Afazja
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3007-L1B1AA |
Kod Erasmus / ISCED: |
12.904
|
Nazwa przedmiotu: | Afazja |
Jednostka: | Instytut Polonistyki Stosowanej |
Grupy: |
Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna - I rok II stopnia - stacjonarne |
Punkty ECTS i inne: |
5.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
CELE KSZTAŁCENIA C1 Zapoznanie z treścią i zakresem użycia terminu „afazja”. C2 Zapoznanie z różnymi klasyfikacjami afazji. C3 Zapoznanie z patomechanizmami afazji C4 Zapoznanie z językowymi i pozajęzykowymi objawami mózgowych zaburzeń mowy i języka C5 Zapoznanie z zasadami diagnozowania i różnicowania afazji C6 Przygotowanie do prowadzenia terapii afazji za pomocą różnych metod. |
Pełny opis: |
Zajęcia są poświęcone następującym zagadnieniom: definicje i typologie afazji; nietypowe postaci afazji (afazja podkorowa, afazja skrzyżowana, afazja postępująca); afazja a zaburzenia mowy wynikające z demencji; językowe symptomy uszkodzeń mózgu; afatyczne zaburzenia realizacji podsystemów języka; zaburzenia czynności czytania i pisania w afazji; zaburzenia poznawcze nielingwistyczne współwystępujące z afazją; diagnozowanie zaburzeń afatycznych (analiza dokumentacji klinicznej, interpretacja wyników badań specjalistycznych, wybór narzędzi diagnostycznych); czynniki wpływające na proces usprawniania mowy u osób z afazją; etapy pracy w terapii chorych z afazją; postępowanie neurologopedyczne w poszczególnych typach afazji; terapia grupowa; zasady współpracy z rodziną i innymi specjalistami; tworzenie opinii logopedycznych o chorych z afazją. Treści programowe: WYKŁAD: Definicje i typologie afazji; nietypowe postaci afazji (afazja podkorowa, afazja skrzyżowana, afazja pierwotna postępująca). Językowe symptomy uszkodzeń mózgu; afatyczne zaburzenia realizacji podsystemów języka. Zaburzenia czynności czytania i pisania w afazji. Zaburzenia poznawcze nielingwistyczne współwystępujące z afazją. Diagnozowanie zaburzeń afatycznych (analiza dokumentacji klinicznej, interpretacja wyników badań specjalistycznych, wybór narzędzi diagnostycznych). Afazja a pragnozja (nieafaktyczne zaburzenia mowy i języka przy uszkodzeniu półkuli niedominującej dla procesów językowych). Afazja a zaburzenia mowy i języka wynikające z demencji. Afazja a bilingwizm. Czynniki wpływające na proces usprawniania mowy u osób z afazją (plastyczność kompensacyjna). Etapy pracy w terapii chorych z afazją. Postępowanie neurologopedyczne w poszczególnych typach afazji. Główne szkoły terapii chorych z afazją. Tworzenie opinii logopedycznych o chorych z afazją. Zasady współpracy z rodziną pacjenta oraz innymi specjalistami. ĆWICZENIA: Istota afazji, wykorzystywana terminologia, przyczyny afazji, klasyfikacje afazji. Czynniki neurodynamiczne a diagnoza logopedyczna. Postępowanie diagnostyczne (analiza dokumentacji medycznej i wyników badań neuroobrazowych, diagnoza logopedyczna, tworzenie opinii). Objawy zaburzeń językowych w afazji. Mechanizmy i obraz zaburzeń mowy w przypadkach różnych typów (analiza przypadków). Nietypowe postacie afazji (różnicowanie z innymi neurogennymi zaburzeniami mowy – analiza przypadków). Kryteria doboru narzędzi, technik i pomocy logopedycznych w terapii afatycznych zaburzeń mowy. |
Literatura: |
LITERATURA OBOWIĄZKOWA R. Jakobson, M. Halle, Podstawy języka, Wrocław 1964. J. Kania, M. Klimkowski, Próba językoznawczego opisu afazji, „Logopedia” 7, 1967. D. Kądzielawa, Afazja i agnozja, [w:] I. Kurcz (red.), Psychologia a semiotyka. Pojęcia i zagadnienia, Warszawa 1993. D. Kądzielawa, M. Sadowska, Agramatyzm w afazji: przegląd stanowisk badawczych, „Studia Psychologiczne” 12, 1991. M. Klimkowski, Neuropsychologiczne podstawy czynności czytania i pisania w świetle doświadczeń klinicznych, [w:] T. Świszczewska (red.), Podstawy pracyterapeutycznej w zespołach kompensacyjnych, Lublin 1990. A.R. Łuria, Podstawy neuropsychologii, Warszawa 1976. A.R. Łuria, Zaburzenia wyższych czynności korowych wskutek uszkodzeń mózgu, Warszawa 1967. H. Marczewska, E. Osiejuk, Nie tylko afazja... O zaburzeniach językowych w demencji Alzheimera, demencji wielozawałowej i po uszkodzeniach prawej półkuli mózgu, Warszawa 1994. M. Maruszewski, Afazja. Zagadnienia teorii i terapii, Warszawa 1966. M. Maruszewski, Chory z afazją i jego usprawnianie, Warszawa 1974. H. Mierzejewska (red.), Badania lingwistyczne nad afazją, Wrocław 1978. H. Mierzejewska (red.), Badania porównawcze afazji, Wrocław 1982. H. Mierzejewska, J. Przesmycka-Kamińska, S. Grotecki, Metodologiczny pożytek z kompleksowego językoznawczo-psychologicznego opisu porozumiewania się osób z afazją, „Socjolingwistyka” 12/13, 1993. H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa, S. Grotecki, Dezintegracja, kompensacja, stabilizowanie struktur językowych w afazji, [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (oprac.), Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy – afazja, zaburzenia rozwoju mowy, Warszawa 2000. M.T. Nowakowska, Rehabilitacja chorych z afazją, Wrocław 1978. J. Panasiuk, Afazja a interakcja. TEKST – metaTEKST – konTEKST, Lublin 2022. J. Panasiuk, Język a komunikacja w afazji, Lublin 2022. M. Pąchalska, Afazjologia, Warszawa 2012. M. Pąchalska, Kompleksowy model rehabilitacji chorych z ogniskowym uszkodzeniem mózgu i afazją całkowitą, Kraków 1986. M. Pąchalska, Terapia chorych z afazją: cele, realizacja i dylematy, „Postępy Rehabilitacji” 2, 1991. M. Przybysz-Piwkowa, Na temat analizy lingwistycznej wypowiedzi osób z afazją, [w:] J. Nowakowska-Kempna (red.), Effata – otwarcie. Logopedia jako nauka interdyscyplinarna – teoretyczna i stosowana, Katowice 1998. M. Przybysz-Piwkowa, O dwóch mechanizmach kształtujących wypowiedzi osób z afazją, [w:] J. Bałachowicz, S. Frycie (red.), Język – literatura – wychowanie. Praca zbiorowa dedykowana profesor Annie Kowalskiej, Warszawa 2006. M. Przybysz-Piwkowa, Realizacja struktur językowych a podsystemy języka u osób z afazją, „Logopedia” 27, 2002. M. Sadowska, Zmiany zakłóceń głosek w procesie reedukacji osób z afazją, Kraków 1996. B. Strachalska, Ćwiczenia usprawniające aktualizację wyrazów w mowie osób z afazją, Warszawa 2002. B. Strachalska, Dobór materiału językowego do ćwiczeń usprawniających aktualizację wyrazów u osób z afazją, [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (oprac.), Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy – afazja, zaburzenia rozwoju mowy, Warszawa 2000. J. Szumska, Metody rehabilitacji afazji, Warszawa 1980. Z. Tarkowski (red.), Afazjologia. Organiczne zaburzenia mowy, Warszawa 2021. H. Tomaszewska-Volovici, Agramatyzm w afazji, Wrocław 1976. E. Wolańska, Zaburzenia funkcji językowych w chorobach i zespołach otępiennych. Rola i cele logopedii wieku podeszłego, „Poradnik Językowy”, z. 5, 2015. E. Wolańska E., Zaburzenia funkcji językowych i innych funkcji poznawczych w otępieniu semantycznym, „Logopedia”, 2018. E. Wolańska, Zaburzenia komunikacji językowej w klasycznej postaci choroby Alzheimera oraz w jej wariantach atypowych, „Poradnik Językowy”, z. 5, 2018. M. Zarębina, Rozbicie systemu językowego w afazji, Wrocław 1978. Artykuły i publikacje podawane na bieżąco. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA A. Duranowska-Serocka, Zaburzenia czynności językowych i aktywności w kontaktach z otoczeniem po uszkodzeniach struktur podkorowych w wyniku udaru mózgu, „Logopedia” 27, 2000. A. Herzyk, Afazja: mechanizmy mózgowe i symptomatologia, „Logopedia” 27, 2000. A. Herzyk, Pierwotna afazja postępująca, „Audiofonologia” 9, 1996. A. Herzyk, Taksonomia afazji: kryteria klasyfikacji i rodzaje zespołów zaburzeń, „Logopedia” 28, 2000. J. Kania, Dezintegracja systemu fonologicznego w afazji, Wrocław 1976. H. Mierzejewska, Afatyczna dezintegracja fonetycznej postaci wyrazu, Wrocław 1977. H. Mierzejewska, Zaburzenia polskiego systemu fonetycznego w niektórych wypadkach afazji, Wrocław 1971. H. Mierzejewska, S. Grotecki, O spójności polilogu w warunkach afazji, „Socjolingwistyka” 9, 1990. J. Panasiuk, Kompetencja językowa a kompetencja metajęzykowa w afazji, „Logopedia” 29, 2001. J. Panasiuk, Komunikacja w afazji, „Logopedia” 27, 2000. |
Efekty uczenia się: |
Osoba studiująca, która zaliczyła przedmiot: WIEDZA W1 Zna różne definicje terminu afazja W2 Ma pogłębioną wiedzę na temat przyczyn, patomechanizmu, klasyfikacji i objawów afazji W3 Ma pogłębioną wiedzę na temat metod wykorzystywanych w reedukacji osób z afazją W4 Ma pogłębioną wiedzę na temat metod wykorzystywanych w reedukacji osób z afazją UMIEJĘTNOŚCI U1 Umie samodzielnie zaplanować i przeprowadzić diagnozę pacjenta z zaburzeniami afatycznymi U2 Umie opracować plan terapii uwzględniający możliwości i potrzeby chorego U3 Umie prowadzić terapię z pacjentem i weryfikować skuteczność stosowanych metod w zależności od efektów KOMPETENCJE SPOŁECZNE K1 Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ich uzupełniania i doskonalenia i potrafi to robić; dokonuje samooceny własnych umiejętności i kompetencji K2 Potrafi współdziałać i pracować w grupie różnych specjalistów, przyjmując w niej różne role K3 Posiada umiejętność rozumienia sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta i jego rodziny |
Metody i kryteria oceniania: |
Praca na zajęciach – poprawne wykonywanie zadań. Praca samodzielna – samodzielne przeprowadzenie diagnozy afazji, przygotowanie programu terapii i stworzenie ćwiczeń do wykorzystania w terapii. Obecność – obecność jest obowiązkowa (dopuszczalne dwie nieobecności). Kontrola obecności nie jest metodą weryfikacji efektów uczenia się. Egzamin w postaci testu jednokrotnego wyboru. Warunkiem zdania egzaminu jest otrzymanie za test co najmniej 50% pkt + 1 pkt. Podstawą przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia przedmiotu (wykładu i ćwiczeń). Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi: a) uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia, b) uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN WT CW
CW
ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 36 miejsc
Wykład, 30 godzin, 36 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Kamila Potocka-Pirosz, Ewa Wolańska | |
Prowadzący grup: | Ewa Wolańska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2025-02-17 - 2025-06-08 |
Przejdź do planu
PN WT CW
CW
WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 36 miejsc
Wykład, 30 godzin, 36 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Kamila Potocka-Pirosz, Ewa Wolańska | |
Prowadzący grup: | Ewa Wolańska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.