Wykład gościnny: Kultury wyznaniowe na Wschodzie Europy (1500-1800)

obowiązkowe

Przedmiot przedstawia ewolucji społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej w ramach przemian religijnych z XVI-XVIII wieku poprzez perspektywę rozpowszechnienia i adaptacji kultur wyznaniowych. Będą również przeanalizowane przemiany instytucjonalne duchowieństwa tego okresu i jego postępowe upolitycznienia pod wpływem narastających napięć między państwami tej części Europy. Z drugiej strony, konwersatorium ma na celu zapoznanie studentów z najnowszymi nurtami historiograficznymi tematu poprze perspektywę porównawczą.

Celem przedmiotu jest przedstawienie ewolucji społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej w ramach przemian religijnych z XVI-XVIII wieku. Poprzez perspektywę rozpowszechnienia i adaptacji kultur wyznaniowych, zostanie omówione wprowadzenie i rozwój nowych norm społecznych na terenach, przez długi były ukształtowanych praktyką koegzystencji religijnej. Będą również przeanalizowane przemiany instytucjonalne duchowieństwa, a w szczególności Kościołów wschodnich, zaangażowane od końcu XVII w. w proces upolitycznienia pod wpływem narastających napięć między państwami tej części Europy. Z drugiej strony, konwersatorium ma na celu zapoznanie studentów z najnowszymi nurtami historiograficznymi tematu, poprzez analizę wybranych zagadnień oraz przedstawienie porównawcze badan poświęconych Europie Środkowo- Wschodniej z pracami dotyczącymi innych regionów Europy.

Konwersatorium ma za zadanie:

 Przedstawić wiedzę potrzebną do zaliczenia przedmiotu.

 Zapoznać studentów z informacjami na temat:

- omawianych zagadnień z zakresu historii religii i historii

kultury

- francuskiej metodologii badań historycznych

W ramach przedmiotu będzie realizowany następujący zakres tematów:

1. Od podziałów obrzędowych do podziałów wyznaniowych: pytanie paradygmatów historiograficznych

2. Wspólnoty religijne na Wschodzie Europy na przełomie XV-XVI ww.: spotkania i podziały między tradycjami

3. Reformacja i reformy religijne

4. Unie kościelne: dziedzictwo bizantyjskie w krajach katolickich

5. Cerkiew moskiewska od powstania de upadku patriarchatu (1589-1721)

6. Tradycje monastyczne i rozwój życia zakonnego

7. Nowe modele edukacyjne: między prozelityzmem a erudycją

8. Narzędzia polemiki: książki i biblioteki kościelne

9. Wiedza i praktyki administracyjne duchowieństwa

10. Kultury parafialne

11. Bractwa: świeccy aktorzy konfesjonalizacji?

12. Życie religijne a stosunki społeczne: przykład miast Wielkiego Księstwa Litewskiego

13. Europa Środkowo-Wschodnia wobec baroku

14. Kulty świętych i tożsamości lokalne

15. W kierunku polityzacji: autokefalie w słowiańskim świecie prawosławnym

Wedle opisu przedmiotu

test+esej

Kryteria oceniania: Obecność (dopuszczalna nieobecność na jednych zajęciach), aktywny udział w dyskusji, test w połowie oraz esej na koniec

semestru w języku polskim, nawiązujący do jednego z tematów prowadzonych konwersatoriów. Esej zostanie sprawdzony przez koordynatora przedmiotu.

Od studentów oczekuje się przeczytania wyznaczonych materiałów rozpoczęciem każdych zajęć oraz gotowości do zgłaszania uwag i/lub pytań w dyskusjach.