Protesty, demonstracje, strajki – psychologia działania zbiorowego (seminarium badawcze)

Kryteria naboru:

I seria - V rok

II seria - IV-V rok

III seria i dalej - II-V

Zalecane jest zaliczenie niniejszych kursów:

- Statystyka I-III

- Wykład i ćwiczenia z metodologii

- Wykład i ćwiczenia z psychologii społecznej

Osoby, które nie ukończyły wszystkich tych kursów (głównie studenci II roku) wciąż mają szansę dostać się na zajęcia, muszą jednak liczyć się ze stosunkowo wysokim poziomem ich trudności.

W ostatnich latach jesteśmy w Polsce świadkami wzmożonej aktywności politycznej – Polacy, bez względu na swoje sympatie polityczne, chętniej włączają się w protesty, demonstracje i strajki. W obliczu tego zjawiska kluczowe wydaje się zrozumienie, co sprawia, że ludzie wychodzą na ulice. W trakcie niniejszych zajęć poszukamy odpowiedzi na to pytanie. Co ważne, nie będą to tylko poszukiwania teoretyczne – każdy/a uczestnik/czka zajęć weźmie udział w dwóch projektach badawczych dotyczących zbiorowego działania. Podczas gdy jedno badanie będzie miało charakter podłużny, schemat drugiego badania będzie eksperymentalny.

Zajęcia mają dwa równorzędne cele. Pierwszym z nich jest zapoznanie uczestników i uczestniczek z teoriami i badaniami dotyczącymi zbiorowego działania w psychologii społecznej i dziedzinach pokrewnych. Drugim celem jest natomiast wykształcenie w uczestnikach i uczestniczkach umiejętności planowania i realizacji badań z zakresu psychologii działania zbiorowego oraz interpretacji ich wyników.

W trakcie zajęć przedstawione zostaną wiodące teorie z zakresu psychologii zbiorowego działania (m.in. model SIMCA, model dwuścieżkowy, model działania nienormatywnego), wykorzystywane schematy i techniki badawcze oraz najważniejsze badania dotyczące zaangażowania w protesty. Uczestnicy i uczestniczki zajęć nauczą się ważnych umiejętności praktycznych, takich jak planowanie badań eksperymentalnych w oparciu o analizę mocy, dobieranie narzędzi badawczych, analiza mediacji i moderacji czy prezentacja (pisemna i ustna) wyników badań. W zależności od rezultatów badań, efektem projektów mogą być publikacje w czasopismach naukowych.

Wiedza (student wie/zna):

• Zna klasyczne i najnowsze teorie dotyczące aktywizmu

• Zna techniki badawcze stosowane w badaniach nad zbiorowym działaniem

• Wie, jakie są postulaty ruchu na rzecz otwartej nauki

• Wie, na czym polegają i w jakich celach stosowane są techniki statystyczne takie jak analiza wariancji, analiza regresji liniowej, analiza regresji logistycznej, analiza moderacji, analiza mediacji

Umiejętności (student umie):

• potrafi krytycznie analizować teorie, koncepcje i badania z zakresu psychologii społecznej

• potrafi stosować zdobytą wiedzę do analizy rzeczywistości społecznej

• potrafi stosować analizę mediacji i moderacji

• potrafi zweryfikować wybraną teorię w oparciu o dostępne dane

• potrafi zaprojektować i przeprowadzić badanie eksperymentalne nt. zbiorowego działania

• potrafi analizować samodzielnie zebrane dane oraz interpretować otrzymane wyniki

Kompetencje społeczne (student potrafi):

• w krytyczny sposób podchodzi do teorii i koncepcji psychologii społecznej oraz badań i ich implikacji praktycznych

• jest otwarty na poszukiwanie i korzystanie z wiedzy pochodzącej spoza obszaru psychologii

• poszukuje niedostatków badań psychologicznych i proponuje sposoby radzenia sobie z nimi

• stosuje wiedzę i umiejętności nabyte w trakcie kursu do analizy rzeczywistości społecznej.

Lektura główna:

Besta, T., Jaśko, K., Grzymała-Moszczyńska, J. I Górska, P. (2019). Walcz, protestuj, zmieniaj świat. Psychologia aktywizmu. Sopot: Smak Słowa. *

Lektury uzupełniające:

Batorski, D., & Zdziarski, M. (2009). Analiza sieciowa i jej zastosowania w badaniach organizacji i zarządzania. Problemy zarządzania, 7(4), 157-184.

Becker, J. C., & Tausch, N. (2015). A dynamic model of engagement in normative and non-normative collective action: Psychological antecedents, consequences, and barriers. European Review of Social Psychology, 26(1), 43-92.

Bedyńska, S., Niewiarowski, J. i Cypryańska, M. (2013). Wprowadzenie do analizy wariancji. W S. Bedyńska i M. Cypryańska, Statystyczny drogowskaz 2. Praktyczne wprowadzenie do analizy wariancji (s. 13-26). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno i Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej.

Cichocka, A., Górska, P., Jost, J. T., Sutton, R. i Bilewicz, M. (2017). What inverted U can do for your country: A curvilinear relationship between confidence in the social system and political engagement. Journal of Personality and Social Psychology.

Klandermans, B.,Staggenborg, S. i Tarrow, S. (2002). Conclusion: Blending Methods and Building Theories in Social Movement Research. In B. Klandermans i S. Staggenborg (red.), Methods of social movement research,(s. 314-349). Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.

Passy, F., & Monsch, G. A. (2014). Do social networks really matter in contentious politics? Social Movement Studies, 13(1), 22-47.

Saab, R., Tausch, N., Spears, R., & Cheung, W. Y. (2015). Acting in solidarity: Testing an extended dual pathway model of collective action by bystander group members. British Journal of Social Psychology, 54(3), 539-560.

Simon, B. i Klandermans, B. (2001). Toward a social psychological analsyis of politicized collective identity: Conceptualization, antecedents, and consequences. American Psychologist, 56, 319-331.

van Zomeren, M., Leach, C. W., & Spears, R. (2012). Protesters as “passionate economists” a dynamic dual pathway model of approach coping with collective disadvantage. Personality and Social Psychology Review, 16(2), 180-199.

van Zomeren, M., Postmes, T., & Spears, R. (2008). Toward an integrative social identity model of collective action: a quantitative research synthesis of three socio-psychological perspectives. Psychological Bulletin, 134(4), 504-535.