Kultura słowa

obowiązkowe

---

w sali

Przedmiot służy:

• zapoznaniu studentów z podstawami teoretycznymi językoznawstwa normatywnego

• wyposażeniu słuchaczy w narzędzia pozwalające samodzielnie dokonywać oceny poprawności nowych zjawisk językowych,

• kształtowaniu umiejętności właściwego posługiwania się leksyką i frazeologią, tworzenia wypowiedzi poprawnych pod względem stylistycznym.

Podczas wykładu student:

• zapozna się z podstawowymi terminami językoznawstwa normatywnego oraz pozna najważniejsze historyczne i współczesne publikacje kodyfikujące normę językową;

• usłyszy o organizacjach zajmujących się instytucjonalnie polityką językową;

• pozna szanse otwierające się dla polszczyzny i niebezpieczeństwa jej zagrażające w dobie globalizacji;

• zapozna się z typologią i mechanizmami powstawania błędów językowych;

• zostanie uwrażliwiony na walory estetyczne i etykę wypowiedzi, zasady etykiety językowej oraz wartość społeczną, estetyczną i poznawczą języka;

• zapozna się z podstawowymi terminami z zakresu leksykologii.

Ćwiczenia poświęcone będą przede wszystkim rozwijaniu kultury języka w sensie podmiotowym – chodzi o kształtowanie u studentów umiejętności poprawnego (tj. zgodnego z normą językową) posługiwania się językiem w jego warstwie leksykalno-frazeologicznej oraz stylistycznej. Student pod kierunkiem prowadzącego zajęcia będzie analizował fragmenty współczesnych tekstów i dokonywał ich korekty pod kątem poprawności leksykalno-frazeologicznej i stylistycznej.

Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, red. K. Mosiołek-Kłosińska, Warszawa 2015.

A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005.

A. Markowski, Język polski. Poradnik Profesora Andrzeja Markowskiego, Warszawa 2003.

Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2012.

+ artykuły i książki zalecane przez nauczyciela

Student:

- posługuje się leksyką i frazeologią zgodnie z zaaprobowanymi społecznie regułami posługiwania się leksykalnymi jednostkami językowymi;

- dostosowuje dobór leksyki do okoliczności, np. możliwości odbiorcy, do jego funkcji społecznej;

-wypowiada się zrozumiale, przekonująco, z zastosowaniem bogatych leksykalnych środków językowych;

- rozpoznaje typy błędów leksykalnych i mechanizmy ich powstawania, opisuje je z wykorzystaniem terminologii językoznawstwa normatywnego;

- analizuje współczesne polskie teksty użytkowe i dokonuje oceny normatywnej użytej w nich leksyki oraz uzasadnia swoje sądy;

- rozponaje podstawowe tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny w zakresie słownictwa;

- definiuje podstawowe terminy z zakresu językoznawstwa normatywnego i posługuje się nimi w ocenie zjawisk językowych;

- buduje teksty spełniające wymogi etyki słowa, rozpoznaje zabiegi manipulacyjne;

- posługuje się językiem zgodnie z zasadami etykiety językowej; rozpoznaje tendencje w zakresie polskiej etykiety językowej;

- posługuje się językiem polskim ze świadomością , że język jest nie tylko narzędziem komunikacji , ale wartością kultury; - wykazuje postawę troski o język, rozpoznaje zjawisko wulgaryzacji;

- odwołuje się w swoich sądach o słownictwie do aktualnych wydawnictw ortoepicznych i kodyfikujących;

- objaśnia zjawiska leksykalne we współczesnej polszczyźnie;

- definiuje i rozpoznaje podstawowe relacje formalne i semantyczne między wyrazami;

- zna cechy charakterystyczne dla różnych stylów funkcjonalnych;

- jest w stanie analizować teksty reprezentujące te style.

-Zaliczenie wszystkich sprawdzianów cząstkowych przeprowadzonych na ćwiczeniach (ostatecznie na poziomie co najmniej 60%).

- Zaliczenie sprawdzianu po wykładzie (na poziomie co najmniej 60%).

- Końcowy egzamin ustny.

Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych) nie ma możliwości zaliczenia zajęć.

----