Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Skandynawskie państwa dobrobytu

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2100-MON-SKPD
Kod Erasmus / ISCED: 14.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0310) Nauki społeczne i psychologiczne Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Skandynawskie państwa dobrobytu
Jednostka: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Grupy: Monografy i fakultety WNPiSM - semestr letni
Monografy i fakultety WNPiSM - semestr zimowy
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

monograficzne

Założenia (opisowo):

Założenia


Skandynawia wzbudza na świecie zainteresowanie głównie ze względu na powstałe tam rozwinięte państwo dobrobytu, które zapewnia wysoki poziom równości społecznej i ekonomicznej efektywności. Doświadczenia nordyckie wskazują na możliwość pragmatycznego łączenia najlepszych stron liberalizmu i socjaldemokracji, indywidualnej wolności i bezpieczeństwa socjalnego dla wszystkich, w formule niemal „idealnej trzeciej drogi”. Kraje nordyckie jako liderzy i modele rozwoju społecznego, także z powodu roli jaką odgrywają we wspomaganiu krajów rozwijających się, stanowią interesujący przedmiot studiów. W ramach konwersatorium dyskutowana będzie specyfika pięciu skandynawskich państw dobrobytu: Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji.

Tryb prowadzenia:

zdalnie

Skrócony opis:

Skrócony opis

Omawiana będzie geneza i rozwój krajów skandynawskich w ujęciu historycznym, ewolucja nordyckich polityk publicznych w XX w., a także współczesne tendencje, kwestie i wyzwania społeczne oraz perspektywy na najbliższą przyszłość. Rozważane będą zarówno unikatowe cechy poszczególnych państw, jak i łączące ich podobieństwa. Zapytamy czy istnieje „skandynawski model” dobrobytu, polityki społecznej, demokracji politycznej i aktywności zagranicznej. Chociaż główna uwaga skupiona zostanie na kwestiach wewnętrznych, uwzględnione zostaną także europejskie i międzynarodowe czynniki wpływające na ten region.

Pełny opis:

Pełny opis/ Wykaz poruszanych zagadnień

1. Wprowadzenie: przedstawienie sylabusa, Skandynawia jako obszar zainteresowań i akademickich studiów, na czym polega specyfika Norden?, dlaczego bada się skandynawskie państwa dobrobytu?, co może przynieść lepsza znajomość krajów nordyckich?

2. Co to jest Skandynawia? Jak należy rozumieć słowa: kraje nordyckie, Norden?

- nordycka geografia i historia, gospodarki i polityka

- nordycka kultura i tożsamość, ogólne wartości, tradycje egalitaryzmu, dialogu, rokowań, kompromisu i konsensusu (być może to konieczna strategia małych krajów usytuowanych strategicznie pomiędzy silnymi państwami sąsiednimi?)

- jaką rolę odgrywa protestantyzm i Kościół Luterański?

3. Rozwój nowożytnej i współczesnej Skandynawii

- transformacja od gospodarki rolnej do zasobnego, nowoczesnego społeczeństwa przemysłowego i postindustrialnego/ informacyjnego

- jak rolę odgrywają partie polityczne, związki zawodowe, korporatyzm?

- kobiety w społeczeństwie skandynawskim (zatrudnienie, partycypacja polityczna, kulturowe role obu płci)

- „kapitał dziecięcy” i prawa dziecka

- różnorodność etniczna, największe grupy imigranckie, prawicowy populizm

4. Skandynawski model państwa dobrobytu

- etapy rozwoju państwa dobrobytu i jego ekspansja w krajach nordyckich

- szczególna rola współpracy między rządem, pracodawcami i pracownikami w procesie podejmowania decyzji, zwłaszcza w odniesieniu do aktywnej polityki rynku pracy

- uformowanie się i istota modelu skandynawskiego/ nordyckiego

- czy znajduje się on w kryzysie?, krytycy: na prawicy i lewicy

- współczesne wyzwania: starzenie się społeczeństw, imigracja i integracja cudzoziemców, europeizacja i globalizacja itp.

- ciągłość i zmiana: czy model nordycki przetrwał? czy jest wciąż żywotny?

5. Wybrane współczesne problemy skandynawskich polityki społecznych

- czym charakteryzują się nordyckie polityki rodzinne, rynki pracy, systemy edukacyjne itp.? (np. szwedzkie państwo przyjazne rodzinom, kobietom, dzieciom i ludziom starszym; duński „złoty trójkąt” flexicurity w polityce zatrudnienia; fiński system innowacyjny i strategia edukacyjna itp.)

- jak udało się Skandynawii przejść gospodarcze kryzysy ostatnich czterech dekad i osiągnąć pod względem dostatku pozycję „cudownego dziecka” współczesnej Europy?

- jakie lekcje wynikają dla innych z nordyckiego modelu polityki społecznej?

6. Skandynawia w świecie – cztery wymiary polityk zagranicznych:

- nordycki: pragmatyczny regionalizm, ostrożna integracja (Rada Nordycka)

- europejski: integracja (UE) i współpraca (EOG)

- transatlantycki: bezpieczeństwo (NATO), problemy Arktyki

- globalny: solidarność, pomoc rozwojowa i humanitarna, dyplomacja pokojowa (ONZ i inne instytucje)

Literatura:

Zalecana literatura

- W. Anioł, Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku, Warszawa 2013.

- E. Asbrink, Made in Sweden. 60 słów, które stworzyło naród, Warszawa 2019.

- M. Czarnecki, Dzieci Norwegii. O państwie (nad)opiekuńczym, Wołowiec 2016.

- S. Czech, Gospodarka w służbie idei. Rzecz o modelu szwedzkim, Katowice 2013.

- S. Daniłowska, Duńskie państwo dobrobytu a koncepcja flexicurity, Warszawa 2016.

- T. Griffiths, Skandynawia. Wojna z trollami, Warszawa 2011.

- P. Kingsley, Duńczycy. Patent na szczęście, Warszawa 2017.

- N. Lunde, Lego. Jak pokonać kryzys, zawojować świat i zbudować potęgę z klocków, Warszawa 2019.

- B. Piotrowski, Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju 1975-2014, Poznań 2015

- N. Sanandaji, Mit Skandynawii, czyli porażka polityki trzeciej drogi, Warszawa 2016.

- T.D. Walker, Fińskie dzieci uczą się najlepiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017.

- M. Wiking, Hygge. Klucz do szczęścia, Warszawa 2017.

- N. Witoszek, Najlepszy kraj na świecie, Wołowiec 2017.

- M. Zaremba, Polski hydraulik i nowe opowieści ze Szwecji, Wołowiec 2013.

Efekty uczenia się:

Efekty uczenia

Finalnym celem konwersatorium jest osiągnięcie przed studentów:

- podstawowej znajomości nordyckich społeczeństw, gospodarek i polityki

- zasadniczego zrozumienia skandynawskich państw dobrobytu

- zrozumienia społecznej, etnicznej i politycznej różnorodności regionu

- zrozumienia usytuowania Skandynawii w szerszym kontekście europejskim i globalnym

Metody i kryteria oceniania:

Metody i kryteria oceniania

Podstawą zaliczenia na ocenę będzie obecność na zajęciach oraz przygotowanie przez studentów zwięzłych prezentacji ustnych i treściwych mini-esejów (o obj. ok. 5 stron/ 10 tys. znaków) na wybrane i uzgodnione z wykładowcą tematy, w oparciu o zalecaną i samodzielnie dobraną literaturę.

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-2b06adb1e (2024-03-27)