Historia Ameryki prekolumbijskiej

obowiązkowe

w sali

Przedmiot Historia Ameryki prekolumbijskiej jest podstawowym kursem z zakresu historii kultur prekolumbijskich z obszaru Mezoameryki i Ameryki Południowej.

W ramach konwersatorium studenci poznają historię kultur Ameryki przedhiszpańskiej na wybranych przykładach. Szczególny nacisk położony jest na kultury Azteków, Majów i Inków.

Przedmiot Historia Ameryki prekolumbijskiej jest podstawowym kursem z zakresu archeologii i historii kultur prekolumbijskich z obszaru Mezoameryki i Ameryki Południowej.

Całość zajęć podzielona została na dwie geograficzno-kulturowe części: w pierwszej części studenci zapoznają się z historią przedhiszpańskiego obszaru kulturowego zwanego Mezoameryką, w drugiej — z przeszłością Ameryki Południowej.

W ramach konwersatorium studenci poznają historię kultur Ameryki przedhiszpańskiej na wybranych przykładach. Szczególny nacisk położony jest na kultury Azteków, Majów i Inków.

Zajęcia prowadzone są w formie stacjonarnej. Zajęcia są rozłożone na co najmniej 12 spotkań. Każde z nich podzielone jest na dwie części: w trakcie pierwszych 45 minut prezentowany jest wykład wprowadzający do tematu zajęć; w czasie drugiej, 90-minutowej części zajęć, prowadzona jest dyskusja dydaktyczna. Dyskusja dotyczyć będzie wybranych zagadnień, związanych z omawianą kulturą przedhiszpańskiej Ameryki. Przedmiot kończy się egzaminem.

Literatura do zajęć z Mezoameryki:

Obowiązkowa (fragmenty):

Grube, Nikolai (red.) (2001) Majowie. Niezwykła cywilizacja. Warszawa, Wyd. Buchmann.

History and Mythology of the Aztecs. The Codex Chimalpopoca (1998). Tłum. John Bierhorst. Tuscon, University of Arizona Press

Madajczak, Julia, Gruda Szymon (red.) (2021) Aztecka układanka. Szesnastowieczny rękopis ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej (2021). Warszawa, WUW

Olko, Justyna (2010) Meksyk przed konkwistą. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.

Olko, Justyna, Źrałka, Jarosław (2008) W krainie czerni i czerwieni. Warszawa, WUW.

Popol Vuh. Księga Majów o początkach życia oraz chwale bogów i władców (2007) Tłum. Dennis Tedlock, tłum. na j. polski Izabela Szybilska. Gliwice, Wyd. Helion.

Sahagún, Bernardino de (2006) Rzecz z dziejów Nowej Hiszpanii. Księgi I, II, III. Tłum. Kamila Baraniecka i Marta Leszczyńska. Kęty, Wydawnictwo Marek Derewieck

Sahagún, Bernardino de: Florentine Codex. General History of the Things of New Spain (1950-1982). Tłum. z nahuatl Charles Dibble i Arthur J.O. Anderson, The School of American Research and the University of Utah, Santa Fe. T. VIII, X

Tomicki, Ryszard (1988) „Źródła do dziejów przedhiszpańskiego Meksyku. I. Historia Meksyku (1548?)”. Etnografia Polska, XXXII: 49-79.

Velásquez García, Erik (2016) Nowa Historia Meksyku. Warszawa, PWN

Dodatkowa:

Clendinnen, Inga (1996) Aztekowie. Próba interpretacji. Warszawa, PIW.

Cortés, Hernán (1997) Listy o zdobyciu Meksyku. Tłum. Maria Mróz i Ryszard Tomicki. Gdańsk, Novus Orbis.

Durán, Diego (2006) Historia de las Indias de Nueva España e Islas de la Tierra Firme. Meksyk, Editorial Porrúa.

Karttunen, Frances i James Lockhart: The Art of Nahuatl Speech: The Bancroft Dialogues (1987). UCLA Latin American Studies Volume 65.

Kettunen, Harri i Christopher Helmke (2011) Wprowadzenie do Hieroglifów Majów. Tłum. Boguchwała Tuszyńska, materiały pokonferencyjne. Kopenhaga, XVI Europejska Konferencja Majanistyczna.

Landa, fray Diego de (1937) Yucatan Before and After the Conquest. Tłum. William Gates. Dostęp online: http://www.sacred-texts.com/nam/maya/ybac/index.htm.

López Austin, Alfredo i Leonardo López Lujan: El pasado indígena (2001). Meksyk, El Colegio de México, Fideicomismo Historia de las Américas, Fondo de Cultura Económica.

Marcus, Joyce i Kent Flannery (2000)"Cultural evolution in Oaxaca: the origins of the Zapotec and Mixtec civilizations”. W: R. Adams I M. MacLeod (red.) The Cambridge History of the Native Peoples of the Americas. Cambridge, Cambridge University Press: 358-406.

Martin, Simon i Nikolai Grube (2000) Chronicle of the Maya Kings and Queens. Londyn, Thames & Hudson.

Mikulska, Katarzyna (2009) „Prekolumbijskie cywilizacje Mezoameryki”. W: Marcin F. Gawrycki (red.) Dzieje kultury latynoamerykańskiej. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN: 73-84.

Mikulska, Katarzyna (2014) „Znak graficzny w przedhiszpańskich księgach wróżebnych środkowego Meksyku". W: Zbigniew Kloch, Łukasz Grützmacher i Marek Kaźmierczak (red.) Znakowe wartości kultury. Warszawa, WUW: 55-78.

Olko, Justyna (2007) Mitologie Świata. Aztekowie. Warszawa, Rzeczpospolita S.A., New Media Concept.

Pool, Christopher (2007) Olmec Archaeology and Early Mesoamerica. Cambridge, Cambridge University Press.

Sahagún, fray Bernardino de: Historia general de las cosas de la Nueva España (2006). México, Porrúa.

Sahagún, fray Bernardino de: Historia general de las cosas de Nueva España. Tomo II (2002). Meksyk, Conaculta, Cien de México.

Stuart, David: The Arrival of Strangers. Teotihuacan and Tollan in Classic Maya History. Dostęp online: http://www.mesoweb.com/pari/publications/news_archive/25/strangers/strangers.html.

Szemiński, Jan, Ziółkowski, Mariusz (2006) Mity, rytuały i polityka Inków. Warszawa, PIW.

Tomicki, Ryszard (1984) Tenochtitlan 1521. Warszawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.

Torquemada, fray Juan de (1986) Monarquía Indiana. México, Ed. Porrúa.

Tuszyńska, Boguchwała (2007) Mitologie Świata. Majowie. Warszawa, Rzeczpospolita S.A., New Media Concept.

Strony internetowe:

FAMSI: http://www.famsi.org/

Museo Nacional de Antropología, Meksyk: http://www.mna.inah.gob.mx/index.php?option=com_sppagebuilder&view=page&id=4708&Itemid=538

Muzeum Templo Mayor w Meksyku: http://www.templomayor.inah.gob.mx/

Literatura do zajęć z Ameryki Południowej (fragmenty):

Betanzos, Juan de: Suma y narración de los incas (2010). María del Carmen Martín Rubio (red.). Lima, Universidad Nacional Mayor de San Marcos

Guaman Poma de Ayala, Felipe: Nueva Coronica y Buen Gobierno. Tomo I (2005). Słownik i tłum. Jan Szemiński. Meksyk, Lima, Fondo de Cultura Económica

Molina, Cristobal de: Ritos y favulas de los Ingas. W: Inkowie o Inkach. Antologia (2015). Spolszczył, przypisami i komentarzami opatrzył Jan Szemiński. Warszawa, Wydział „Artes Liberales” UW

Pizarro, Pedro: Relacja o odkryciu i podboju Królestwa Peru (1995). Tłum. Maria Mróz, Gdańska, Novus Orbis

Rostworowska, Maria: Historia Państwa Inków (2007). Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy

Szemiński Jan i Mariusz Ziółkowski: Mity, rytuały i polityka Inków (2006). Warszawa, PIW

Vega, Inca Garcilaso de la: O Inkach uwagi prawdziwe (2000). Tłum. i przypisy Jan Szemiński. Warszawa, Wydawnictwo TRIO CESLA UW, Ambasada Peru w Polsce

Ziółkowski, Mariusz „Dlaczego przegrali, czyli o grzechu pychy w polityce”, w: Przegląd Akademicki, cz. I.

Szczegółowa informacje dotyczące lektur zostaną podane w czasie zajęć.

Student zna i rozumie podstawową terminologię związaną z dziedziną historii, przedmiot i kierunki badań historycznych; najważniejsze wydarzenia z zakresu historii Mezoameryki i Ameryki Południowej oraz istotne aspekty kultury i języka związane z kontekstem prekolumbijskim Ameryki Łacińskiej (K_W03; K_W06).

Student potrafi czytać ze zrozumieniem teksty dotyczące historii prekolumbijskiej Ameryk; przedstawić własne poglądy i opinie, dyskutować, prezentować zagadnienia związane z historią Ameryki prekolumbijskiej; rozpoznawać różne rodzaje tekstów z zakresu historii prekolumbijskiej Ameryki, umiejscowić je w ogólnym kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i właściwych metod; samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł historycznych (tekstów źródłowych, opracowań monograficznych, itp.); posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla nauk historycznych hiszpańskiego obszaru językowego (K_U01; K_U02; K_U03; K_U04; K_U07).

Student jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności i rozumie także potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju; aktywnego uczestnictwa w kulturze studiowanego regionu korzystając z różnych form i mediów oraz do pracy w sposób autonomiczny; śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w kulturze Ameryki Łacińskiej (K_K01; K_K03; K_K04).

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. W całym semestrze dopuszczalne są jedynie 2 nieusprawiedliwione nieobecności (za każdą kolejną nieobecność nieusprawiedliwioną ocena końcowa ulega obniżeniu o pół stopnia). Aby zaliczyć przedmiot, można mieć w semestrze łącznie maks. 50% nieobecności (usprawiedliwionych i/lub nieusprawiedliwionych), więcej niż 50% nieobecności skutkuje nieklasyfikowaniem. Zwolnienia, w tym lekarskie, można dostarczyć w ciągu 14 dni od powrotu na uczelnię, w późniejszym terminie zwolnienia nie będą uwzględniane. 2 razy w semestrze można odrobić nieobecność w formie odpowiedzi ustnej po uprzednim umówieniu się z prowadzącą (dotyczy to wyłącznie okresu, w którym trwają zajęcia dydaktyczne, w sesji nie będzie to już możliwe).

Warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego jest:

- obecność,

- zaliczenie wejściówek, przeprowadzanych na początku zajęć, które mają potwierdzić przygotowanie zadanej lektury na konwersatorium (dopuszczalne 30% testów niezaliczonych w całym semestrze, w tym te, wynikające z nieobecności studenta);

Warunkiem zaliczenia zajęć jest uzyskanie min. 65% z egzaminu końcowego, składającego się z pytań testowych i pytań otwartych. Egzamin odbędzie się w formie stacjonarnej. W przypadku niemożności zorganizowania egzaminu w formie stacjonarnej odbędzie się on online za pośrednictwem platformy Google Meet oraz formularza Google Classroom lub platformy Kampus UW.

-