Uwarunkowania przestępczości

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie

Ukazanie różnych sposobów myślenia o przestępczości i jej uwarunkowaniach (przyczynach). Przedstawienie głównych perspektyw, teorii i hipotez, zarówno w odniesieniu do epidemiologii przestępczości (wyjaśnienia dystrybucji zachowań przestępczych w miejscu i czasie), jak i procesu/ów stawania się przestępcą (angażowania się w zachowania przestępcze).

Celem zajęć jest ukazanie różnych sposobów myślenia o przestępczości i jej uwarunkowaniach (przyczynach). Przedstawione zostają główne perspektywy, teorie i hipotezy, zarówno w odniesieniu do epidemiologii przestępczości (wyjaśnienia dystrybucji zachowań przestępczych w miejscu i czasie), jak i procesu/ów stawania się przestępcą (angażowania się w zachowania przestępcze). Są to: (1) ujęcia biologiczne (od frenologii i fizjonomiki do współczesnej biokryminologii), (2) ujęcia psychologiczne (od związków między inteligencją a zachowaniami przestępczymi do teorii osobowości); (3) ujęcia makro- i mikrosocjologiczne (od Durkheima do teorii kontroli społecznej); (4) ujęcia krytyczne (od conflict criminology do postmodern criminology); (5) współczesne próby teoretycznej syntezy/integracji zjawiska przestępczości. Za każdym wskazane są klasyczne antecedencje poszczególnych ujęć i ich kontynuacje. Lektury zadawane na kolejne zajęcia mają skłonić studentki i studentów do refleksji wokół dyskusyjnych zagadnień, zgrupowanych pod postacią następujących pytań: (1) czy przestępczość jest funkcjonalna?, (2) czy i w jakich okolicznościach karanie przestępców ma funkcję odstraszającą?, (3) czy istnieją natural-born criminals?, (4) „chore” społeczeństwo i jego członkowie — patologie społeczne i indywidualne, (5) kontrola społeczna czy samokontrola?

Nakład pracy studenta_tki:

uczestnictwo w zajęciach — 20 godz.

przygotowanie do zajęć — 20 godz.

przygotowanie referatu — 5 godz.

przygotowanie do egzaminu — 40 godz.

Razem: 85 godz.

Akers Ronald L. (2012) Criminological theories: introduction and evaluation. Wyd. 2. London & New York: Routledge, Taylor & Francis Group.

Dajnowicz-Piesiecka Diana, Emil Pływaczewski, Emilia Jurgielewicz-Delegacz (red.) (2017) Współczesna przestępczość i patologie społeczne z perspektywy interdyscyplinarnych badań kryminologicznych. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck.

Gottfredson Michael R., Travis Hirschi (1990) A general theory of crime. Stanford, CA: Stanford University Press.

Gruszczyńska Beata, Marek Marczewski , Paweł Ostaszewski, Justyna Włodarczyk-Madejska, Joanna Klimczak (2021, Atlas przestępczości w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.

Shoemaker Donald J. (2010) Theories of delinquency: an examination of explanations of delinquent behavior. Wyd. 6. Oxford & New York: Oxford University Press.

oraz lektury zadawane na poszczególne zajęcia

Po zakończeniu zajęć student_ka

w sferze wiedzy:

Zna podstawowe ujęcia/perspektywy zjawiska przestępczości, dostrzega i rozumie jego złożoność. Potrafi wskazać jego przyczyny i uwarunkowania, dostrzega różnice między poszczególnymi ujęciami, zna ich genealogię.

w sferze umiejętności:

Potrafi analizować zjawisko przestępczości w określonych kategoriach, stawiając się w roli różnych podmiotów teoretycznych.

w sferze kompetencji społecznych:

Potrafi współpracować z grupą, przygotowując referat i organizując dyskusję wokół wybranego zagadnienia.

W odniesieniu do nabytej wiedzy: egzamin ustny. Obowiązuje znajomość treści przekazanych przez wykładowcę w trakcie zajęć i zadanych lektur.