Władza - manipulacja - komunikacja

obowiązkowe

zdalnie

Celem zajęć jest ukazanie w różnych wymiarach związku procesów komunikowania się i reprodukowania władzy i dominacji. Omówione zostaną różne – klasyczne i współczesne – teorie ukazujące znaczenie panowania za pomocą słów oraz przeanalizowane wybrane zagadnienia. Celem kursu jest także zdobycie przez studenta podstawowej wiedzy o socjologicznej analizie dyskursu publicznego, w tym zwłaszcza w nowych mediach. Podstawową metodą pracy będą studia przypadków, pozwalające na ukazanie znaczenia danej orientacji teoretycznej.

Celem zajęć jest ukazanie w różnych wymiarach związku procesów komunikowania się i reprodukowania władzy i dominacji. Omówione zostaną różne – klasyczne i współczesne – teorie ukazujące znaczenie panowania za pomocą słów (m.in. A. Gramsci, M. Foucault, R. Collins, P. Bourdieu, E. Laclau, Ch. Mouffe) oraz przeanalizowane wybrane zagadnienia (przemoc symboliczna, mowa nienawiści, dyskursy ideologiczne, reprodukcja wspólnot wyobrażonych, wtórna oralność, polityka pamięci, propaganda i perswazja i in).

Celem kursu jest także zdobycie przez studenta podstawowej wiedzy o socjologicznej analizie dyskursu publicznego, w tym zwłaszcza w nowych mediach. Osobna uwaga poświęcona zostanie społecznemu znaczeniu technologii komunikacyjnych. Służyć temu ma krytyczna analiza tekstów teoretycznych oraz analiza wybranych aspektów i przejawów dyskursu publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem procesów nacjonalistycznych. Podstawową metodą pracy będą studia przypadków, pozwalające na ukazanie znaczenia danej orientacji teoretycznej.

Ważnym celem zajęć jest wyrobienie zdolności postrzegania języka jako narzędzia władzy i dominacji. Dzięki temu w ramach kursu zgłębić będzie można proces dyskursywnej produkcji i reprodukcji bytów społecznych. W tym zakresie podstawą analiz będzie przede wszystkim krytyczna szkoła analizy dyskursu. Osobna uwaga poświęcona zostanie diagnozowaniu i opisowi cech przekazów w dyskursie publicznym oraz długofalowych tendencji w obszarze komunikacji publicznej.

M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak (red.), Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych, Wydawnictwo Akademickie „Sedno”, Warszawa 2017. R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, przeł. D. Przepiórkowska, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa 2011. A. Duszak, N. Fairclough (red.), Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, Universitas, Kraków 2008. A. Horoltes (red.), Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008. T.A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces, przeł. G. Grochowski, Warszawa 2001. N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 1-2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. G.Rose, Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010. R. Wodak, R. de Cillia, M. Reisigl, K. Liebhart, The Discursive Construction of National Identity, tłum. A. Hirsch, R. Mitten, Edinburgh University Press, Edinburgh 2003. T.A. van Dijk, Elite discourse and racism, Newbury Park 1993. N. Fairclough, Analysing Discourse. Textual Analysis for Social Research, Routledge, London, New York 2003. A. Duszak, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa 1998. M. Czyżewski, S. Kowalski, A. Piotrowski (red.), Rytualny chaos, Kraków 1997. A. Wilkoń, Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków 2002.

K_W02 Ma pogłębioną wiedzę o językowych aspektach komunikacji publicznej, międzykulturowej oraz specjalistycznej.

K_W03 Zna terminologię z zakresu językoznawstwa, analizy dyskursu i semiotyki społecznej na poziomie rozszerzonym.

K_W10 Ma rozszerzoną wiedzę o specyfice nauk społecznych – zwłaszcza socjologicznej analizy dyskursu i badań nad komunikacją społeczną

K_W13 Ma rozszerzoną wiedzę o zależnościach między komunikacją a władzą, zarówno państwową, jak i sprawowaną przez media lub za pośrednictwem dyskursów eksperckich.

K_U12 Potrafi wskazać i uwzględniać w swoim działaniu normy i zasady etyki zawodowe

K_K06 Jest gotowy do identyfikowania i rozstrzygania dylematów wynikających z wykonywania zawodu związanego z językiem i komunikacją w różnych obszarach społecznych oraz jest gotów do odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych, w tym przestrzegania zasad etyki zawodowej i dbania o etos zawodu.

Egzamin ustny. Trzy pytania. Wszystkie pytania studenci znają wcześniej.