Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Tradycje antyczne i biblijne w literaturze

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3001-11A1TA
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Tradycje antyczne i biblijne w literaturze
Jednostka: Instytut Literatury Polskiej
Grupy: Polonistyczne minimum programowe
Przedmioty obowiązkowe dla I roku filologii polskiej - stacjonarne 1-go stopnia
Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Od słuchaczy wymaga się podstawowych umiejętności z zakresu analizy i interpretacji tekstu literackiego oraz ogólnej orientacji w dziejach świata starożytnego i piśmiennictwie tego czasu.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Zajęcia mają na celu przybliżenie ksiąg Starego i Nowego Testamentu, jak również dorobku autorów grecko-rzymskiego antyku, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów funkcjonowania tego dziedzictwa w epokach późniejszych.

Pełny opis:

Celem ćwiczeń jest analiza i interpretacja dzieł greckiego i rzymskiego antyku oraz Biblii. Interpretacja tekstów starożytnych łączyć się będzie z rozważaniem - na konkretnych przykładach literatury polskiej - jak ich znaczenie odczytywali pisarze epok późniejszych. Nacisk położony zostanie na dialog z tradycją, przejawiający się w reinterpretacji dzieł antycznych. Przedmiotem refleksji staną się kulturowe uwarunkowania dialogu. Lektura ksiąg biblijnych, dzieł grecko-rzymskiego antyku - tekstów powstałych w różnych epokach i reprezentujących różne nurty, rodzaje i gatunki literackie - ma również na celu ukazanie złożoności przemian kultury hebrajskiej, greckiej, rzymskiej.

Literatura:

Biblia – lektura obowiązkowa

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu: Księga Rodzaju; Księga Wyjścia 1-16; Księga Psalmów (psalmy 1–15, 51, 55, 71, 110, 123, 136); Księga Koheleta; Pieśń nad Pieśniami; Księga Hioba; Księga Judyty, Księga Izajasza 6-12, 40-55; Ewangelia według św. Mateusza; Ewangelia według św. Jana; Dzieje Apostolskie 1–9; Pierwszy list św. Pawła do Koryntian; Pierwszy list św. Jana; List św. Jakuba; Apokalipsa św. Jana

Tekst należy czytać w jakimkolwiek z nowszych przekładów, przy czym zaleca się lekturę Biblii Tysiąclecia, w której przekłady poprzedzono syntetycznymi wprowadzeniami. Dwie wybrane księgi z podanych wyżej należy przeczytać z dowolnego wydania w przekładzie Jakuba Wujka. Obowiązuje również lektura omówień wskazanych wyżej ksiąg z publikacji: Harrington W.J., Klucz do Biblii, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1984 i wyd. nast.

Biblia – lektury zalecane

Apokryfy Starego Testamentu, oprac. R. Rubinkiewicz, wyd. dowolne – I Księga Henocha.

Apokryfy Nowego Testamentu, cz. 1, red. M. Starowieyski, Kraków 2003 – Protoewangelia Jakuba, Ewangelia Nikodema.

Biblia – opracowania obowiązkowe

Świderkówna A., Rozmowy o Biblii, Warszawa 1995 i wyd. nast.

Świderkówna A., Prawie wszystko o Biblii, Warszawa 2002.

Biblia – kompendia pomocnicze

Bocian M., Leksykon postaci biblijnych: ich dalsze losy w judaizmie, chrześcijaństwie, islamie oraz literaturze, muzyce i sztukach plastycznych, przeł. J. Zychowicz, Kraków 1995 lub wyd. nast.

Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989.

Starowieyski M., Tradycje biblijne. Biblia w kulturze europejskiej, Kraków 2011.

Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, przeł. i oprac. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995.

Wstęp ogólny do Pisma Świętego, red. J. Szlaga, Poznań 1986.

Literatura antyczna – lektury obowiązkowe

Św. Augustyn (Aurelius Augustinus), Wyznania, przeł. Z. Kubiak, dowolne wyd. – I, IV, VI-VIII, X.

Ajschylos, Sofokles, Eurypides. Antologia tragedii greckiej, oprac. S. Stabryła, wyd. dowolne – Sofokles, Król Edyp; Eurypides, Medea.

Arystoteles, Poetyka, przeł. H. Podbielski, Wrocław 1983 (BN II 209) – lub następne wyd. – wstęp, Poetyka (rozdz. V, VI, VIII, IX, XIII, XXIV).

Cyceron (Marcus Tullius Cicero), Pisma filozoficzne, t. 2, oprac. K. Leśniak, Warszawa 1960 – Sen Scypiona.

Homer, Iliada, przeł. K. Jeżewska, oprac. J. Łanowski, Warszawa 1999 lub tenże, Iliada, przeł. I Wieniewski – dowolne wyd.

Homer, Odyseja, przeł. J. Parandowski – dowolne wyd., stąd pieśń I, V–XIII, XIX–XXIV.

Horacy (Quintus Horatius Flaccus), List do Pizonów, [w:] Rzymska krytyka i teoria literatury, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1983 (BN II 207).

Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie, t. 1, oprac. O. Jurewicz, Wrocław 1988 – Ody: I 1, 5, 9, 11, 22, 28, 30, 31; II 3, 7, 14, 16, 19, 20; III 1, 13, 18, 21, 22, 25, 28, 30, IV 4, 7; Epoda II.

Liryka starożytnej Grecji, oprac. J. Danielewicz, Warszawa 1996 (Alkajos: 6a; Safona: 1; 31; Anakreont: 11; 13; 28; 34; 51; 72; anakreontyki: 1 W. [1 B.]; 6 W. [5 B.]; 7 W. [6 B.]; 22 W. [22 B.]; 23 W. [23 B.]; 26 W. [26A B.]; 29 W. [27B B.]; 35 W. [33 B.]; Pindar: I Oda olimpijska; Dytyramb dla Ateńczyków).

Owidiusz (Publius Ovidius Naso), Metamorfozy, przeł. A. Kamieńska i S. Stabryła, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1995 (BN II 76) – księga I-III.

Parandowski J., Mitologia, wyd. dowolne – część I: Grecja.

Platon, Uczta, przeł. W. Witwicki – dowolne wydanie w tym przekładzie.

Sielanka grecka, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Łanowski, Wrocław 1953 (BN II 80) – Teokryt, Pasterze, Czarodziejki.

Wergiliusz (Publius Vergilius Maro), Bukoliki i Georgiki, przeł. Z. Abramowicz, Wrocław 1953 (BN II 83) – ekloga I i IV.

Wergiliusz (Publius Vergilius Maro), Eneida, przeł. I. Wieniewski, Kraków 1978 lub przekład Z. Kubiaka (wyd. dowolne) – pieśń I-VI.

Literatura antyczna – lektury zalecane

Antologia Palatyńska, wybrał, przeł. i oprac. Z. Kubiak, wyd. dowolne.

Apollonios z Rodos, Wyprawa Argonautów po złote runo (Argonautika), przeł. E. Żybert-Pruchnicka, Wrocław 2012.

Apulejusz (Lucius Apuleius), Metamorfozy albo Złoty osioł. Apologia, czyli w obronie własnej księga o magii, przeł. E. Jędrkiewicz, J. Sękowski, Warszawa 1999 (lub dowolne inne wydanie Metamorfoz w tym przekładzie) – Metamorfozy albo Złoty osioł.

Arystofanes, Komedie, t. 1-2, przeł. i oprac. J. Ławińska-Tyszkowska, Warszawa 2001-2003 – Chmury, Ptaki, Żaby.

Cycero, Filipiki. Mowy przeciwko Markowi Antoniuszowi, przeł. K. Ekes, Warszawa 2002 – wybrana filipika.

Cyceron (Marcus Tullius Cicero), Rozmowy tuskulańskie, przeł. J. Śmigaj, [w:] tenże, Pisma filozoficzne, oprac. K. Leśniak, t. 3, Warszawa 1961.

Cyceron, Mowa w obronie poety Archiasza, przeł. D. Turkowska, [w:] tenże, Mowy, Kęty 1998.

Cyceron, O mówcy, przeł. i oprac. B. Awianowicz, Kęty 2010.

Herodot, Dzieje, przeł. S. Hammer, wyd. dowolne – ks. I.

Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia), [w:] tenże, Narodziny bogów (Theogonia), Prace i dni, Tarcza, przeł. i oprac. J. Łanowski, Warszawa 1999.

Kallimach, Dzieła poetyckie, t. 1, przeł. J. Ławińska-Tyszkowska, A. Kotlińska-Toma, Wrocław 2016 – Hymn na Zeusa.

Katullus (Gaius Valerius Catullus), Poezje, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Krókowski, Wrocław 1956 (BN II 105).

Marek Aureliusz (Marcus Aureliusz Antonius), Rozmyślania, przeł. M. Reiter, oprac. K. Leśniak, Warszawa 1984.

Plaut (Titus Maccius Plautus), Żołnierz samochwał, przeł. i oprac. G. Przychodzki, Wrocław 1969 (BN II 53) lub [w:] tenże, Komedie, t. 1, przeł. i oprac. E. Skwara, Warszawa 2002.

Pseudo-Longinus, Pseudo-Arystydes, Anonymus Seguerianus, Apsines, Trzy greckie stylistyki i dwa traktaty retoryczne z okresu Cesarstwa Rzymskiego, oprac. i przeł. H. Podbielski, Lublin 2016 – Pseudo-Longinus, O wzniosłości.

Rzymska elegia rzymska, przeł. A. Świderkówna, oprac. G. Przychocki, W. Strzelecki, Wrocław 1955 (BN II 90) – wybór.

Seneka (Lucius Annaeus Seneca Minor), Fedra, przeł. A. Świderkówna, Wrocław 1959 (BN II 118).

Sofokles, Antygona, przeł. R. R. Chodkowski, Warszawa 2004 – zapoznać się z wprowadzeniem.

Terencjusz (Publius Terentius Afer), Komedie, t. 1-2, przeł. i oprac. M. Skwara, Warszawa 2005-2006 – Dziewczyna z Andros, Bracia.

Opracowania obowiązkowe

Cytowska M., Szelest H., Historia literatury starożytnej, Warszawa 2006.

Opracowania zalecane i kompendia pomocnicze

Auerbach E., Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, przeł. Z. Żabicki, wyd. dowolne – Blizna Odyseusza.

Calasso R., Zaślubiny Kadmosa z Harmonią, przeł. S. Kasprzysiak, wyd. dowolne.

Curtius E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. i oprac. A. Borowski, wyd. dowolne.

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, tłum. pod red. J. Łanowskiego, Wrocław 1990 i wyd. nast.

Jaeger W., Paideia. Formowanie człowieka greckiego, przeł. M. Plezia, H. Bednarek, Warszawa 2001.

Krokiewicz A., Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 1959 – lub nowsze wyd. w tomie Studia orfickie. Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 2000.

Kumaniecki K., Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, wyd. dowolne.

Literatura Grecji starożytnej, red. H. Podbielski, t. 1-2, Lublin 2005.

Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1983 lub nast. wyd.

Reynolds L.D., Wilson N.G., Skrybowie i uczeni. O tym, w jaki sposób antyczne teksty literackie przetrwały do naszych czasów, przeł. P. Majewski, Warszawa 2008.

Słownik pisarzy antycznych, red. A. Świderkówna, Warszawa 1990.

Snell B., Odkrycie ducha. Studia o greckich korzeniach europejskiego myślenia, przeł. A. Onysymow, Warszawa 2009.

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu przedmiotu student:

- dysponuje podstawami wiedzy o Piśmie Świętym Starego i Nowego Testamentu oraz twórczości autorów grecko-rzymskiego antyku;

- rozumie i trafnie rozpoznaje zależności pomiędzy literackim dorobkiem starożytności a dziełami epok późniejszych;

- zna i rozpoznaje znajdujące swoje zastosowanie w Biblii i literaturze starożytnej gatunki;

- rozumie pojęcie mitu, potrafi wskazać jego rolę w funkcjonowaniu społeczności;

- rozpoznaje symbolikę mitologiczną i biblijną, zna pochodzenie odwołującej się do niej frazeologii;

- poprawną polszczyzną formułuje myśli i sądy, z powodzeniem podejmuje dyskusję, wykazuje się umiejętnością logicznego argumentowania i egzemplifikowania.

Osiągnięcie efektów uczenia się dopomoże w sprostaniu wymaganiom wiążącym się z uczestnictwem w zajęciach z Historii literatury polskiej.

Metody i kryteria oceniania:

Test obejmujący znajomość lektur i opracowań obowiązkowych oraz wiedzę z ćwiczeń, przygotowanie do zajęć, frekwencja (dopuszczalne są dwie nieobecności w cyklu nauczania).

Do stosowania narzędzi sztucznej inteligencji (SI) stosuje się wytyczne Uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia (https://dokumenty.uw.edu.pl/dziennik/DURK/Lists/Dziennik/Attachments/134/DURK.2023.98.UURK.98.pdf). Zabronione jest korzystanie z narzędzi SI bez uprzedniej konsultacji z prowadzącymi zajęcia i ustalenia zakresu ich wykorzystania.

Tradycje antyczne i biblijne w literaturze – 3 ECTS (90 godzin):

– udział w ćwiczeniach: 30 godzin (1 ECTS),

– przygotowanie do ćwiczeń i do testu końcowego – 60 godzin (2 ECTS).

Praktyki zawodowe:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 290 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Kordyzon, Roman Krzywy
Prowadzący grup: Jacek Głażewski, Wojciech Kordyzon, Roman Krzywy, Barbara Niebelska-Rajca, Radosław Rusnak, Krystyna Wierzbicka-Trwoga, Marta Wojtkowska-Maksymik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Zajęcia mają na celu przybliżenie ksiąg Starego i Nowego Testamentu, jak również dorobku autorów grecko-rzymskiego antyku, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów funkcjonowania tego dziedzictwa w epokach późniejszych.

Pełny opis:

Celem ćwiczeń jest analiza i interpretacja dzieł greckiego i rzymskiego antyku oraz Biblii. Interpretacja tekstów starożytnych łączyć się będzie z rozważaniem - na konkretnych przykładach literatury polskiej - jak ich znaczenie odczytywali pisarze epok późniejszych. Nacisk położony zostanie na dialog z tradycją, przejawiający się w reinterpretacji dzieł antycznych. Przedmiotem refleksji staną się kulturowe uwarunkowania dialogu. Lektura ksiąg biblijnych, dzieł grecko-rzymskiego antyku - tekstów powstałych w różnych epokach i reprezentujących różne nurty, rodzaje i gatunki literackie - ma również na celu ukazanie złożoności przemian kultury hebrajskiej, greckiej, rzymskiej.

Literatura:

Biblia – lektura obowiązkowa

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu: Księga Rodzaju; Księga Wyjścia 1-16; Księga Psalmów (psalmy 1–15, 51, 55, 71, 110, 123, 136); Księga Koheleta; Pieśń nad Pieśniami; Księga Hioba; Księga Judyty, Księga Izajasza 6-12, 40-55; Ewangelia według św. Mateusza; Ewangelia według św. Jana; Dzieje Apostolskie 1–9; Pierwszy list św. Pawła do Koryntian; Pierwszy list św. Jana; List św. Jakuba; Apokalipsa św. Jana

Tekst należy czytać w jakimkolwiek z nowszych przekładów, przy czym zaleca się lekturę Biblii Tysiąclecia, w której przekłady poprzedzono syntetycznymi wprowadzeniami. Dwie wybrane księgi z podanych wyżej należy przeczytać z dowolnego wydania w przekładzie Jakuba Wujka. Obowiązuje również lektura omówień wskazanych wyżej ksiąg z publikacji: Harrington W.J., Klucz do Biblii, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1984 i wyd. nast.

Biblia – lektury zalecane

Apokryfy Starego Testamentu, oprac. R. Rubinkiewicz, wyd. dowolne – I Księga Henocha.

Apokryfy Nowego Testamentu, cz. 1, red. M. Starowieyski, Kraków 2003 – Protoewangelia Jakuba, Ewangelia Nikodema.

Biblia – opracowania obowiązkowe

Świderkówna A., Rozmowy o Biblii, Warszawa 1995 i wyd. nast.

Świderkówna A., Prawie wszystko o Biblii, Warszawa 2002.

Biblia – kompendia pomocnicze

Bocian M., Leksykon postaci biblijnych: ich dalsze losy w judaizmie, chrześcijaństwie, islamie oraz literaturze, muzyce i sztukach plastycznych, przeł. J. Zychowicz, Kraków 1995 lub wyd. nast.

Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989.

Starowieyski M., Tradycje biblijne. Biblia w kulturze europejskiej, Kraków 2011.

Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, przeł. i oprac. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995.

Wstęp ogólny do Pisma Świętego, red. J. Szlaga, Poznań 1986.

Literatura antyczna – lektury obowiązkowe

Parandowski J., Mitologia – wyd. dowolne, część I: Grecja.

Homer, Iliada, przeł. K. Jeżewska, oprac. J. Łanowski, Warszawa 1999 lub tenże, Iliada, przeł. I Wieniewski – dowolne wyd.

Homer, Odyseja, przeł. J. Parandowski – dowolne wyd., stąd pieśń I, V–XIII, XIX–XXIV.

Ajschylos, Sofokles, Eurypides. Antologia tragedii greckiej, oprac. S. Stabryła – dowolne wyd., stąd: Sofokles, Król Edyp; Eurypides, Medea.

Platon, Uczta, przeł. W. Witwicki – dowolne wydanie w tym przekładzie.

Arystoteles, Poetyka, przeł. H. Podbielski, Wrocław 1983 (BN II 209) – lub następne wyd., stąd: wstęp, Poetyka (rozdz. V, VI, VIII, IX, XIII, XXIV).

Liryka starożytnej Grecji, oprac. J. Danielewicz, Warszawa 1996 (Alkajos: 6a; Safona: 1; 31; Anakreont: 2; 11; 43; anakreontyki: 1 W; 9 W; 11 W; 15 W; Pindar: I Oda olimpijska; Dytyramb dla Ateńczyków).

Sielanka grecka, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Łanowski, Wrocław 1953 (BN II 80) – Teokryt, Pasterze, Czarodziejki.

Wergiliusz (Publius Vergilius Maro), Eneida, przeł. I. Wieniewski, Kraków 1978 – pieśń I-VI.

Wergiliusz (Publius Vergilius Maro), Bukoliki i Georgiki, przeł. Z. Abramowicz, Wrocław 1953 (BN II 83) – ekloga IV.

Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie, t. 1, oprac. O. Jurewicz, Wrocław 1988 – Ody: I 1, 5, 9, 11, 22, 28, 30, 31; II 3, 7, 14, 16, 19, 20; III 1, 13, 18, 21, 22, 25, 28, 30, IV 4, 7; Epoda II.

Horacy (Quintus Horatius Flaccus), List do Pizonów, [w:] Rzymska krytyka i teoria literatury, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1983 (BN II 207).

Owidiusz (Publius Ovidius Naso), Metamorfozy, przeł. A. Kamieńska i S. Stabryła, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1995 (BN II 76) – księga I-III.

Św. Augustyn (Aurelius Augustinus), Wyznania, przeł. Z. Kubiak, dowolne wyd. – I, IV, VI-VIII, X.

Literatura antyczna – lektury zalecane

Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia), [w:] tenże, Narodziny bogów (Theogonia), Prace i dni, Tarcza, przeł. i oprac. J. Łanowski, Warszawa 1999.

Arystofanes, Komedie, t. 1-2, przeł. i oprac. J. Ławińska-Tyszkowska, Warszawa 2001-2003 – Chmury, Ptaki, Żaby.

Sofokles, Antygona, przeł. R. R. Chodkowski, Warszawa 2004 – zapoznać się z wprowadzeniem.

Antologia liryki aleksandryjskiej, przeł. i oprac. W. Steffen, Wrocław 1951 (BN II 64).

Antologia Palatyńska, wybrał, przeł. i oprac. Z. Kubiak, Warszawa 1978.

Katullus (Gaius Valerius Catullus), Poezje, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Krókowski, Wrocław 1956 (BN II 105).

Cyceron (Marcus Tullius Cicero), Rozmowy tuskulańskie, przeł. J. Śmigaj, [w:] tenże, Pisma filozoficzne, oprac. K. Leśniak, t. 3, Warszawa 1961.

Cycero, Filipiki. Mowy przeciwko Markowi Antoniuszowi, przeł. K. Ekes, Warszawa 2002 – wybrana filipika.

Cyceron, O mówcy, przeł. i oprac. B. Awianowicz, Kęty 2010.

Cyceron, Mowa w obronie poety Archiasza, przeł. D. Turkowska, [w:] tenże, Mowy, Kęty 1998.

Terencjusz (Publius Terentius Afer), Komedie, t. 1-2, przeł. i oprac. M. Skwara, Warszawa 2005-2006 – wybrany dramat.

Seneka (Lucius Annaeus Seneca Minor), Fedra, przeł. A. Świderkówna, Wrocław 1959 (BN II 118).

Marek Aureliusz (Marcus Aureliusz Antonius), Rozmyślania, przeł. M. Reiter, oprac. K. Leśniak, Warszawa 1984.

Plaut (Titus Maccius Plautus), Żołnierz samochwał, przeł. i oprac. G. Przychodzki, Wrocław 1969 (BN II 53) lub [w:] tenże, Komedie, t. 1, przeł. i oprac. E. Skwara, Warszawa 2002.

Rzymska elegia rzymska, przeł. A. Świderkówna, oprac. G. Przychocki, W. Strzelecki, Wrocław 1955 (BN II 90) – wybór.

Opracowania obowiązkowe

Cytowska M., Szelest H., Historia literatury starożytnej, Warszawa 2006.

Opracowania zalecane i kompendia pomocnicze

Auerbach E., Blizna Odyseusza, [w:] tenże, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, przeł. Z. Żabicki, t. 1, Warszawa 1968 – lub z nowszego wyd.

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, tłum. pod red. J. Łanowskiego, Wrocław 1990 i wyd. nast.

Krokiewicz A., Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 1959 – lub nowsze wyd. w tomie Studia orfickie. Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 2000.

Literatura Grecji starożytnej, red. H. Podbielski, t. 1-2, Lublin 2005.

Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1983 lub nast. wyd.

Słownik pisarzy antycznych, red. A. Świderkówna, Warszawa 1990.

K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1975 lub. nast. wyd.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (w trakcie)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-26
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 290 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Kordyzon, Roman Krzywy
Prowadzący grup: Jacek Głażewski, Wojciech Kordyzon, Barbara Niebelska-Rajca, Krystyna Wierzbicka-Trwoga, Marta Wojtkowska-Maksymik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Zajęcia mają na celu przybliżenie ksiąg Starego i Nowego Testamentu, jak również dorobku autorów grecko-rzymskiego antyku, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów funkcjonowania tego dziedzictwa w epokach późniejszych.

Pełny opis:

Celem ćwiczeń jest analiza i interpretacja dzieł greckiego i rzymskiego antyku oraz Biblii. Interpretacja tekstów starożytnych łączyć się będzie z rozważaniem - na konkretnych przykładach literatury polskiej - jak ich znaczenie odczytywali pisarze epok późniejszych. Nacisk położony zostanie na dialog z tradycją, przejawiający się w reinterpretacji dzieł antycznych. Przedmiotem refleksji staną się kulturowe uwarunkowania dialogu. Lektura ksiąg biblijnych, dzieł grecko-rzymskiego antyku - tekstów powstałych w różnych epokach i reprezentujących różne nurty, rodzaje i gatunki literackie - ma również na celu ukazanie złożoności przemian kultury hebrajskiej, greckiej, rzymskiej.

Literatura:

Biblia – lektura obowiązkowa

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu: Księga Rodzaju; Księga Wyjścia 1-16; Księga Psalmów (psalmy 1–15, 51, 55, 71, 110, 123, 136); Księga Koheleta; Pieśń nad Pieśniami; Księga Hioba; Księga Judyty, Księga Izajasza 6-12, 40-55; Ewangelia według św. Mateusza; Ewangelia według św. Jana; Dzieje Apostolskie 1–9; Pierwszy list św. Pawła do Koryntian; Pierwszy list św. Jana; List św. Jakuba; Apokalipsa św. Jana

Tekst należy czytać w jakimkolwiek z nowszych przekładów, przy czym zaleca się lekturę Biblii Tysiąclecia, w której przekłady poprzedzono syntetycznymi wprowadzeniami. Dwie wybrane księgi z podanych wyżej należy przeczytać z dowolnego wydania w przekładzie Jakuba Wujka. Obowiązuje również lektura omówień wskazanych wyżej ksiąg z publikacji: Harrington W.J., Klucz do Biblii, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1984 i wyd. nast.

Biblia – lektury zalecane

Apokryfy Starego Testamentu, oprac. R. Rubinkiewicz, wyd. dowolne – I Księga Henocha.

Apokryfy Nowego Testamentu, cz. 1, red. M. Starowieyski, Kraków 2003 – Protoewangelia Jakuba, Ewangelia Nikodema.

Biblia – opracowania obowiązkowe

Świderkówna A., Rozmowy o Biblii, Warszawa 1995 i wyd. nast.

Świderkówna A., Prawie wszystko o Biblii, Warszawa 2002.

Biblia – kompendia pomocnicze

Bocian M., Leksykon postaci biblijnych: ich dalsze losy w judaizmie, chrześcijaństwie, islamie oraz literaturze, muzyce i sztukach plastycznych, przeł. J. Zychowicz, Kraków 1995 lub wyd. nast.

Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989.

Starowieyski M., Tradycje biblijne. Biblia w kulturze europejskiej, Kraków 2011.

Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, przeł. i oprac. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1995.

Wstęp ogólny do Pisma Świętego, red. J. Szlaga, Poznań 1986.

Literatura antyczna – lektury obowiązkowe

Parandowski J., Mitologia – wyd. dowolne, część I: Grecja.

Homer, Iliada, przeł. K. Jeżewska, oprac. J. Łanowski, Warszawa 1999 lub tenże, Iliada, przeł. I Wieniewski – dowolne wyd.

Homer, Odyseja, przeł. J. Parandowski – dowolne wyd., stąd pieśń I, V–XIII, XIX–XXIV.

Ajschylos, Sofokles, Eurypides. Antologia tragedii greckiej, oprac. S. Stabryła – dowolne wyd., stąd: Sofokles, Król Edyp; Eurypides, Medea.

Platon, Uczta, przeł. W. Witwicki – dowolne wydanie w tym przekładzie.

Arystoteles, Poetyka, przeł. H. Podbielski, Wrocław 1983 (BN II 209) – lub następne wyd., stąd: wstęp, Poetyka (rozdz. V, VI, VIII, IX, XIII, XXIV).

Liryka starożytnej Grecji, oprac. J. Danielewicz, Warszawa 1996 (Alkajos: 6a; Safona: 1; 31; Anakreont: 2; 11; 43; anakreontyki: 1 W; 9 W; 11 W; 15 W; Pindar: I Oda olimpijska; Dytyramb dla Ateńczyków).

Sielanka grecka, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Łanowski, Wrocław 1953 (BN II 80) – Teokryt, Pasterze, Czarodziejki.

Wergiliusz (Publius Vergilius Maro), Eneida, przeł. I. Wieniewski, Kraków 1978 – pieśń I-VI.

Wergiliusz (Publius Vergilius Maro), Bukoliki i Georgiki, przeł. Z. Abramowicz, Wrocław 1953 (BN II 83) – ekloga IV.

Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie, t. 1, oprac. O. Jurewicz, Wrocław 1988 – Ody: I 1, 5, 9, 11, 22, 28, 30, 31; II 3, 7, 14, 16, 19, 20; III 1, 13, 18, 21, 22, 25, 28, 30, IV 4, 7; Epoda II.

Horacy (Quintus Horatius Flaccus), List do Pizonów, [w:] Rzymska krytyka i teoria literatury, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1983 (BN II 207).

Owidiusz (Publius Ovidius Naso), Metamorfozy, przeł. A. Kamieńska i S. Stabryła, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1995 (BN II 76) – księga I-III.

Św. Augustyn (Aurelius Augustinus), Wyznania, przeł. Z. Kubiak, dowolne wyd. – I, IV, VI-VIII, X.

Literatura antyczna – lektury zalecane

Hezjod, Narodziny bogów (Theogonia), [w:] tenże, Narodziny bogów (Theogonia), Prace i dni, Tarcza, przeł. i oprac. J. Łanowski, Warszawa 1999.

Arystofanes, Komedie, t. 1-2, przeł. i oprac. J. Ławińska-Tyszkowska, Warszawa 2001-2003 – Chmury, Ptaki, Żaby.

Sofokles, Antygona, przeł. R. R. Chodkowski, Warszawa 2004 – zapoznać się z wprowadzeniem.

Antologia liryki aleksandryjskiej, przeł. i oprac. W. Steffen, Wrocław 1951 (BN II 64).

Antologia Palatyńska, wybrał, przeł. i oprac. Z. Kubiak, Warszawa 1978.

Katullus (Gaius Valerius Catullus), Poezje, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Krókowski, Wrocław 1956 (BN II 105).

Cyceron (Marcus Tullius Cicero), Rozmowy tuskulańskie, przeł. J. Śmigaj, [w:] tenże, Pisma filozoficzne, oprac. K. Leśniak, t. 3, Warszawa 1961.

Cycero, Filipiki. Mowy przeciwko Markowi Antoniuszowi, przeł. K. Ekes, Warszawa 2002 – wybrana filipika.

Cyceron, O mówcy, przeł. i oprac. B. Awianowicz, Kęty 2010.

Cyceron, Mowa w obronie poety Archiasza, przeł. D. Turkowska, [w:] tenże, Mowy, Kęty 1998.

Terencjusz (Publius Terentius Afer), Komedie, t. 1-2, przeł. i oprac. M. Skwara, Warszawa 2005-2006 – wybrany dramat.

Seneka (Lucius Annaeus Seneca Minor), Fedra, przeł. A. Świderkówna, Wrocław 1959 (BN II 118).

Marek Aureliusz (Marcus Aureliusz Antonius), Rozmyślania, przeł. M. Reiter, oprac. K. Leśniak, Warszawa 1984.

Plaut (Titus Maccius Plautus), Żołnierz samochwał, przeł. i oprac. G. Przychodzki, Wrocław 1969 (BN II 53) lub [w:] tenże, Komedie, t. 1, przeł. i oprac. E. Skwara, Warszawa 2002.

Rzymska elegia rzymska, przeł. A. Świderkówna, oprac. G. Przychocki, W. Strzelecki, Wrocław 1955 (BN II 90) – wybór.

Opracowania obowiązkowe

Cytowska M., Szelest H., Historia literatury starożytnej, Warszawa 2006.

Opracowania zalecane i kompendia pomocnicze

Auerbach E., Blizna Odyseusza, [w:] tenże, Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, przeł. Z. Żabicki, t. 1, Warszawa 1968 – lub z nowszego wyd.

Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, tłum. pod red. J. Łanowskiego, Wrocław 1990 i wyd. nast.

Krokiewicz A., Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 1959 – lub nowsze wyd. w tomie Studia orfickie. Moralność Homera i etyka Hezjoda, Warszawa 2000.

Literatura Grecji starożytnej, red. H. Podbielski, t. 1-2, Lublin 2005.

Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1983 lub nast. wyd.

Słownik pisarzy antycznych, red. A. Świderkówna, Warszawa 1990.

K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1975 lub. nast. wyd.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-319af3e59 (2024-10-23)