Historia bezpieczeństwa wewnętrznego

obowiązkowe

Celem realizacji przedmiotu jest przedstawienie :

-ewolucji instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w naszym kraju

- kształtowanie świadomości historycznej

Student dysponuje podstawową wiedzą z zakresu historii Polski oraz historii państwa i prawa. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z

podstawowymi pojęciami, teoriami oraz podejściami badawczymi charakterystycznymi dla historii instytucji BW, w tym

szczególnie w kontekście zagadnień związanych z bezpieczeństwem wewnętrznym państwa.

Oczekiwane umiejętności to zdolność praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy teoretycznej, wspomagane analizą porównawczą pod

kierunkiem prowadzącego.

Oczekiwane kompetencje to zdolność do samodzielnej pracy opartej na informacjach pozyskanych w czasie zajęć oraz na

ogólnodostępnej literaturze.

w sali

Przedmiot obejmuje: analizę instytucji bezpieczeństwa w ujęciu historycznym - przede wszystkim w XX wieku, w tym szczególnie służb porządkowych, informacyjnych, zarówno cywilnych, jak i wojskowych; instytucje bezpieczeństwa w systemach demokratycznych i niedemokratycznych; zagadnienia związane z państwem polskim (II RP i PL), z uwzględnieniem systemów bezpieczeństwa w innych państwach.

Celem kursu jest przekazanie studentom wiedzy - na bazie odpowiednio dobranej literatury - na temat funkcjonowania systemów i instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w państwach demokratycznych i niedemokratycznych. Student po zakończeniu kursu powinien rozumieć uwarunkowania obiektywne i procesy związane z funkcjonowaniem systemów bezpieczeństwa wewnętrznego.

Szczegółowe cele kształcenia obejmują:

 zapamiętanie przez uczestników kursu faktografii, pojęć w celu poznania i zrozumienia problematyki dotyczącej funkcjonowania systemów bezpieczeństwa wewnętrznego;

 przyswojenie niezbędnej wiedzy do poznania systemów bezpieczeństwa w państwach demokratycznych i niedemokratycznych;

 zdobycie wiedzy o cechach systemów i instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego;

 wyrobienie umiejętności krytycznej analizy i oceny systemów i instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego;

 wyrobienie podstawowych kompetencji w zakresie posługiwania się literaturą naukową, w tym umiejętność selekcji informacji, oceny krytycznej literatury;

 zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie korzystania ze źródeł historycznych, w tym krytyka wewnętrzna i zewnętrzna źródła;

 poznanie zasad i zdobycie umiejętności w zakresie przygotowania pracy pisemnej / ustnej - kwerenda, selekcja materiału, budowa pracy.

Zakres tematów

1. Wywiad wojskowy w okresie walki o rząd i granice II RP (1918-1923).

2. Służby policyjne w okresie Drugiej Niepodległości i w czasie II wojny światowej.

3. Polskie służby wywiadowcze wobec zagrożenia ze strony Niemiec i na kierunku wschodnim (szczeg. wobec zagrożenia ze strony ZSRR).

4. Wywiad cywilny i wojskowy w PL.

Tematy uzupeł.

5. Państwo policyjne w okresie III Rzeszy Niemieckiej.

6. Policjanci polscy w czasie II wojny światowej. Policja na ziemiach polskich w okresie okupacji.

7. Polski wywiad wojskowy w czasie II wojny światowej.

8. Wywiad Polskiego Państwa Podziemnego.

9. Służby specjalne Wielkiej Brytanii.

10. Organizacja i działalność Milicji Obywatelskiej w PL.

11. Aparat bezpieczeństwa w PL.

12. Służby bezpieczeństwa państwa PRL w historiografii.

13. System policyjny i służby bezpieczeństwa ZSRR.

14. Służby specjalne USA.

LITERATURA PODSTAWOWA:

1. Abramski A., Konieczny J., Justycjarjusze. Hutmani. Policjanci. Z dziejów służb ochrony porządku w Polsce, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1987.

2. Letkiewicz A., Majer P., Zarys dziejów polskiej policji, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 2010.

3. Majer P., Bezpieczeństwo wewnętrzne Polski w rozwoju dziejowym. Od X wieku do końca Polski Ludowej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2012.

4. Misiuk A., Historia bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce. Zarys dziejów instytucji i służb w latach 1764-1990, Difin, Warszawa 2015.

5. Misiuk A., Historia policji w Polsce. Od X wieku do współczesności, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

1. Abramski A., Konieczny J., Organizacja bezpieczeństwa w miastach polskich do roku 1795, "Problemy Kryminalistyki" 1983, nr 1.

2. Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia państwa i prawa polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.

3. Borucki M., Temida staropolska. Szkice z dziejów sądownictwa Polski szlacheckiej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1979.

4. Cichoń P., Dyrekcja Policji Wolnego Miasta Krakowa 1827-1846. Studium historyczno-prawne, Księgarnia Akademicka, Kraków 2014.

5. Czekiści. Organy bezpieczeństwa w europejskich krajach bloku sowieckiego 1944-1989, Persak K., Kamiński Ł. (red.), Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2010.

6. Dobrowolski S., Policja miejska w Sanoku w okresie autonomii 1867-1918, Muzeum Historyczne, Sanok 2008.

7. Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL 1944-1990, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1997.

8. Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989-2001, Wydawnictwo ARCANA, Kraków 2002.

9. Eisler J., Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1992.

10. Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989, Wydawnictwo ISKRY, Warszawa 2003.

11. Hempel A., Pogrobowcy klęski. Rzecz o policji "granatowej" w Generalnym Gubernatorstwie 1939-1945, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990.

12. Historia i rola społeczna formacji policyjnych w jubileuszu 85-lecia. Materiały z sympozjum naukowego zorganizowanego przez Komendę Główną Policji i Uniwersytet Warszawski - 23 lipca 2004 r., G. Jach (red.), Wydawnictwo Centrum Szkolenia Policji, Warszawa 2005.

13. Jeleniewski M.K., Policja Państwowa w Bydgoszczy i jej obraz medialny 1920-1939, Bydgoski Dom Wydawniczy Margrafsen, Bydgoszcz 2012.

14. Kallas M., Historia ustroju Polski. X-XX wiek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.

15. Kieniewicz S., Historia Polski 1795-1918, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

16. Kurka A., Dzieje i tajemnice lwowskiej policji. Z czasów zaboru austriackiego 1772-1918, Gubrynowicz i Syn, Lwów 1930.

17. Leinwand A., Pogotowie Bojowe i Milicja Ludowa w Polsce 1917-1919, Książka i Wiedza, Warszawa 1972.

18. Litwiński R., Policja Państwowa w województwie lubelskim w latach 1919-1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001.

19. Majer P., Milicja Obywatelska w systemie organów władzy PRL. Zarys problematyki i źródła, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003.

Posiada wiedzę o normach i regułach rządzących działaniem instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w ujęciu historycznym (K_W04)

Posiada wiedzę na temat wpływu uwarunkowań politycznych i społeczno-ustrojowych, w tym konfliktów i kryzysów, na na kształt systemów bezpieczeństwa wewnętrznego na poszczególnych etapach państwowości polskiej (K_W05)

Potrafi gromadzić, hierarchizować, przetwarzać i prezentować informacje na temat wpływu poszczególnych instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego na funkcjonowanie państwa w perspektywie historycznej (K_U03)

Egzamin w postaci testu wiedzy.

Metody oceny pracy studenta Liczba punktów/udział w ocenie końcowej

ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) 30%

końcowe zaliczenie pisemne 60%

kontrola obecności - dopuszczalna jedna nieobecność

projekt 10%

Tab. Wskaźniki końcowej oceny studenta dla przedmiotu…..

Ocena Algorytm oceny końcowej

2

3*** powyżej 50%, ale nie więcej niż 60%

3,5 powyżej 60%, ale nie więcej niż 70%

4 powyżej 70%, ale nie więcej niż 80%

4,5 powyżej 80%, ale nie więcej niż 90%

5 powyżej 90%

nie dotyczy

zdalnie

Przedmiot obejmuje: analizę instytucji bezpieczeństwa w ujęciu historycznym - przede wszystkim w XX wieku, w tym szczególnie służb porządkowych, informacyjnych, zarówno cywilnych, jak i wojskowych; instytucje bezpieczeństwa w systemach demokratycznych i niedemokratycznych; zagadnienia związane z państwem polskim (II RP i PL), z uwzględnieniem systemów bezpieczeństwa w innych państwach.

Celem kursu jest przekazanie studentom wiedzy - na bazie odpowiednio dobranej literatury - na temat funkcjonowania systemów i instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w państwach demokratycznych i niedemokratycznych. Student po zakończeniu kursu powinien rozumieć uwarunkowania obiektywne i procesy związane z funkcjonowaniem systemów bezpieczeństwa wewnętrznego.

Szczegółowe cele kształcenia obejmują:

 zapamiętanie przez uczestników kursu faktografii, pojęć w celu poznania i zrozumienia problematyki dotyczącej funkcjonowania systemów bezpieczeństwa wewnętrznego;

 przyswojenie niezbędnej wiedzy do poznania systemów bezpieczeństwa w państwach demokratycznych i niedemokratycznych;

 zdobycie wiedzy o cechach systemów i instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego;

 wyrobienie umiejętności krytycznej analizy i oceny systemów i instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego;

 wyrobienie podstawowych kompetencji w zakresie posługiwania się literaturą naukową, w tym umiejętność selekcji informacji, oceny krytycznej literatury;

 zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie korzystania ze źródeł historycznych, w tym krytyka wewnętrzna i zewnętrzna źródła;

 poznanie zasad i zdobycie umiejętności w zakresie przygotowania pracy pisemnej / ustnej - kwerenda, selekcja materiału, budowa pracy.

Zakres tematów

1. Wywiad wojskowy w okresie walki o rząd i granice II RP (1918-1923).

2. Służby policyjne w okresie Drugiej Niepodległości i w czasie II wojny światowej.

3. Polskie służby wywiadowcze wobec zagrożenia ze strony Niemiec i na kierunku wschodnim (szczeg. wobec zagrożenia ze strony ZSRR).

4. Wywiad cywilny i wojskowy w PL.

Tematy uzupeł.

5. Państwo policyjne w okresie III Rzeszy Niemieckiej.

6. Policjanci polscy w czasie II wojny światowej. Policja na ziemiach polskich w okresie okupacji.

7. Polski wywiad wojskowy w czasie II wojny światowej.

8. Wywiad Polskiego Państwa Podziemnego.

9. Służby specjalne Wielkiej Brytanii.

10. Organizacja i działalność Milicji Obywatelskiej w PL.

11. Aparat bezpieczeństwa w PL.

12. Służby bezpieczeństwa państwa PRL w historiografii.

13. System policyjny i służby bezpieczeństwa ZSRR.

14. Służby specjalne USA.

LITERATURA PODSTAWOWA:

1. Abramski A., Konieczny J., Justycjarjusze. Hutmani. Policjanci. Z dziejów służb ochrony porządku w Polsce, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1987.

2. Letkiewicz A., Majer P., Zarys dziejów polskiej policji, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 2010.

3. Majer P., Bezpieczeństwo wewnętrzne Polski w rozwoju dziejowym. Od X wieku do końca Polski Ludowej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2012.

4. Misiuk A., Historia bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce. Zarys dziejów instytucji i służb w latach 1764-1990, Difin, Warszawa 2015.

5. Misiuk A., Historia policji w Polsce. Od X wieku do współczesności, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

1. Abramski A., Konieczny J., Organizacja bezpieczeństwa w miastach polskich do roku 1795, "Problemy Kryminalistyki" 1983, nr 1.

2. Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia państwa i prawa polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.

3. Borucki M., Temida staropolska. Szkice z dziejów sądownictwa Polski szlacheckiej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1979.

4. Cichoń P., Dyrekcja Policji Wolnego Miasta Krakowa 1827-1846. Studium historyczno-prawne, Księgarnia Akademicka, Kraków 2014.

5. Czekiści. Organy bezpieczeństwa w europejskich krajach bloku sowieckiego 1944-1989, Persak K., Kamiński Ł. (red.), Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2010.

6. Dobrowolski S., Policja miejska w Sanoku w okresie autonomii 1867-1918, Muzeum Historyczne, Sanok 2008.

7. Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL 1944-1990, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1997.

8. Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989-2001, Wydawnictwo ARCANA, Kraków 2002.

9. Eisler J., Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1992.

10. Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989, Wydawnictwo ISKRY, Warszawa 2003.

11. Hempel A., Pogrobowcy klęski. Rzecz o policji "granatowej" w Generalnym Gubernatorstwie 1939-1945, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990.

12. Historia i rola społeczna formacji policyjnych w jubileuszu 85-lecia. Materiały z sympozjum naukowego zorganizowanego przez Komendę Główną Policji i Uniwersytet Warszawski - 23 lipca 2004 r., G. Jach (red.), Wydawnictwo Centrum Szkolenia Policji, Warszawa 2005.

13. Jeleniewski M.K., Policja Państwowa w Bydgoszczy i jej obraz medialny 1920-1939, Bydgoski Dom Wydawniczy Margrafsen, Bydgoszcz 2012.

14. Kallas M., Historia ustroju Polski. X-XX wiek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.

15. Kieniewicz S., Historia Polski 1795-1918, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

16. Kurka A., Dzieje i tajemnice lwowskiej policji. Z czasów zaboru austriackiego 1772-1918, Gubrynowicz i Syn, Lwów 1930.

17. Leinwand A., Pogotowie Bojowe i Milicja Ludowa w Polsce 1917-1919, Książka i Wiedza, Warszawa 1972.

18. Litwiński R., Policja Państwowa w województwie lubelskim w latach 1919-1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001.

19. Majer P., Milicja Obywatelska w systemie organów władzy PRL. Zarys problematyki i źródła, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003.

Link do zajęć udostępnia prowadzący za pośrednictwem Usosmaila

Publikacje )fragmenty) autorstwa A. Misiuka zostaną udsotępnione studentom w formie elektronicznej w celu pracy własnej.