Muzyka tradycyjna w perspektywie analitycznej (moduł I)
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3106-MTWPA-KON |
Kod Erasmus / ISCED: |
03.2
|
Nazwa przedmiotu: | Muzyka tradycyjna w perspektywie analitycznej (moduł I) |
Jednostka: | Instytut Muzykologii |
Grupy: |
II rok I st. Muzykologia Przedmioty modułowe dla II r. I st. (moduł I) |
Punkty ECTS i inne: |
1.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Wprowadzenie do analizy muzycznej utworów z dziedzictwa ustno-pamięciowego. Zastosowanie określonych kryteriów analizy muzycznej. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
TRZY DROGI ANALIZY MUZYCZNEJ Analiza muzyczna. Podstawowe założenia i rozróżnienia. 1) Analiza słuchowa: kontur melodii, puls metrorytmiczny, tempo, dynamika, barwa. 2) Analiza zapisu nutowego: forma, tonalność, melodyka; ornamentacja i in. 3) Analiza kulturowa: kontekst sytuacyjny, wykonawcy, moment historyczny. Utwór muzyczny jako „szata”. Tkanie i prucie, mit Penelopy. Sprzężenie analizy i syntezy. Cel analizy: wzniesienie, zaawansowanie interpretacji na poziom problematyki dzieła. W kulturze tradycyjnej niezbędność wszystkich trzech aspektów. W kulturze muzyki profesjonalnej: oczywistość porozumienia mistrza-ucznia, dyrygenta-orkiestry, repertuar zakorzeniany przez instytucjonalny system kształcenia. |
Pełny opis: |
ANALIZA MUZYCZNA - KATEGORIE OPISU: I. PRZEBIEG CZASOWY 1. RYTM jednorodny lub różnorodny; iloczas; 2. METRUM – podział jednostki parzysty, nieparzysty; metrum kwantytatywne, np. 3+2+3, kwalitatywne – takty z akcentami, np. 3/4. Metra pochodne od muzyki, zwłaszcza tanecznej, lub od słowa mówionego (metrum prozodyczne, swobodne, recytacyjne). 3. WERSOLOGIA – wiedza o budowie tekstu towarzyszącego pieśni. Budowa wersowa (stychiczna) lub zwrotkowa, zwrotka izo– i heterometryczna. 4. FORMA addycyjna (AAA), repryzowa–kolista (ABA), do określenia rozmiar „A” (fraza) 5. TEMPO, wolne, średnie, szybkie II PRZEBIEG WYSOKOŚCIOWY 1. TONALNOŚĆ – wąski zakres=dy–try–tetrachord, komórka kwartowa, pentachord, pentatonika półtonowa, bezpółtonowa, skale modalne, dur–mollowe, kadencje jako ilustracja systemu tonalnego. 2. MELODYKA – opadająca, wznosząca, falująca, miejsca kulminacji 3. INTERWALIKA – sekundowa, sekundowo–tercjowa, akordowa itp., średnia częstość występowania określonych interwałów 4. MONO–HETERO–POLIFONIA, burdon a wielogłosowość 5. ZDOBNICTWO – dźwięki sylabiczne a melizmatyczne. III ARTYKULACJA, barwa, dynamika, szczególne sposoby wykonawcze (maniery), zawołania i wykrzyki, rubato, apokopa Analiza kulturowa-systemowa: repertuar muzyczny w środowisku naturalnym i kulturowym. "Ekologia pieśni ludowej": repertuar bieżący, repertuar retrospektywny, symbioza spontanicznych i zorganizowanych form uprawiania muzyki ludowej. Nowy repertuar wyrastający na glebie starszego zasobu. Studium ekologiczne - funkcjonowanie i rozwój pieśni w splocie czynników stabilizujących i dynamizujących, wyszczególnionych w parach: inwariant — wariabilność; zbiorowość (wspólnota) — konkretne relacje społeczne i indywidualne; schemat interpretacyjny — konkretny wariant; funkcja podstawowa (pojęta abstrakcyjnie) — funkcja konkretna; tradycja — aktualizacja (innowacja, improwizacja). Rozwój traktowany jest dwutorowo (strefowo): 1) w odniesieniu do czasu wewnętrznego (np. cykliczność pokoleń) — modyfikacje w zasobach przekształceń, rozwój strukturalny — oraz 2) w odniesieniu do kalendarza (czasu fizykalnego). Repertuar pieśniowy jako akceptowany system. Trendy przemian: (1) zanik dawnych lokalnych mechanizmów wspólnotowych, będących podstawą kształtowania i określania tożsamości kulturowej; (2) utrata przez repertuar pieśniowy swej wartości jako niezastąpionego sposobu życia; (3) stopniowe cofanie się pozaestetycznych funkcji pieśni, zbliżeniem się miasta i wsi. Warstwy funkcjonalne — stabilne i mobilne, repertuar manifestowany, uzewnętrzniany a tylko pamiętany (uśpiony), warunkowany generacyjnie i społecznie. |
Literatura: |
Anna Czekanowska. Etnografia muzyczna. Metodologia i metodyka, Warszawa 1971. S. Żerańska-Kominek, Muzyka w kulturze. Wprowadzenie do etnomuzykologii, Warszawa 1995. Ludwik Bielawski, Rytmika polskich pieśni ludowych, Kraków 1970. Anna Czekanowska, Melodie wąskiego zakresu w krajach słowiańskich, Kraków 1972. |
Efekty uczenia się: |
Efektem uczenia ma być umiejętność analizy i syntezy właściwości konstrukcyjnych, tonalnych, metro-rytmicznych pieśni i utworów muzyki instrumentalnej z kręgu dziedzictwa głównie ustno-pamięciowego, utrwalonego fonograficznie i w zapisach nutowych. |
Metody i kryteria oceniania: |
Frekwencja, praca pisemna na zakończenie zajęć, Analiza trzech przykładów muzyki ludowej: wokalnej, wokalno-instrumentalnej, instrumentalnej. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN KON
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 15 godzin, 17 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Piotr Dahlig | |
Prowadzący grup: | Piotr Dahlig | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.