Behavioral Economics

Zamierzeniem konwersatorium jest zapoznanie uczestników z szybko rozwijającym się nurtem ekonomii – ekonomią behawioralną, której celem jest zrozumienie i pokazanie faktycznego zachowania uczestników życia gospodarczego – kupowania, oszczędzania, gospodarowania finansami, oceniania poziomu ryzyka, dokonywania wyborów w czasie. Uczeni, rozwijający ten nurt otrzymali ostatnio 6 Nagród Nobla w dziedzinie Ekonomii. W trakcie zajęć uczestnicy zapoznają się zarówno z tekstami teoretycznymi jak i wynikami eksperymentów i badań empirycznych wyborów ekonomicznych różnych grup społecznych.

1.Zajęcia wstępne. Geneza Ekonomii Behawioralnej i główne pola i metody badawcze. (2 godz.)

2.Zmienne jakościowe wpływające na decyzje ekonomiczne. Pojęcie i funkcje postaw. Związek między postawą a użytecznością, postawy wobec pieniądza. Związek między poziomem życia a zadowoleniem z życia (4 godz.)

3.Problemy podejmowania decyzji: fizjologiczne ograniczenia poznawcze człowieka, oszczędzanie wysiłku poznawczego, racjonalność myślenia „na skróty”, racjonalność ograniczona, paradoksy wyboru w czasie, (4godz.)

4.Teoria Perspektywy i jej implikacje – przykłady z mikro i makroekonomii (4 godz.)

5. Subiektywna ocena ryzyka. (2 godz.)

6. Wpływ emocji, systemów wartości (szczególnie poczucia sprawiedliwości) i efektu własności na decyzje ekonomiczne. księgowanie umysłowe, efekt dysonansu poznawczego (4 godz.)

7.Teoria konsumpcji Garry’ego Beckera. Użyteczność zakupu w ujęciu Richarda Thalera. Motywacyjne aspekty konsumpcji. Wykorzystanie wiedzy o czynnikach kształtujących wzory konsumpcji w marketingu, percepcja reklamy. Wpływ osobowości na zachowania konsumentów. (4 godz.)

8. Libertariański paternalizm – propozycja Richarda Thalera (2 godz.)

10. Podsumowanie (2 godz.)

Przygotowanie do zajęć wymaga podobnej ilości godzin, co realizacja poszczególnych tematów. Przygotowanie prezentacji wybranego zagadnienia wymaga ok.6-8 godzin pracy. Łączne obciążenie zajęciami ok.70 godz.

Obowiązkowa:

George Akerlof i J.Shiler, Złowić frajera, ekonomia manipulacji i oszustwa, PTE 2018 (wybrane fragmenty)

Gerrit Antonides, Psychology in Economics and Business, Kluwer Academic Publishers, wyd.2 1996 wstęp i r.2.

Garry Becker, Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich

r. VII, “O nowej teorii zachowań konsumenta”

Colin Cramer, Behavioral Economics, Current Biology, vol.4/2015 nr 18

Janusz Czapiński I inni, Diagnoza Społeczna 2015, pts.stat.gov.pl , fragment

Daniel Kahneman's Nobel Prize lecture http://nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureates/economics/2002/kahneman-lecture.html, fragment

D.Kahneman and A.Tversky(eds) Choices, Values and Frames, Cambridge University Press, Cambridge UK 2003 (fragmenty)

Dominika Maison, Polak w Świecie Finansów, PWN 2014

Karolina Safarzyńska, referat na seminarium Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego zorganizowane wspólnie z Komitetem Nauk Ekonomicznych PAN „Ekonomia behawioralna a ekonomia głównego nurtu” 17 stycznia 2018 r.

Katarzyna Stasiuk, Dominika Maison, Psychologia konsumenta, PWN 2014, fragment

Fred van Raaij, Understanding Consumer Financial Behavior, Money Management in an Age of Financial Illiteracy, Palgrave Macmillan 2016, fragment

Richard Thaler, Cass Sunstein, Impuls, jak podejmować właściwe decyzje dotyczące zdrowia, dobrobytu i szczęścia., Wyd. Zysk i ska, 2018. ( wybrane fragmenty)

Tadeusz Tyszka (red). Psychologia ekonomiczna. Gdańskie wydawnictwo psychologiczne 2003.R.2, 3, 14,17

Nick Wilkinson, An Introduction to Behavioral Economics. Palgrave Macmilan 2008 (wybrane fragmenty)

Zalecana:

Janusz Czapiński, Szczęście – złudzenia czy konieczność? W: Złudzenia, które pozwalają żyć, szkice z psychologii społecznej, red. Mirosław Kofta i Teresa Szustrowa, PWN 2009

Gordon R.Foxall – Model kupowania i konsumpcji z perspektywy zachowań konsumenta, czyli od teorii zachowania konsumenta do praktyki marketingowej (cz.2) w: Gerrit Antonides, W.Fred van Raaij. Zachowanie konsumenta. PWN 2003

Hersh Shefrin, Beyond Greed and Fear Understanding Behavioral Finance and the Psychology of Investing, Harvard Business School Press, 2000, r.1,2,3

Tadeusz Tyszka, Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Scholar 2010

Umiejętność pokazania złożoności i różnorodności czynników wpływających na zachowania ekonomiczne.

Ocena będzie wynikiem obecności i aktywności na zajęciach – uczestnictwa w dyskusji, ewentualnego przygotowania referatu. Studenci będę poproszeni o wykonanie 2 krótkich prac domowych.

Alternatywna forma oceny –sprawdzian pisemny.