Regulacje w sektorze energetycznym

obowiązkowe

w sali

Przedmiot obejmuje:

 analizę aktów ustawodawczych i dokumentów programowych wpływających na kształt polityki energetycznej UE oraz wybranych państw, w tym zakresie bezpieczeństwa energetycznego.

 historię powstawania regulacji w tym obszarze, jak również aktualne tendencje rozwojowe w w/w zakresie,

 omówienie podstawowych informacje nt. rynków energetycznych, w tym w odniesieniu do takich sektorów jak: gazowy, OZE, energii elektrycznej, energii jądrowej.

1. Regulacje w sektorze energetycznym – zagadnienia wprowadzające

- teoretyczno-metodologiczny wymiar studiów nad bezpieczeństwem (m.in. istota i paradygmaty bezpieczeństwa, proces zmian rozumienia treści bezpieczeństwa i jego segmenty, bezpieczeństwo sektora energetycznego),

- obszary regulacji w energetyce

- metody regulacji w energetyce

- organizacje i inicjatywy międzynarodowe w obszarze energetyki,

2. Regulacje dotyczące sektora energetycznego w Unii Europejskiej

- kwestie energetyczno-klimatyczne - Strategia energetyczna UE (m.in. geneza, unia energetyczna, Clean energy package, Długoterminowa strategia neutralności klimatycznej 2050)

- sektor gazowy - charakterystyka europejskiego rynku gazu ziemnego (m.in.: główni producenci/eksporterzy/importerzy surowca, szlaki dostaw gazu ziemnego do Europy, rola organizacji międzynarodowych),

- sektor elektroenergetyczny

- sektor OZE

- energetyka wodorowa

- system handlu emisjami

3. Regulacje dotyczące sektora energetycznego w Polsce

- sektor gazowy

- sektor elektroenergetyczny

- rozwój sektora OZE

- regulacje dotyczące inwestycji infrastrukturalnych

- plany dotyczące energetyki jądrowej

4. Regulacje dotyczące sektora energetycznego w Niemczech

- sektor gazowy

- sektor elektroenergetyczny

- rozwój sektora OZE

- regulacje dotyczące inwestycji infrastrukturalnych

- Energiewende

5. Regulacje dotyczące sektora energetycznego w Rosji

- sektor gazowy

- sektor naftowy

- sektor elektroenergetyczny

- energetyka jądrowa

- rozwój sektora OZE

- regulacje dotyczące inwestycji infrastrukturalnych

6. Regulacje dotyczące sektora energetycznego na Ukrainie

- sektor gazowy

- sektor elektroenergetyczny

- rozwój sektora OZE

- regulacje dotyczące inwestycji infrastrukturalnych

- energetyka jądrowa

1. BP Statistical Review of World Energy”, https://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics/statistical-review-of-world-energy.html

2. J. Czaputowicz, Bezpieczeństwo międzynarodowe. Współczesne koncepcje, Warszawa 2012.

3. „Emerging Asia LNG Demand”, 10.09.2020, https://www.oxfordenergy.org/publications/emerging-asia-lng-demand/

4. „Global Renewables Outlook: Energy transformation 2050”, April 2020, https://www.irena.org/publications/2020/Apr/Global-Renewables-Outlook-2020

5. A. Honore, „Decarbonization and industrial demand for gas in Europe”, 23.05.2019, https://www.oxfordenergy.org/publications/decarbonization-and-industrial-demand-for-gas-in-europe/

6. A. Kułaga, Bezpieczeństwo gazowe Polski w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej, Warszawa 2018.

7. -A. Kułaga, Nowe rozporządzenie SoS a bezpieczeństwo gazowe Polski, „Przegląd Gazowniczy” nr 3(55), wrzesień 2017.

8. „Megatrends in the global energy transition”, WWF Germany, November 2015, https://wwfeu.awsassets.panda.org/downloads/2015_12_04_megatrends_in_global_energy_transition_en_.pdf

9. T. Młynarski, „Bezpieczeństwo energetyczne i ochrona klimatu w drugiej dekadzie XXI wieku”, Kraków 2017.

10. M. Nowacki, Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w UE, Warszawa 2010.

11. M. Öğütçü, „China’s Belt and Road Initiative: How has China’s energy security changed over the past decade?”, 21.10.2019, https://www.policycenter.ma/publications/china%E2%80%99s-belt-and-road-initiative-how-has-china%E2%80%99s-energy-security-changed-over-past

12. T. Olkuski, K. Stala-Szlugaj, „Tendencje zmian występujące w światowej energetyce”, Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN, nr 98, 2017, s. 187-198.

13. M. Popkiewicz, A. Kardaś, S. Malinowski, „Nauka o klimacie”, Warszawa 2018.

14. „Renewables 2020. Global Status Report”, https://www.ren21.net/gsr-2020/

15. M. Ruszel, R. Zajdler (red.), „Globalny rynek LNG”, Warszawa 2015.

16. A. Scheibe, „Utilization of Scenarios in European Electricity Policy: The Ten-Year Network Development Plan”, 12.12.2018, https://www.oxfordenergy.org/publications/utilization-scenarios-european-electricity-policy-ten-year-network-development-plan/

17. J. Stern, „Narratives for Natural Gas in Decarbonising European Energy Markets”, 5.02.2019, https://www.oxfordenergy.org/publications/narratives-natural-gas-decarbonising-european-energy-markets/

18. Światowe tendencje do 2030 r.: czy UE jest w stanie sprostać przyszłym wyzwaniom?, European Strategy and Policy Analysis System, 2017.

19. D. Urbanek, J. Paska, K. Pawlak, P. Terlikowski, J. Kaliński, Analiza działania rynku bilansującego, Zakład Elektrowni i Gospodarki Elektroenergetycznej, Politechnika Warszawska, 2018.

20. D. Yergin, Nowa mapa. Jak energetyka zmienia geopolitykę, Katowice 2021.

21. V. Yermakov, J. Handerson, B. Fattouh, „Russia’s heavy fuel oil exports: challenges and changing rules at home and abroad”, 15.04.2019,

https://www.oxfordenergy.org/publications/russias-heavy-fuel-oil-exports-challenges-changing-rules-home-abroad/

22. R. Zajdler, M. Gałczyński: Czynniki mające wpływ na kształtowanie się cen energii na rynku w Polsce. Zajdler Energy Lawayers & Consultants. Warszawa, 2015

Wybrane akty normatywne i dokumenty programowe:

- Komisja Europejska, Komunikat COM(2015) 80: Pakiet dotyczący Unii Energetycznej

- Strategia ramowa na rzecz stabilnej unii energetycznej opartej na przyszłościowej polityce w dziedzinie klimatu, 25.2.2015, Bruksela,

- Komisja Europejska, Komunikat COM(2018) 773: Czysta Planeta dla wszystkich

– Europejska długoterminowa strategia dobrze prosperującej, nowoczesnej, konkurencyjnej i neutralnej dla klimatu gospodarki, 28.11.2018, Bruksela,

- Europejski Zielony Ład, https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_pl

-Pakiet legislacyjny Komisji Europejskiej „Czysta Energia dla wszystkich Europejczyków:

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej,

 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywą 2012/27/UE,

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/941 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej i uchylające dyrektywę 2005/89/WE,

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/942 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiające Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki,

 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej,

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany w rozporządzeniach Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652,

 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych,

 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.

Pakiet bezpieczeństwa gazowego, 2017:

 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dotyczące środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (UE) nr 994/2010 (Tekst mający znaczenie dla EOG), Dz. U. UE 280, 28.10.2017.

 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/684 z dnia 5 kwietnia 2017 r. ustanawiająca mechanizm wymiany informacji w odniesieniu do umów międzyrządowych i instrumentów niewiążących w dziedzinie energii między państwami członkowskimi a państwami trzecimi i uchylająca decyzję nr 994/2012/UE, Dz.U.UE.L.2017.99.1.

 Komisja Europejska, Komunikat COM(2016) 49 final w sprawie strategii UE dotyczącej skroplonego gazu ziemnego i magazynowania gazu, 16.02.2016, Bruksela.

 Komisja Europejska, Komunikat COM/2016/051 final Strategia UE w zakresie ogrzewania i chłodzenia, 16.02.2016, Bruksela.

Zmiany legislacyjne wprowadzane w ramach pakietu Fit for 55:

https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/green-deal/fit-for-55-the-eu-plan-for-a-green-transition/

- REPower EU

https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal/repowereu-affordable-secure-and-sustainable-energy-europe_pl

Wybrane strony internetowe:

https://www.oxfordenergy.org/

https://www.ceps.eu/

http://bruegel.org/

https://rekk.hu/home

https://www.osw.waw.pl/pl

https://oilcapital.ru/

http://oilru.com/

http://interfaxenergy.com/

https://ac.gov.ru/en

Międzynarodowa Agencja Energetyczna – profile wybranych państw:

1. Niemcy, https://www.iea.org/countries/germany

2. Polska, https://www.iea.org/countries/poland

3. Rosja, https://www.iea.org/countries/russia

4. UE, https://www.iea.org/reports/european-union-2020

5. Ukraina, https://www.iea.org/countries/ukraine

Student zna i rozumie normy, reguły i mechanizmy panujące w strukturach i instytucjach odpowiedzialnych za unijny sektor energetyczny, w tym te odnoszące się do Polski oraz wybranych państw trzecich. Student umie odnieść wskazane podczas zajęć regulacje prawne służące przeciwdziałaniu i rozwiązywaniu konfliktów i kryzysów w sektorze energetycznym (K_W03)

Student zna i rozumie organizację, funkcjonowanie i zadania instytucji odpowiedzialnych za regulację sektora energetycznego w Unii Europejskiej i wybranych państwach trzecich. (K_W04)

Student zna i rozumie pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego, szczególnie w odniesieniu do szeroko ujętego sektora energetycznego, oraz rozumie konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej. (K_W08)

Student potrafi formułować samodzielne opinie, prognozy i propozycje rozwiązań (oraz ich wdrożenia) w zakresie regulacji sektora energetycznego w Unii Europejskiej oraz w państwach trzecich, z uwzględnieniem zastosowania nowoczesnych technik informacyjno-komunikacyjnych. (K_U04)

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego (pytania testowe oraz otwarte)

Na ocenę końcową będzie miała wpływ ewentualna aktywność studenta w trakcie zajęć.

Nie dotyczy.