RuPaul a sprawa polska. O dragu współcześnie

fakultatywne

Konieczna jest bierna znajomość języka angielskiego ze względu na zadawane lektury obcojęzyczne.

w sali

RuPaul a sprawa polska. O dragu współcześnie

Celem zajęć będzie przyjrzenie zjawisku dragu we współczesnej Polsce. Konwersatorium zostało podzielone na trzy części. Na początku będziemy próbowali zdefiniować drag, najważniejsze pojęcia z nim związane oraz przybliżyć fenomen programu RuPaul's Drag Race, dzięki któremu wszedł on do mainstreamu. Druga część zajęć będzie poświęcona historii dragu w Polsce oraz metodom jego badania i upamiętniania. Ostatnia, najważniejsza, część konwersatorium będzie miała na celu pokazanie różnorodności dragu obecnie funkcjonującego między marginesem a głównym nurtem kultury.

Wstęp teoretyczno-historyczny

1. zajęcia wprowadzające

2. stan badań + słowniczek terminów

3. cross-dressing jako spektrum – film dokumentalny Casa Susana (reż. Sébastien Lifshitz)

4. RuPaul i fenomen Drag Raceʼu

Badania nad dragiem w Polsce

5. w poszukiwaniu źródeł (XIX i XX wiek)

6. polskie badania nad dragiem

7. upamiętnienie i umuzealnienie dragu

Współczesny drag – między marginesem a mainstreamem

8. case studies: drag queen, drag king, drag queer

9. drag w małym mieście – serial fabularny Królowa

10. drag, burleska, aktywizm – serial dokumentalny Nago, głośno, dumnie

11. Drag Race na miarę naszych możliwości? – program Czas na show. Drag me out

12. jak mógłby wyglądać leksykon dragu w Polsce?

13.. spotkanie z osobami uprawiającymi drag

14. w środowisku naturalnym – drag w klubie

15. podsumowanie zajęć

Wybór literatury (ostateczna lista lektur zostanie podana na pierwszych zajęciach - wszystkie teksty udostępniane będą w formie skanów na classroomie):

Esther Newton, Drag queens. Rodzaje występów, tłum. Sławomir Królak, „Dialog” 2018, nr 10,

Esther Newton, Wzorce ról, tłum. Przemysław Czapliński, „Teksty Drugie” 2012, nr 5.

„RuPaul’s Drag Race” and the Shifting Visibility of Drag Culture: The Boundaries of Reality TV, red. Niall Brennan, David Gudelunas, Cham 2017.

Robert Kulpa, Karnawał? Kamp i gender w drag queen show, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2002, nr 3-4.

Katarzyna Szustow, Drag queen – boska dekadencja, „Didaskalia” 2004, nr 63.

Katarzyna Szustow, Kabaret płci, „Didaskalia” 2006, nr 76.

Jakub Wojtaszczyk, Cudowne przegięcie. Reportaż o polskim dragu, Kraków 2022.

Ludmiła Janion, The Rise and Fall of the Progressive Drag Queen: Westernization of Cross-dressing in 1990s Poland, „Sexualities” 2020, vol. 23, no. 7.

The Cultural Impact of „RuPaul’s Drag Race”. Why Are We All Gagging?, red. Cameron Crookston, Bristol – Chicago 2021.

Katie Horowitz, Conclusion. Is Drag Still Queer?, w: tejże, Drag, Interpeformance and the Trouble with Queerness, London – New York 2020.

Kayte Stokoes, Conclusion. Reframing Drag – Beyond Binaries, w: tejże, Reframing Drag: Beyond Subversion and the Status Quo, London – New York 2020.

WIEDZA

Osoba studiująca zna i rozumie:

- czym jest refleksja kulturoznawcza dotyczącą płci

- jaka jest specyfika tekstów kultury i ich analiza w zależności od przekazu medialnego (film dokumentalny, program telewizyjny, występ na żywo, dokumentacja audiowizualna, reportaż)

- czym jest drag i crossdressing, potrafi zrekonstruować problemy definicyjne tych pojęć

- jak polski drag funkcjonuje w kontekście globalnego procesu jego mainstreamowania

UMIEJĘTNOŚCI

Osoba studiująca potrafi:

- zastosować posiadaną wiedzę dotyczącą społecznego konstruowania płci i użyć ją do analizy współczesnych zjawisk

- dokonać analizy wybranego materiału z uwzględnieniem z jednej strony specyfiki medium z drugiej zaś kontekstu społecznego i politycznego

- samodzielnie zgromadzić materiał do analizy oraz literaturę przedmiotu a następnie zaprezentować ją w formie ustnej lub pisemnej, z zastosowaniem refleksji kulturoznawczej

- wypowiadać się na forum grupy, przedstawiając własny punkt widzenia i odnosząc się do głosu innych osób

- przeprowadzić samodzielny projekt naukowy dotyczący zjawiska dragu we współczesnym kontekście polskim

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

Osoba studiująca jest gotowa do:

- przyswojenia wiedzy na temat społecznego konstruowania płci a także do krytycznej analizy różnych przejawów gier z płcią we współczesnej kulturze

- otwarcia się na różne rodzaje ekspresji płciowej

- poszerzenia nie tylko swojej wiedzy na temat sztuki dragu współcześnie, lecz także możliwości zastosowania refleksji kulturoznawczej do analizy zjawisk z poziomu rzeczywistości codziennej

Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwić, osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez prowadzącego (notatka lub rozmowa z zadanego materiału). Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach (30%) skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%.

Ocena na zaliczenie zostanie wystawiona na podstawie pracy pisemnej - hasła słownikowego do leksykonu dragowego lub rozmowy przeprowadzonej z wybraną osobą zajmującą się dragiem.

Szacunkowy nakład pracy osoby uczestniczącej w zajęciach: udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie do zajęć 30h (1 ECTS), napisanie pracy/przeprowadzenie rozmowy 30h (1 ECTS). Łącznie 90h (3 ECTS).

Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pisemnych pracach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do korekty i redakcji tekstów.