Wysłouch Seweryna, Literatura a sztuki wizualne, Warszawa 1994. Zakrzewski Kazimierz, Historia Bizancjum, Kraków 2007. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.