Pedagogika społeczna. Pedagogika społeczna. Współczesne wyzwania środowisk wychowawczych.

fakultatywne

Seminarium

Stosowane metody dydaktyczne: dyskusja, analiza literatury przedmiotu, analiza praktyk pedagogicznych

Treścią zajęć są współczesne wyzwania różnorodnych środowisk wychowania: zarówno tych, które uznajemy za tradycyjne jak i tych, które stają się nowymi przestrzeniami wychowania.

Zajęcia prowadzone są w formie ćwiczeń realizowanych metodami aktywizującymi: w postaci dyskusji, warsztatów, spotkań online z gośćmi, prowadzonych badań własnych w terenie i przeglądu literatury, na temat wybranych zagadnień z zakresu pedagogiki społecznej. Namysł nad przemianami środowisk wychowawczych takich jak rodzina, szkoła, organizacje społeczne, publiczne instytucje opiekuńczo-wychowawcze, środowisko pracy, podjęty będzie w obszarze 5 kluczowych wyzwań:

1. Z1 Wprowadzenie. Edukacja i modernizacja: metody oswajania zmiany - obszary łagodnych i kryzysowych form edukacji a reakcje środowisk wychowawczych i edukacyjnych na novum: pedagogika radykalna, uczące się społeczności, transformacyjne instytucje. Konflikty wizji edukacyjnych i ich aktorzy.

2. Z2 Socjalizacja, podporządkowanie i upodmiotowienie. Rzecz o celach i strategiach wychowania w rodzinie i wokół niej. Walka starego z nowym myśleniem o stylach wychowania a pozory w wychowaniu, czyli w co grają opiekunowie i wychowawcy oraz wychowankowie. Edukacja i wychowanie: Między rozwojem a zniewoleniem. Przykłady; rodzina, piecza zastępcza, prawo rodzinne, ingerencja państwa w rozwój i ochronę rodziny, zaniechania, wsparcie rodziny itp.

3. Z3 Sprawiedliwość społeczna a konflikt roszczeń w obszarze prawa do edukacji. Edukacja publiczna jako przestrzeń walki o uznanie. Amalgamat, wspólnota, homogeniczność, podstawa programowa i ruchy społeczne praw poszczególnych grup, próby realizacji idei sprawiedliwości społecznej i integracji. Mechanizmy władzy i dominacji roszczeń.

Przykłady: szkoła publiczna, szkoły alternatywne, szkoły demokratyczne, reformy szkolne, ruchy społeczne na rzecz zmian w edukacji, szkoły dla dorosłych, itp.

4. Z4 praca własna: Stworzenie planu badania problemów rodziny lub innowacji w edukacji). Omówienie pomysłów badawczych.

5. Z5. Dylematy partycypacji i reprezentacji. Partycypacja jako uczenie się w doświadczeniu i przejaw demokratyzacji (dzieci, młodzieży i dorosłych) Jednocześnie: pedagogika reprezentująca „uciśnionych”: bieda, niepełnosprawność, nierówność szans edukacyjnych; partycypacja jako „dowód” w sprawie. Zrównoważony rozwój, cele millenialne itp. jako strategie polityczne wychowania.

Przykład: organizacje społeczne lokalne i globalne, cele i założenia inicjatyw prywatnych, organizacji działających w ramach usługi publicznej lub oddziałów organizacji międzynarodowych, stowarzyszeń samopomocowych i ruchów społecznych.

6. Z6 Westernizacja i kolonizacja idei w procesach wychowawczych: lokalne i globalne interesy. Przywództwo, innowacyjność, nowe programy i projekty edukacyjne, reformy. Rzecz o idealizmie i konformizmie pedagogicznym środowisk wychowawczych. Przykłady dobrych praktyk, ale także kolonizowania umysłu i konformizmu wobec mód wychowawczych. Nowe idee w edukacji dorosłych i seniorów. Idee postkolonialności.

Systemowe rozwiązania w edukacji, reformy na rzecz urynkowienia edukacji.

7. Z7 praca własna. Krytyczna analiza wybranych praktyk edukacyjnych pod kątem tematyki zajęć 4 i 5. Prezentacja analiz, dyskusja.

8. Z8 Środowisko niewidzialne i jego znaczenie w badaniu i realizacji procesów edukacyjno-wychowawczych. Robotyzacja, informatyzacja i cyfrowy świat edukacji jako nowe przestrzenie i nie-miejsca, kultura wartości duchowych i dziedzictwa niematerialnego. Problemy ukryte w wychowaniu. Co ma wpływ a czego nie widać i nie da się kontrolować w wychowaniu. Jednocześnie próby zakorzeniania w wychowaniu: topos, pedagogika pracy, miejsca i i środowiska lokalne jako „nieznane” przestrzenie społecznych wpływów wychowania.

9. Z9 Współczesne badania w pedagogice społecznej: polskie i zagraniczne doświadczenia badań indywidualnych i zespołowych. Spotkanie z gośćmi.

10. Z10 Dyskusja, podsumowanie zajęć. Rola badacza w społecznej zmianie: między obserwacją, aktywizacją partycypacją a modernizacją przestrzeni wychowania.

Poruszane zagadnienia zostaną ujęte klamrą spotkania wprowadzającego i kończącego cykl dyskusji obejmujących refleksję nad zmianami w środowiskach wychowania i nowymi przestrzeniami wpływów, akceleracją i przemianami w rozwojowymi jednostek uczących (się), konfliktami w obszarze „modernizacji starego świata”, zmianami paradygmatów wychowawczych w erze radykalizacji przekonań wychowawczych wobec demokratyzujących się i globalizujących treści edukacyjnych.

1. Erving Goffman, Spotkania, Zakład Wydawniczy Nomos, 2010,

2. Paulo Freire, Education for Critical Consciousness. New York ; London : Continuum, 2011.

3. Janusz Korczak, A child's right to respect; translation Sean Gasper Bye. Warszawa : Rzecznik Praw Dziecka, 2017

4. Axel Honneth, Walka o uznanie. Zakład Wydawniczy Nomos, 2012, cz II i III.

5. AlainTuraine, Samotworzenie się społeczeństwa, Wydawnictwo NOMOS, 2010 R VI Ruchy Społeczne, s. 295-367

6. Stuart N. Hart, Children’s rights in Education, Jessica Kingsley Publishers, 2001 Stuart Hart[et al.], Prawa dzieci w edukacji (przekł. Sylwia Pikiel). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2006

7. John Rawls, Teoria Sprawiedliwości, Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 1994./John Rawls,, A theory of justice, Cambridge, Mass. : The Belknap Press of Harvard University Press, 2001.

8. Margaret S. Archer, Człowieczeństwo. Problemy sprawstwa, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2013, Cz. IV R 8 i 9 s. 253-309

9. Paulo Freire, Pedagogy of the oppressed / Paulo Freire ; translated by Myra Bergman Ramos, London : Penguin Books, 2017

10. Roger Hart, Children’s participation, The Theory and Practice of involving young citizens in community development and environmental care. Routlege 2013

11. Joseph Heath. Liberalization, modernization, westernization. Philosophy & Social Criticism. 2004; 30(5-6):665-690. doi:10.1177/0191453704045760.

12. Julian Elliott and Elena L. Grigorenko, Editorial: Are Western Educational Theories and Practices Truly Universal? In: Comparative Education Vol. 43, No. 1, Special Issue (33): Western Psychological and Educational Theory and Practice in Diverse Contexts (Feb., 2007), pp. 1-4 (4 pages) plus see other articles. Published By: Taylor & Francis.

13. Symbolic Violence in Socio-Educational Contexts: a Post-Colonial Critique / edited by Anna Odrowąż-Coates & Sribas Goswami. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, 2017.

14. UNICEF, Children in a Digital World. THE STATE OF THE WORLD’S CHILDREN 2017. https://www.unicef.org/media/48581/file/SOWC_2017_ENG.pdf

15. A Review on the Use of Robots in Education and Young Children, January 2016, Educational Technology & Society 19(2):148–163.

16. Deborah Carr , Elizabeth Boyle, Benjamin Cornwell, Shelley Correll, Robert Crosnoe, Jeremy Freese, Mary C Waters, The Art and Science of Social Research, Norton & Company, New York, 2021.

17. Grzegorz Foryś, Krzysztof Gorlach, Rozwój jako ruch społeczny, Wykłady o ruchach społecznych i rozwoju zrównoważonym, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2023.

18. Czasopismo: Pedagogika społeczna Nova

19. Agnieszka Naumiuk, Jane Addams i jej koncepcja pracy w środowisku społecznym, „Pedagogika społeczna” nr 3, 2016,

Wiedza | Zna i rozumie:

WG_01 w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów - światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla danej dyscypliny w ramach nauk społecznych

WG_02 - główne tendencje rozwojowe dyscyplin w ramach nauk społecznych, w których odbywa się kształcenie

WG_03 - metodologię badań naukowych w obrębie dyscyplin naukowych z dziedziny nauk społecznych

WK_01 - fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk społecznych

Umiejętności | Potrafi:

UK_05 - posługiwać się językiem obcym na poziomie B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego z wykorzystaniem fachowej terminologii właściwej danej dyscyplinie w ramach nauk społecznych w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym i zawodowym

Kompetencje społeczne | Jest gotów do:

KO_01 - wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców

KO_02 wypełniania zobowiązań społecznych i podejmowania działań na rzecz interesu publicznego, zwłaszcza w zakresie inicjowania działań na rzecz interesu publicznego

KO_03 - myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy

opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu

Wymagania:

przeczytana literatura – przygotowanie do dyskusji, aktywne uczestnictwo w zajęciach..

Dopuszczalna liczba nieobecności 2

zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego)

zaliczone dwie prace własne studenta

metody weryfikacji efektów uczenia się

Metody zajęć są metodami aktywizującymi. Weryfikacja efektów kształcenia odbędzie się na podstawie obserwacji przebiegu spotkań przez osobę prowadzącą zajęcia (notatka) oraz dokumentów dostarczonych przez studentów (dwie prace własne).

kryteria oceniania

Przygotowanie do zajęć i aktywne uczestnictwo 10 p.

2 prace zaliczeniowe 20 p.

Razem 30 p.

Zaliczenie 100% bdb 90% db+, 80% db, 70% dst+, 60% dst; 50% i mniej ndst

-