Mikroekonomia

fakultatywne

Mikroekonomia - dziedzina ekonomii zajmującą się mechanizmami wyboru jednostek i interakcjami pomiędzy jednostkami w gospodarce. Na wykładzie będziemy łączyć wprowadzenie do mikroekonomii z zaawansowaną mikroekonomią matematyczną. Zakres przedmiotu to teoria wyboru, zagadnienia wyboru producentów i konsumentów, wybór w warunkach niepewności oraz różne pojęcia równowagi na rynkach.

Przedmiot badań mikroekonomii. Narzędzia: optymalizacja, odwzorowania wielowartościowe i punkty stałe. (1 wykład)

Ogólna teoria wyboru. Relacje preferencji i funkcje użyteczności. Własności i maksymalizacja. Podejście struktury wyboru. Równoważność podejść. (1 wykład)

Wybór konsumenta. Zbiory budżetowe i funkcja użyteczności. Przykłady. Zagadnienie maksymalizacji użyteczności i minimalizacji wydatków Funkcje modelu konsumenta: niejawna funkcja użyteczności, odwzorowania popytu Marshalla/Walrasa i Hicksa, funkcja wydatków. Własności popytu: równanie Słuckiego, efekty, dobra normalne i podrzędne, efekt Giffena. Zagadnienia wyboru konsumenta w zagadnieniach z dochodem zależnym od konsumpcji: wymiana towarowa, wybór międzyokresowy, podaż pracy. Statystyka porównawcza. (3 wykłady)

Wybór producenta. Technologia i funkcja produkcji, własności. Zagadnienie maksymalizacji zysku i minimalizacji kosztów. Funkcja zysku, odwzorowanie podaży, funkcja kosztów i odwzorowanie warunkowego popytu na czynniki produkcji. Zagadnienia krótkiego i długiego okresu w modelu producenta. Statystyka

porównawcza. (2 wykłady)

Wolna konkurencja. Zagregowana podaż i popyt. Równowaga cząstkowa. Długość okresu dla rynku. Skutki interwencji na rynku: opodatkowanie, bezpowrotna strata z tytułu opodatkowania, dotacje, ograniczenia

konkurencji. (2 wykłady)

Monopol. Zagadnienie wyboru monopolisty. Efektywność, bezpowrotna strata z tytułu monopolizacji. Dyskryminacja cenowa. Skutki interwencji. (2 wykłady)

Modele równowagi ogólnej. Model czystej wymiany towarowej. Model z produkcją Arrowa-Debreu. (2 wykłady)

Wybór w warunkach niepewności. Loterie i relacje preferencji na loteriach. Funkcja użyteczności oczekiwanej (von Neumanna-Morgensterna). Twierdzenie o użyteczności oczekiwanej. Stosunek do ryzyka, mierzenie niechęci do ryzyka. Porównywanie loterii. (2 wykłady)

A.Wiszniewska-Matyszkiel, Mikroekonomia. Skrypt, 2003 (obecnie na stronie ww.mimuw.edu.pl/~ agnese/ mikro).

G.A. Jehle, P.J.Reny, Advanced Microeconomic Theory. Addison Wesley, 2001.

A. Mass-Colell, M. Whinston, J. Creen, Microeconomic Theory. Oxford University Press, Oxford 1995.

H.R. Varian, Microeconomic Analysis. W. W. Norton and Company, 1992.

H.R. Varian, Mikroekonomia: kurs średni. Ujęcie nowoczesne. PWN, Warszawa 1997.

Wiedza i umiejętności:

1. Wie, co jest przedmiotem badań mikroekonomii. Umie posługiwać się w tym zakresie technikami optymalizacji, odwzorowań wielowartościowych i punktów stałych.

2. Zna ogólną teorię wyboru (koncepcję racjonalności, podejścia maksymalizacji preferencji i użyteczności) i potrafi wyliczać wybory optymalne.

3. Zna teorię wyboru konsumenta: zagadnienie maksymalizacji użyteczności i minimalizacji wydatków i zależności pomiędzy nimi. Potrafi obliczać funkcje modelu konsumenta: niejawną funkcję użyteczności, odwzorowania popytu Marshalla/Walrasa i Hicksa oraz funkcje wydatków. Zna własności popytu: równanie Słuckiego, efekty, wie co to dobra normalne i podrzędne, efekt Giffena.

4. Zna i potrafi analizować zagadnienia wyboru konsumenta w zagadnieniach z dochodem zależnym od konsumpcji: wymiana towarowa, wybór międzyokresowy, podaż pracy, i traktuje je jako przypadki szczególne teorii wyboru konsumenta.

5. Zna teorię wyboru producenta, zarówno w ujęciu zbioru dostępnych technologii, jak i funkcji produkcji, zagadnienie maksymalizacji zysku i minimalizacji kosztów. Zna definicję i potrafi obliczać funkcję zysku, odwzorowanie podaży, funkcję kosztów i odwzorowanie warunkowego popytu na czynniki produkcji. Rozumie koncepcję krótkiego i długiego okresu w modelu producenta.

6. Wie, co to jest doskonała konkurencja, zagregowana podaż i popyt oraz potrafi obliczać równowagę cząstkową. Rozumie, czym jest długość okresu dla rynku i potrafi to odzwierciedlić w funkcji zagregowanej podaży. Potrafi analizować skutki interwencji na rynku: takich jak opodatkowanie, (bezpowrotna strata z tytułu opodatkowania), dotacje, ograniczenia konkurencji.

7. Wie, co to jest monopol. Potrafi sformułować i rozwiązywać zagadnienie wyboru monopolisty. Wie, czym jest bezpowrotna strata z tytułu monopolizacji. Zna pojęcia dyskryminacji cenowej i potrafi rozwiązywać zagadnienie wyboru monopolisty w tym przypadku. Potrafi obliczać skutki interwencji.

8. Zna modele równowagi ogólnej: model czystej wymiany towarowej i model Arrowa-Debreu. Zna pojęcie optymalności w sensie Pareto i równowagi Walrasa. I potrafi to weryfikować i wyliczać.

9. Ma podstawową wiedzę o wyborze w warunkach niepewności: potrafi porównywać loterie przy użyciu funkcji użyteczności oczekiwanej (von Neumanna-Morgensterna). Zna twierdzenie o użyteczności oczekiwanej. Wie co to jest skłonność, neutralność i awersja do ryzyka i jak to się wyraża matematycznie.

Kompetencje społeczne:

1. Dysponuje wspólnym językiem przy współpracy z ekonomistami w zakresie zagadnień mikroekonomicznych (K_U15).

2. Potrafi korzystać z takich koncepcji jak racjonalność czy koszt alternatywny/poniechanych możliwości w wyborach życiowych.

3. Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia (K_K01)

egzamin końcowy.

Na ćwiczeniach można uzyskać 50 punktów, z tego 20 za rozwiązywanie zadań

na ćwiczeniach i prace domowe, 30 za kolokwium. Na egzaminie można uzyskać następne 50 punktów. Uzyskanie łącznie 51 punktów gwarantuje ocenę co najmniej dostateczną. 45 punktów za ćwiczenia pozwala na udział w egzaminie przed sesją egzaminacyjną.