American Narratives of Homelessness. Literary Anthropology (Amerykańskie opowieści o bezdomności. Antropologia literacka.)

fakultatywne

w sali

Trzy pierwsze spotkania w ramach kursu będą poświęcone koncepcji antropologii literackiej. Przez pozostały czas skorzystamy z możliwości praktykowania antropologii literackiej, analizując teksty prezentujące osoby w kryzysie bezdomności w USA: powieści, filmy dokumentalne, etnografie, pisarstwo o naturze autobiograficznej, w tym blogi. Przyjrzymy się temu, jak ludzie bezdomni są ukazywani w kulturze amerykańskiej, jakie historie się o nich opowiada i jakie oni sami snują. Spróbujemy odpowiedzieć na kilka pytań. Czy ludzie bez dachu nad głową powtarzają konwencjonalne opowieści, czy tworzą nowe historie o bezdomności? W jaki sposób osoby bezdomne formują swoje tożsamości? Jakie wartości wyrażają? Co wspólnego mają literackie konwencje ze zmianą społeczną?

Kurs przedstawia antropologię literacką jako interdyscyplinarną metodę badań kulturoznawczych. Studenci zrozumieją zarówno literacki charakter antropologii kulturowej, jak i antropologiczność literatury. Na początku przeczytamy teksty teoretyczne Jamesa Clifforda, Merylin Cohen, Dominiki Ferens i Jerome'a Brunera. Skoncentrujemy się na amerykańskich historiach bezdomności, prześledzimy tradycyjne formy narracyjne oraz odkryjemy innowacje we współczesnych opowieściach traktujących o osobach bezdomnych i/lub przez nich opowiadanych. Kurs omawia kilka typów opowieści o bezdomności: od pucybuta do milionera, autobiografia włóczęgowska, historie aktywistów i przedstawia je w kontekście dawania świadectwa. Jedno ze spotkań jest poświęcone dziennikarstwu obywatelskiemu.

Studenci będą mieli szansę na zapoznanie się z głosami osób zazwyczaj marginalizowanych, ponieważ będą czytali nie tylko o osobach bezdomnych, ale także analizowali ich własne słowa - zapisane na blogach, w książkach, komiksie i wypowiedziane w wywiadach dla dziennikarzy oraz przypadkowych obywateli. Wśród materiałów kursowych znalazły się prace z teorii kultury i literatury, powieści, etnografia, reportaże, komiks, filmy dokumentalne, blogi oraz fotografie.

Zastanowimy się nad związkiem między opowieścią a szansą na zmiany kulturowe i społeczne.

Aby zaliczyć kurs student poza udziałem w zajęciach i przedstawieniem prezentacji może napisać klasyczny esej akademicki lub opowiadanie albo reportaż dotyczący bezdomności w Warszawie, miejscu swojego pochodzeni lub w USA.

Kurs polecam wszystkim zainteresowanym literaturoznawstwem, antropologią kulturową, etnografią, dziennikarstwem, sprawiedliwością społeczną i zmianą społeczną.

Ostrzeżenie:

Kurs dotyczy trudnych sytuacji życiowych i traumatycznych doświadczeń osób w kryzysie bezdomności, w tym molestowania seksualnego, gwałtu, przemocy fizycznej i psychicznej, uzależnień.

Alger, Horatio. 1868/ 2002. Ragged Dick. PolyGlot Press. Available at Project Gutenberg (fragments)

Allen, John. 2004. Homelessness in American Literature: Romanticism, Realism, and Testimony. Routledge. (selected chapters) Anderson, Nels. 1923 / 1967. The Hobo. Sociology of the Homeless Man, The University of Chicago Press. (Introduction, “Hobohemia” and the 2nd part)

Bruder, Jessica. .2017. Nomadland: Surviving America in the 21st Century. W.W. Norton & Company Inc. (chapters: 4,5)

Bruner, Jerome. 2001. „Self-Making and World-Making”. Narrative and Identity edited by James Brockmeier and Donald Carbaugh. Jon Benjamin Publishing Company.

Clifford, James. 1986. “On Ethnographic Allegory”. In .Writing Cultures. The Politics and Poetics of Ethnography edited by James Clifford & George Marcus, 98-122. University Press Berkely.

Cohen, Marylin.. „Introduction: Anthropological Aspects of a Novel”, Marylin Cohen (ed.) Novel Approaches to Anthropology. Contributions to Literary Anthropology, 1-26. Lexington Books 2013.

Felman, Shoshanna, and Dori Laub. 1992. Testimony. Crises of Witnessing in Literature, Psychoanalysis and History. Routledge. (the first two chapters)

Ferens, Dominika. “Intersections of Literature and Ethnography in the United States / Prolínání Literatury a Etnografi e ve Spojených Státech Amerických.” Český Lid 103, no. 3 (2016): 371–418. http://www.jstor.org/stable/26426196.

Landowne, Youme, and Anthony Horton. 2008. Pitch Black. Don’t Be Skerd. Cinco Puntos Press. (graphic novel)

London, Jack. 1907 / 2005. The Road. Project Gutenberg e-book.

National Coalition for the Homeless. “STUDENT HOMELESS CHALLENGE PROJECT. Marking the Ability to Successfully Survive the Harsh Conditions of Life on the Streets”. National Coalition for the Homeless.

Rameau, Max. 2008. Take Back the Land: Land, Gentrification and the Umoja Village Shantytown. AK Press. (selected chapters)

Riis, Jacob. 1890. "Street Arabs". In How the Other Half Lives. Studies among the Tenements of New York.. Charles Scribner’s Sons. Project Gutenberg.

Sontag, Susan. 2003. Regarding the Pain of Others. Picador (selected chapters)

FILMS, BLOGS, PHOTOGRAPHY

Cody, Mark, dir. Umoja Village. Available at YouTube

Heffron, Richard T., dir. Samaritan: The Mitch Snyder Story. 1986. Fries Entertainment / LeVine-Robins Productions; available at YouTube Horvath, Mark. Invisible People TV.(videoblog)

Levin, Peter, dir. 2003. From Homeless to Harvard (available at YouTube)

Rader, Ruth. Ruthie in the Sky, http://ruthiessky.blogspot.com/.

Riis’s, Jacob. photographs, Museum of City of New York: http://collections.mcny.org/Explore/Highlights/Jacob%20A.%20Riis/

Sheptock, Eric. TickTock Sheptock [blog], http://streatstv.blogspot.com/

Singer, Marc, dir. Dark Days. 2000; Picture Farm Production; available at https://lookmovie2.to/movies/view/dark-days-2000

+ street photography presenting homeless people on Flickr and YouTube videos made by random American citizens that registered their conversations with homeless people

Zhao, Chloe. 2020.Nomadland.

Lista lektur może ulec drobnym zmianom.

Wiedza

Osoba studiująca rozumie specyfikę antropologii literackie j i wybrane teorie literaturoznawcze na temat treści kulturowych i społecznych w tekście (Ferens, Bruner) oraz zwrot autorefleksyjny w studiach kulturowych i antropologicznych (Clifford).

osoba studiująca zna:

- wybrane typy opowieści o bezdomności charakterystyczne dla kultury amerykańskiej;

- estetykę romantyzmu, realizmu i naturalizmu, która często występuje w amerykańskich opowieściach o bezdomności.

Umiejętności

Student potrafi posługiwać się metodami antropologii literackiej i analizować współczesne opowieści o bezdomności publikowane w USA.

Kompetencje

Student potrafi krytycznie odbierać amerykańskie przekazy medialne i opowiadania na temat bezdomności

Student swobodnie wyraża swoje zdanie na temat problemów z reprezentacją osób bezdomnych w USA i potrafi je obronić.

Student podchodzi do osób w kryzysie bezdomności z szacunkiem.

Udział w dyskusjach na zajęciach – 20% oceny końcowej

- Prezentacja – 30% oceny końcowej

- Praca pisemna: esej lub projekt (wkład w antropologię literacką w postaci tekstu literackiego lub dziennikarskiego na temat bezdomności w Warszawie, miejscu pochodzenia osoby studiującej lub w USA) – 50% oceny końcowej

Skala ocen:

<60% - 2 (niedostateczny)

60-67% - 3 (dostateczny)

68-74% - 3+

75-82% - 4 (dobry)

83-89% - 4+

90-100% - 5 (bardzo dobry)