Dawny ustrój i rewolucje. Francuskie państwo i społeczeństwo od końca XVII do zamachu 18 brumaire’a 1799

ogólnouniwersyteckie

Nawiązanie do pracy Alexisa de Tocqueville’a „Dawny ustrój i rewolucja” w analizie czynników, które doprowadziły do wybuchu 14 lipca 1789 r. Omówienie zmian jakie w funkcjonowaniu państwa oraz świadomości społeczeństwa francuskiego przyniosła rewolucja francuska 1789 r.

Wykład poświęcony będzie dziejom społeczeństwa, instytucji państwowych oraz form życia publicznego we Francji od końca XVII wieku do 1799 r. Osią będzie tu zawarta w pracy Alexisa de Tocqueville „Dawny ustrój i rewolucja” opozycja między ancien regime’m a społeczeństwem post rewolucyjnym. Analizując kolejne rozdziały fundamentalnej pracy Tocquevilla będziemy zajmować się tymi elementami funkcjonowania państwa i jego wpływu na społeczeństwo, które doprowadziły do kumulacji napięć, a w konsekwencji do wybuchu rewolucji 1789 roku. Spróbujemy więc odpowiedzieć na pytanie, jaki charakter miał system rządów we Francji od objęcia tronu przez Ludwika XIV. Czy monarchia absolutna była systemem z gruntu niewydolnym, jak zmieniła się wraz z kolejnymi władcami? Interesować nas będzie dlaczego rozluźnienie systemu feudalnego we Francji przyniosło więcej napięć niż jego konsekwentne trwanie w innych państwach europejskich. Czyli generalnie - czemu choć społeczeństwo francuskie było w XVIII w. najbardziej egalitarne w Europie, tam właśnie wybuchła rewolucja? Z drugiej strony będziemy analizować jak pod wpływem rewolucji zmieniało się społeczeństwo francuskie i otaczające je warunki: gospodarka, stosunek do religii, jak realizowało się uwolnione z okowów podziałów stanowych życie społeczne. Przyglądając się zmianom jakie przyniosła rewolucja spróbujemy określić jakiego człowieka chciała ukształtować i czy się jej to udało. Jaki i jak trwały wpływ rewolucja wywarła na Francuzach. We wszystkich wykładach będziemy powracać do fundamentalnego pytania Tocquevilla – „jakie było dzieło własne rewolucji”?

• H. Arendt, O rewolucji, Kraków 1991;

• B. Baczko,, Rewolucja. Władza, nadzieje, rozterki, Gdańsk 2010;

• J. Baszkiewicz, Francja nowożytna. Szkice z historii wieków XVII-XX, Poznań 2002;

• J. Baszkiewicz, Francuzi 1789-1794 : studium świadomości rewolucyjnej, Warszawa 1989;

• J. Baszkiewicz, S. Meller, Rewolucja francuska 1789-1794: społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983;

• P. Gaxotte, Rewolucja francuska, Gdańsk 2001;

• F. Mélonio, Alexis de Tocqueville, Paris 2006; I. Murat, Colbert, Warszawa 1988.

• K_W14 (P6S_WG) - student posiada podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz historii;

• K_U14 (P6S_UU) rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie

• K_U07 (P6S_UK) - student posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów różnych badaczy historii kultury oraz umiejętność wyciągania wniosków

• K_U02 (P6S_UW) posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentacje wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie historii

Obecność na wykładach. Test końcowy.