Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Afazja

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3007-L1B1AA
Kod Erasmus / ISCED: 12.904 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0919) Ochrona zdrowia (inne) Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Afazja
Jednostka: Instytut Polonistyki Stosowanej
Grupy: Logopedia ogólna i kliniczna
Logopedia ogólna i kliniczna - I rok II stopnia - stacjonarne
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

CELE KSZTAŁCENIA

C1

Zapoznanie z treścią i zakresem użycia terminu „afazja”.

C2

Zapoznanie z różnymi klasyfikacjami afazji.

C3

Zapoznanie z patomechanizmami afazji

C4

Zapoznanie z językowymi i pozajęzykowymi objawami mózgowych zaburzeń mowy i języka

C5

Zapoznanie z zasadami diagnozowania i różnicowania afazji

C6

Przygotowanie do prowadzenia terapii afazji za pomocą różnych metod.

Pełny opis:

Zajęcia są poświęcone następującym zagadnieniom: definicje i typologie afazji; nietypowe postaci afazji (afazja podkorowa, afazja skrzyżowana, afazja postępująca); afazja a zaburzenia mowy wynikające z demencji; językowe symptomy uszkodzeń mózgu; afatyczne zaburzenia realizacji podsystemów języka; zaburzenia czynności czytania i pisania w afazji; zaburzenia poznawcze nielingwistyczne współwystępujące z afazją; diagnozowanie zaburzeń afatycznych (analiza dokumentacji klinicznej, interpretacja wyników badań specjalistycznych, wybór narzędzi diagnostycznych); czynniki wpływające na proces usprawniania mowy u osób z afazją; etapy pracy w terapii chorych z afazją; postępowanie neurologopedyczne w poszczególnych typach afazji; terapia grupowa; zasady współpracy z rodziną i innymi specjalistami; tworzenie opinii logopedycznych o chorych z afazją.

Treści programowe:

WYKŁAD:

Definicje i typologie afazji; nietypowe postaci afazji (afazja podkorowa, afazja skrzyżowana, afazja pierwotna postępująca).

Językowe symptomy uszkodzeń mózgu; afatyczne zaburzenia realizacji podsystemów języka.

Zaburzenia czynności czytania i pisania w afazji.

Zaburzenia poznawcze nielingwistyczne współwystępujące z afazją.

Diagnozowanie zaburzeń afatycznych (analiza dokumentacji klinicznej, interpretacja wyników badań specjalistycznych, wybór narzędzi diagnostycznych).

Afazja a pragnozja (nieafaktyczne zaburzenia mowy i języka przy uszkodzeniu półkuli niedominującej dla procesów językowych).

Afazja a zaburzenia mowy i języka wynikające z demencji.

Afazja a bilingwizm.

Czynniki wpływające na proces usprawniania mowy u osób z afazją (plastyczność kompensacyjna).

Etapy pracy w terapii chorych z afazją.

Postępowanie neurologopedyczne w poszczególnych typach afazji. Główne szkoły terapii chorych z afazją.

Tworzenie opinii logopedycznych o chorych z afazją.

Zasady współpracy z rodziną pacjenta oraz innymi specjalistami.

ĆWICZENIA:

Istota afazji, wykorzystywana terminologia, przyczyny afazji, klasyfikacje afazji.

Czynniki neurodynamiczne a diagnoza logopedyczna.

Postępowanie diagnostyczne (analiza dokumentacji medycznej i wyników badań neuroobrazowych, diagnoza logopedyczna, tworzenie opinii).

Objawy zaburzeń językowych w afazji.

Mechanizmy i obraz zaburzeń mowy w przypadkach różnych typów (analiza przypadków).

Nietypowe postacie afazji (różnicowanie z innymi neurogennymi zaburzeniami mowy – analiza przypadków).

Kryteria doboru narzędzi, technik i pomocy logopedycznych w terapii afatycznych zaburzeń mowy.

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

R. Jakobson, M. Halle, Podstawy języka, Wrocław 1964.

J. Kania, M. Klimkowski, Próba językoznawczego opisu afazji, „Logopedia” 7, 1967.

D. Kądzielawa, Afazja i agnozja, [w:] I. Kurcz (red.), Psychologia a semiotyka. Pojęcia i zagadnienia, Warszawa 1993.

D. Kądzielawa, M. Sadowska, Agramatyzm w afazji: przegląd stanowisk badawczych, „Studia Psychologiczne” 12, 1991.

M. Klimkowski, Neuropsychologiczne podstawy czynności czytania i pisania w świetle doświadczeń klinicznych, [w:] T. Świszczewska (red.), Podstawy pracyterapeutycznej w zespołach kompensacyjnych, Lublin 1990.

A.R. Łuria, Podstawy neuropsychologii, Warszawa 1976.

A.R. Łuria, Zaburzenia wyższych czynności korowych wskutek uszkodzeń mózgu, Warszawa 1967.

H. Marczewska, E. Osiejuk, Nie tylko afazja... O zaburzeniach językowych w demencji Alzheimera, demencji wielozawałowej i po uszkodzeniach prawej półkuli mózgu, Warszawa 1994.

M. Maruszewski, Afazja. Zagadnienia teorii i terapii, Warszawa 1966.

M. Maruszewski, Chory z afazją i jego usprawnianie, Warszawa 1974.

H. Mierzejewska (red.), Badania lingwistyczne nad afazją, Wrocław 1978.

H. Mierzejewska (red.), Badania porównawcze afazji, Wrocław 1982.

H. Mierzejewska, J. Przesmycka-Kamińska, S. Grotecki, Metodologiczny pożytek z kompleksowego językoznawczo-psychologicznego opisu porozumiewania się osób z afazją, „Socjolingwistyka” 12/13, 1993.

H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa, S. Grotecki, Dezintegracja, kompensacja, stabilizowanie struktur językowych w afazji, [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (oprac.), Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy – afazja, zaburzenia rozwoju mowy, Warszawa 2000.

M.T. Nowakowska, Rehabilitacja chorych z afazją, Wrocław 1978.

J. Panasiuk, Afazja a interakcja. TEKST – metaTEKST – konTEKST, Lublin 2022.

J. Panasiuk, Język a komunikacja w afazji, Lublin 2022.

M. Pąchalska, Afazjologia, Warszawa 2012.

M. Pąchalska, Kompleksowy model rehabilitacji chorych z ogniskowym uszkodzeniem mózgu i afazją całkowitą, Kraków 1986.

M. Pąchalska, Terapia chorych z afazją: cele, realizacja i dylematy, „Postępy Rehabilitacji” 2, 1991.

M. Przybysz-Piwkowa, Na temat analizy lingwistycznej wypowiedzi osób z afazją, [w:] J. Nowakowska-Kempna (red.), Effata – otwarcie. Logopedia jako nauka interdyscyplinarna – teoretyczna i stosowana, Katowice 1998.

M. Przybysz-Piwkowa, O dwóch mechanizmach kształtujących wypowiedzi osób z afazją, [w:] J. Bałachowicz, S. Frycie (red.), Język – literatura – wychowanie. Praca zbiorowa dedykowana profesor Annie Kowalskiej, Warszawa 2006.

M. Przybysz-Piwkowa, Realizacja struktur językowych a podsystemy języka u osób z afazją, „Logopedia” 27, 2002.

M. Sadowska, Zmiany zakłóceń głosek w procesie reedukacji osób z afazją, Kraków 1996.

B. Strachalska, Ćwiczenia usprawniające aktualizację wyrazów w mowie osób z afazją, Warszawa 2002.

B. Strachalska, Dobór materiału językowego do ćwiczeń usprawniających aktualizację wyrazów u osób z afazją, [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (oprac.), Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy – afazja, zaburzenia rozwoju mowy, Warszawa 2000.

J. Szumska, Metody rehabilitacji afazji, Warszawa 1980.

Z. Tarkowski (red.), Afazjologia. Organiczne zaburzenia mowy, Warszawa 2021.

H. Tomaszewska-Volovici, Agramatyzm w afazji, Wrocław 1976.

E. Wolańska, Zaburzenia funkcji językowych w chorobach i zespołach otępiennych. Rola i cele logopedii wieku podeszłego, „Poradnik Językowy”, z. 5, 2015.

E. Wolańska E., Zaburzenia funkcji językowych i innych funkcji poznawczych w otępieniu semantycznym, „Logopedia”, 2018.

E. Wolańska, Zaburzenia komunikacji językowej w klasycznej postaci choroby Alzheimera oraz w jej wariantach atypowych, „Poradnik Językowy”, z. 5, 2018.

M. Zarębina, Rozbicie systemu językowego w afazji, Wrocław 1978.

Artykuły i publikacje podawane na bieżąco.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

A. Duranowska-Serocka, Zaburzenia czynności językowych i aktywności w kontaktach z otoczeniem po uszkodzeniach struktur podkorowych w wyniku udaru mózgu, „Logopedia” 27, 2000.

A. Herzyk, Afazja: mechanizmy mózgowe i symptomatologia, „Logopedia” 27, 2000.

A. Herzyk, Pierwotna afazja postępująca, „Audiofonologia” 9, 1996.

A. Herzyk, Taksonomia afazji: kryteria klasyfikacji i rodzaje zespołów zaburzeń, „Logopedia” 28, 2000.

J. Kania, Dezintegracja systemu fonologicznego w afazji, Wrocław 1976.

H. Mierzejewska, Afatyczna dezintegracja fonetycznej postaci wyrazu, Wrocław 1977.

H. Mierzejewska, Zaburzenia polskiego systemu fonetycznego w niektórych wypadkach afazji, Wrocław 1971.

H. Mierzejewska, S. Grotecki, O spójności polilogu w warunkach afazji, „Socjolingwistyka” 9, 1990.

J. Panasiuk, Kompetencja językowa a kompetencja metajęzykowa w afazji, „Logopedia” 29, 2001.

J. Panasiuk, Komunikacja w afazji, „Logopedia” 27, 2000.

Efekty uczenia się:

Osoba studiująca, która zaliczyła przedmiot:

WIEDZA

W1

Zna różne definicje terminu afazja

W2

Ma pogłębioną wiedzę na temat przyczyn, patomechanizmu, klasyfikacji i objawów afazji

W3

Ma pogłębioną wiedzę na temat metod wykorzystywanych w reedukacji osób z afazją

W4

Ma pogłębioną wiedzę na temat metod wykorzystywanych w reedukacji osób z afazją

UMIEJĘTNOŚCI

U1

Umie samodzielnie zaplanować i przeprowadzić diagnozę pacjenta z zaburzeniami afatycznymi

U2

Umie opracować plan terapii uwzględniający możliwości i potrzeby chorego

U3

Umie prowadzić terapię z pacjentem i weryfikować skuteczność stosowanych metod w zależności od efektów

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K1

Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ich uzupełniania i doskonalenia i potrafi to robić; dokonuje samooceny własnych umiejętności i kompetencji

K2

Potrafi współdziałać i pracować w grupie różnych specjalistów, przyjmując w niej różne role

K3

Posiada umiejętność rozumienia sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta i jego rodziny

Metody i kryteria oceniania:

Praca na zajęciach – poprawne wykonywanie zadań.

Praca samodzielna – samodzielne przeprowadzenie diagnozy afazji, przygotowanie programu terapii i stworzenie ćwiczeń do wykorzystania w terapii.

Obecność – obecność jest obowiązkowa (dopuszczalne dwie nieobecności).

Kontrola obecności nie jest metodą weryfikacji efektów uczenia się.

Egzamin w postaci testu jednokrotnego wyboru.

Warunkiem zdania egzaminu jest otrzymanie za test co najmniej 50% pkt + 1 pkt.

Podstawą przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia przedmiotu (wykładu i ćwiczeń).

Jeśli student chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi: a) uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia, b) uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 36 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 36 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Kamila Potocka-Pirosz, Ewa Wolańska
Prowadzący grup: Ewa Wolańska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-02-17 - 2025-06-08
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 36 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 36 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Kamila Potocka-Pirosz, Ewa Wolańska
Prowadzący grup: Ewa Wolańska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-c345f6b74 (2024-12-18)