Wstęp do prawoznawstwa

obowiązkowe

w sali

Wstęp do prawoznawstwa to przedmiot obowiązkowy dla studentów pierwszego roku prawa. Jego celem jest wprowadzenie do wiedzy ogólnej, niezbędnej do kontynuacji studiów nad poszczególnymi działami prawa. W ramach zajęć z przedmiotu studenci poznają podstawową terminologię prawniczą, główne koncepcje i pojęcia z zakresu teorii i filozofii prawa, nauki o państwie oraz nauk dogmatycznych.

"Wstęp do prawoznawstwa" wykładany na wydziałach prawa ma za zadanie przygotować studentów prawa do dalszych studiów prawniczych. Zasadniczym przedmiotem zajęć jest teoria prawa, czyli odpowiednio uporządkowane ogólne twierdzenia o prawie, o jego tworzeniu, stosowaniu i przestrzeganiu. "Wstęp do prawoznawstwa" podejmuje w stopniu dopasowanym do potrzeb studentów badania nad formalnymi aspektami prawa, nad zasadami stanowienia przepisów prawnych, zasadami interpretowania tekstów prawnych, koncepcją systemu prawa czy kwestią jego obowiązywania. Wprowadza także w tematykę relacji prawa do innych systemów norm społecznych, do instytucji państwa oraz podstawowych zagadnień filozofii prawa.

Podstawowe treści są prezentowane na wykładach oraz na ćwiczeniach. Wykłady i ćwiczenia ze wstępu do prawoznawstwa zostały dostosowane do potrzeb studentów, który zostaną prawnikami i rozpoczną zdobywanie doświadczeń zawodowych już w drugiej dekadzie XXI wieku. Dlatego zwraca się uwagę na nowe idee i nowe doświadczenia w szerokiej dziedzinie funkcjonowania prawa, takie jak na przykład współwystępowanie prawa krajowego i prawa europejskiego, wzrost znaczenia procesu interpretacji prawa dla jego późniejszego zastosowania, etykę zawodów prawniczych czy alternatywne sposoby rozwiązywania sporów prawnych.

Wykład ma za zadanie wprowadzenie do ogólnej wiedzy o prawie, usytuowanie go w kontekście innych nauk, objaśnienie rozumienia pojęć języka prawnego oraz przedstawienie problematyki zjawisk prawnych i metodologii prawa. Ukazuje również praktyczne aspekty funkcjonowania prawa: jego tworzenie, stosowanie i przestrzeganie.

Ćwiczenia są natomiast poświęcone praktycznemu poznawaniu pojęć i konstrukcji spotykanych w praktyce prawniczej. Prowadzący oprócz podręcznika wykorzystują teksty aktów normatywnych i orzecznictwa, ucząc studentów samodzielnej analizy takich tekstów i ich rozumienia. Ważną część ćwiczeń stanowią zajęcia warsztatowe rozwijające umiejętność czytania tekstów ustaw, znajdowania w nich poszczególnych rodzajów przepisów i elementów normy prawnej.

Literatura obowiązkowa:

T. Chauvin, T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, najnowsze wydanie

Literatura uzupełniająca:

K. Kaleta, A. Kotowski, Podstawy prawoznawstwa, Warszawa 2019;

L. Morawski, Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2016;

R. Sarkowicz, J. Stelmach, Teoria prawa, Kraków 2001;

S. Wronkowska, Z Ziembiński, Zarys teorii prawa, Poznań 2001.

Wiedza:

Student zna podstawową terminologię prawniczą z zakresu teorii prawa i nauk dogmatycznych.

Student wie, czym są główne procesy decyzyjne w państwie, takie jak tworzenie i stosowanie prawa.

Student rozumie różnicę między językiem naturalnym a językiem prawnym i prawniczym.

Student zna warunki obowiązywania prawa.

Student zna podstawowe pojęcia dyskursu prawnego, elementarne koncepcje teoretyczne oraz instytucje prawne.

Umiejętności:

Student potrafi analizować teksty aktów normatywnych, rozpoznawać ich systematykę oraz identyfikować poszczególne typy przepisów prawnych.

Student potrafi sformułować na podstawie przepisów prawnych konkretne normy postępowania.

Student umie wyjaśnić proces interpretacji prawa oraz wskazać dyrektywy służące do jego interpretacji.

Student umie analizować akty normatywne na podstawowym poziomie.

Kompetencje społeczne:

Student posiada kompetencje w zakresie formułowania własnego stanowiska w kwestiach podstaw nauk prawnych i kultury prawnej.

Student potrafi rekonstruować argumenty w sporach dotyczących nauk prawnych.

Student potrafi budować własne argumenty w debacie prawniczej.

Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym sprawdzającym uzyskaną wiedzę teoretyczną oraz umiejętności z zakresu analizy tekstów aktów normatywnych.

Obecność na wykładach jest nieobowiązkowa.

Na ćwiczeniach przewidziana jest kontrola obecności. Liczba nieobecności ma wpływ na uzyskanie zaliczenia z przedmiotu. Prowadzący na bieżąco sprawdzają wiedzę i stopień przygotowania studentów do zajęć oraz przeprowadzają co najmniej jedno kolokwium.

Ponadto warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest także przygotowanie i złożenie w terminie eseju (od 4 do 8 stron znormalizowanego maszynopisu), odnoszącego się do jednego z tematów do wyboru i nawiązującego do problematyki jednej ze wskazanych lektur:

L. Fuller - Moralność prawa

H. Hart - Pojęcie prawa

L. Petrażycki - O pobudkach postępowania i O istocie moralności i prawa

Ch. Perelman - Logika prawnicza: nowa retoryka

G. Radbruch – Filozofia prawa

P. Rosanvallon - Dobre rządy

Ocena za esej, wyrażona w skali punktowej, jest dodawana do wyniku egzaminu pisemnego z wagą 15%, stanowiąc dodatkową premię na poczet ostatecznej oceny z całego przedmiotu, w taki sposób, że nie przesądza o uzyskaniu oceny pozytywnej lub negatywnej, ale w przypadku uzyskania oceny pozytywnej, ponosi tę ocenę.