Od dystopii do utopii

fakultatywne

znajomość podstawowych koncepcji/ pojęć socjologicznych

Przedmiotem analizy podczas seminarium będą współczesne wyobrażenia dystopii i utopii. Pierwsza część zajęć będzie poświęcona diagnozie warunków, w których pojawiają się trudności w wyobrażaniu sobie lepszej przyszłości czy konstruowaniu utopii. Wielu autorów utrzymuje, że w pewnych popularnych dziś dystopiach można dostrzec całkiem realistyczne opisy współczesnej rzeczywistości. Ta część zajęć zostanie również przeznaczona na badanie głównych pojęć i idei, wokół których budują się współczesne dystopie i utopie (bezpieczeństwo, technologia, nierówności społeczne, nowe formy niewolnictwa).

Przedmiotem analizy podczas seminarium będą współczesne wyobrażenia dystopii i utopii. Pierwsza część zajęć będzie poświęcona diagnozie warunków, w których pojawiają się trudności w wyobrażaniu sobie lepszej przyszłości czy konstruowaniu utopii. Wielu autorów utrzymuje, że w pewnych popularnych dziś dystopiach można dostrzec całkiem realistyczne opisy współczesnej rzeczywistości. Ta część zajęć zostanie również przeznaczona na badanie głównych pojęć i idei, wokół których budują się współczesne dystopie i utopie (bezpieczeństwo, technologia, nierówności społeczne, nowe formy niewolnictwa). Druga część seminarium będzie poświęcona interpretacji współczesnych dystopii (biokapitalizm i prywatyzacja dóbr niezbędnych do życia, militaryzacja rzeczywistości społecznej, afrykanizacja Europy, technofeudalizm, algorytmiczne zarządzanie społeczeństwem, posthumanizm rozumiany jako wyzwolenie od ja, gatunku, śmierci oraz jako koniec człowieka, państwo transparentne, miasta-państwa, ekosocjalizm, miejski socjalizm). Podczas zajęć będą omawiane następujące kwestie: przejście od dystopii do utopii, idee organizujące wyobrażenia katastrofy, idee organizujące wyobrażenia lepszej przyszłości, dyspozytyw bezpieczeństwa, przedstawienia technologii i przenikanie się dystopii i utopii, nowe nierówności, spiski i ideał społeczeństwa transparentnego, nowe wspólnoty i idea duchowego odrodzenia, ekologia i nowe projekty polityczne

E. Bińczyk, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu

C. Bishop, Sztuczne piekła

A. Bonnett, Poza mapą

R. Braidotti, Po człowieku

R. Esposito, Pojęcia polityczne. Wspólnota, immunizacja, biopolityka

A. Mbembe, Polityka wrogości

F. Jameson, Archeologie przyszłości

F. Jameson, Signatures of the Visible

I. Krastev, Demokracja nieufnych

A. Toscano, J. Kinkle, Carthographies of the Absolute

M. Rothberg, Pamięć wielokierunkowa

H. Steyerl, Politics of Art.: Contemporary Art and the Transition to Post-Democracy

H. Steyerl, The Wrteched of the Screen

W. Streeck, Buying Time. The Delayed Crisis of Democratic Capitalism

R. T. Tally Jr., Utopia in the Age of Globalization: Space, Representation, and the World System.

Virno, Déjà Vu and the End of History

K_W05 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego

K_W06 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji międzykulturowej

K_W13 jest refleksyjny i krytyczny w interpretacji procesów zachodzących w społeczeństwie polskim i globalnym oraz ich konsekwencji w zakresie postaw i instytucji społecznych

K_W14 posiada pogłębioną wiedzę na temat założeń i twierdzeń wybranych historycznych i współczesnych teorii socjologicznych

K_U01 potrafi zidentyfikować przyczyny i przewidzieć potencjalne skutki przeszłych i bieżących wydarzeń społecznych. Potrafi formułować krytyczne sądy na temat bieżących i przeszłych wydarzeń społecznych

K_U03 potrafi samodzielnie formułować i weryfikować sądy na temat przyczyn wybranych procesów i zjawisk społecznych

K_U07 potrafi na podstawie posiadanej wiedzy oraz umiejętności analitycznych sformułować pogłębioną ocenę działań podjętych w celu rozwiązania konkretnych problemów społecznych

K_U08 umie zinterpretować rolę kultury w funkcjonowaniu jednostki i społeczeństwa

K_U09 potrafi wskazać związek przeczytanego tekstu naukowego z problemami życia społecznego i ich badaniem

K_K08 jest świadomy istnienia dylematów etycznych związanych z pracą socjologa

K_K09 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych

Udział w dyskusji i prezentacja przygotowana przez grupę

dopuszczalne 2 nieobecności nieusprawiedliwione

dopuszczalne 4 nieobecności usprawiedliwione

zaliczenie poprawkowe: test sprawdzający znajomość wybranej literatury

Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur, sporządzanie notatek) – 4h oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia (przygotowania prezentacji) – 10h