Archeologia Rzymu II

obowiązkowe

Student powinien znać podstawowe ramy chronologiczne Imperium

Rzymskiego, kategorie źródeł stanowiące podstawę dla archeologa Rzymu i prowincji rzymskich. Powinien wiedzieć o istnieniu dziedzin i dyscyplin naukowych wspomagających badaczy starożytnego Rzymu i prowincji rzymskich. Dobrze widziana jest ogólna znajomość zarysu historii cesarstwa rzymskiego.

w sali

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami

archeologii prowincji rzymskich. Słuchacze zapoznają się z kategoriami źródeł

pozyskiwanymi przez archeologów, sposobami ich datowania, interpretacji i dokumentacji. Zapoznają się zagadnieniami dotyczącymi aspektów materialnych życia codziennego okresu pryncypatu oraz zarysu tej problematyki dla okresu późnego antyku.

Celem zajęć jest przedstawienie wieloaspektowości problematyki związanej z

archeologią prowincjonalnorzymską poprzez poszukiwanie odpowiedzi na pytania związane z życiem codziennym w odniesieniu do różnych stanowisk archeologicznych rzymskiego imperium. Spróbujemy wspólnie zastanowić się jakie procesy kulturowe zachodzą w społeczeństwach żyjących we wspólnych ramach określonych przez rzymskie wzorce kulturowe. Przedmiotem zajęć będą ogólne wiadomości wprowadzające do omawianego tematu, takie jak: geografia i administracja imperium oraz topografia granic imperium. W dalszej kolejności postaram y się przyjrzeć bardziej szczegółowym zagadnieniom takim jak bazy wojskowe, materiały i techniki budowlane, religia w prowincjach, ubiór i biżuteria mieszkańców prowincji, aspekty materialne życia codziennego (higiena, czas wolny, posiłki), drogi i podróże w prowincjach, handel i transport, edukacja i piśmiennictwo, nekropole i pomniki sepulkralne, architektura i kultura materialna późnego antyku. Poszczególne zajęcia pomogą studentom zapoznać się ze stanowiskami archeologicznymi, zrozumieniem ich rozplanowania oraz charakterem zabytków ruchomych. Spróbujemy odpowiedzieć na pytania związane z życiem codziennym Rzymian. Tematy te będą starały się przedstawić pewną różnorodność prowincji rzymskich w taki sposób, aby uświadomić słuchaczom wielokulturowość imperium. Zajęcia będą opierały się na zapoznaniu się z materiałem źródłowym - kategoriami zabytków najczęściej odkrywanymi na wykopaliskach.

W podsumowaniu spróbujemy zastanowić się czym była romanizacja, akulturacja mieszkańców imperium, kryzysy związane ze zjawiskami takimi jak pandemie, czy sytuacja polityczno-gospodarcza, i czy można te wzorce porównywać ze zjawiskami znanymi nam z najnowszej historii.

Adkins, L., Adkins, R., Handbook to Life in Ancient Rome, New York 2004

Cornell, T., Matthews, J., Rzym, Wielkie kultury świata, Warszawa 1999.

Ostrowski, J., Starożytny Rzym. Polityka i sztuka, Warszawa 1999.

Scullard H., Cary M., Dzieje Rzymu, t. I-II, Warszawa 1992

Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, E. Wipszycka-Bravo (ed.), t. 1-3, Warszawa 1979–1999.

Åhlfeldt, J., Digital Atlas of the Roman Empire (https://dh.gu.se/dare/)

Uwaga: Literatura i materiały uzupełniające do poszczególnych tematów będą podawane w trakcie zajęć.

Uczestnik zajęć po ukończeniu kursu zna podstawowe pojęcia i

terminologię stosowaną w archeologii starożytnego Rzymu i prowincji (K_W02), ma uporządkowaną wiedzę ogólną o społeczeństwie rzymskim, obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu archeologii (K_W04), ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie archeologii rzymskiego imperium (K_W08), zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury prowincjonalnorzymskiej (K_W09), ma ogólną wiedzę na temat właściwości surowców oraz sposobów ich wykorzystania przez dawne społeczności (K_W15). W zakresie umiejętności uczestnik zajęć potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze w zakresie archeologii kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (K_U04), posługiwać się podstawowymi pojęciami badawczymi i ujęciami teoretycznymi właściwymi dla archeologii prowincjonalnorzymskiej (K_U09), wykrywać proste zależności między artefaktami a dawnymi procesami kulturowymi i społecznymi (K_U13), rozpoznaje, wykorzystuje, analizuje i klasyfikuje źródła archeologiczne charakterystyczne dla omawianego okresu i terytorium (K_U12), wykrywa proste zależności między artefaktami, a dawnymi procesami kulturowymi i społecznymi (K_U13). Student jest gotów do krytycznej oceny interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych dotyczących imperium rzymskiego ze świadomością wieloaspektowości interpretacji (K_K04), wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej natury kultury prowinjonalnorzymskiej i jej złożoności, ze świadomością potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia przeszłości człowieka (K_K05).

Oceniane będą przygotowanie i zaangażowanie w dyskusję nad omawianymi tematami oraz poziom nabytejwiedzy studenta na tematy zrealizowane podczas zajęć.

Egzamin odbędzie się na koniec zajęć (semestru) i będzie miał formę pisemną bądź ustną (w zależności od sytuacji epidemicznej).