Kultura popularna Czech

obowiązkowe

Student powinien umieć posługiwać się podstawowymi kategoriami antropologicznymi, których znajomość wynika z programu nauczania na pierwszym roku studiów licencjackich. Niezbędna jest również podstawowa znajomość języka czeskiego.

Konwersatorium poświęcone zostanie przedstawieniu rodowodu i kształtu konstytutywnych składników kultury popularnej Czech na wybranych przykładach. W pierwszej części cyklu zajęć przedstawione będą podstawowe teorie i pojęcia oraz rudymentarne narzędzia w badaniu kultury popularnej. W drugiej omówione zostanie konstytuowanie się czeskiej kultury popularnej w XIX i na początku XX wieku oraz poszczególne realizacje tej sfery kultury w Czechosłowacji/Czechach na wybranych przykładach z wykorzystaniem narzędzi prezentowanych w części pierwszej cyklu.

Konwersatorium ma za zadanie:

• przedstawić systematycznie wiedzę z zakresu teorii kultury popularnej i jej historii na ziemiach korony św. Wacława ,

• zapoznać studenta z genezą i historią badań nad kulturą popularną

• zapoznać studenta z wymiarem estetycznym kultury popularnej

• zapoznać studenta z podstawowymi metodami badawczymi używanymi w badaniach kultury popularnej

• zapoznać studenta z metodami analizy audiowizualnych wytworów kultury popularnej

• przedstawić poszczególne zagadnienia kultury popularnej na materiale czeskim:

- literatura popularna

- prasa

- radio

- telewizja

• serial

• serial kryminalny

• serwisy informacyjne

• programy typu reality show

• reklama

- globalizacja

- emancypacja

• dać praktyczne zastosowanie pojęć i narzędzi teoretycznych, dotyczących kultury popularnej w analizie jej poszczególnych realizacji

• mobilizować studentów do systematycznej pracy

W części wstępnej wyłożona będzie geneza kultury popularnej na ziemiach korony św. Wacława, następnie zaprezentowana zostanie historia refleksji nad kulturą popularną wraz z podstawowymi pojęciami i narzędziami jej analizy. W drugiej części cyklu wykładów zdobyta wiedza posłuży do analizy poszczególnych realizacji kultury popularnej w Czechosłowacji/Czechach. Zatem zagadnienia teoretyczne zostaną dalej uzupełnione egzegezą materiałów źródłowych (w tym przede wszystkim audiowizualnych).

Literatura zalecana:

Bauman Zygmunt, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000.

Bauman Zygmunt, Globalizacja, przeł Ewa Klekot, Warszawa 2000.

Bednařík Petr, Jirák Jan, Köpplová Barbara, Dějiny českých médií. Od počátku do současnosti, Grada, Praha 2011.

Burszta Wojciech, Kuligowski Waldemar, Sequel. Dalsze przygody kultury w globalnym świecie, Warszawa 2005.

Čábelová, Lenka, Radiojournal: rozhlasové vysílání v Čechách a na Moravě v letech 1923-1939, Praha 2003,

Čapek Karel, Marsyas čili na okraj literatury (1913-1989), Praha 1971.

Eco Umberto, Semiologia życia codziennego, przeł. Joanna Ugniewska, Piotr Salwa, Warszawa 1999

Eco Umberto, Superman w kulturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią, przeł. Joanna Ugniewska, Warszawa 1996.

Fiedor Karol, Austria. Od gospodarki żarowej do Unii Europejskiej, Opole 2004.

Goban-Klas Tomasz, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, Warszawa 2002.

Horák František, Pět století českého knihtisku, Praha 1968.

Horkheimer M., Adorno Theodor, Przemysł kulturalny. Oświecenie jako masowe oszczerstwo, w: tychże, Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, Warszawa 1994.

Hrůza Jiří, Historical development of Prague, w: Max Barlow, Petr Dostál, Martin Hampl (red.) Development and administration of Prague, Amsterdam 1994.

http://www.ceskatelevize.cz/ct/historie/index.php

Klimeš Vladimír, Počátky českého novinářství, Praha 1955.

Kłoskowska Antonina, Kultura masowa, Warszawa 1983.

Köpplová, Barbara a kol.: Dějiny českých médií v datech (rozhlas, televize, mediální právo), Praha, 2003

Krajewski Marek, Kultury kultury popularnej, Poznań 2003, s

Kultura masowa, red. i przeł. Czesław Miłosz, Instytut Literacki, Paryż 1959.

Levinson Paul, Miękkie ostrze, czyli historia i przyszłość rewolucji informacyjnej, przeł. Hanna Jankowska, Warszawa 2006.

McLuhan Marshall, Jak rozumět médiím, Odeon, Praha 1991.

Media-eros-przemoc. Sport w czasach popkultury, wybór, Andrzej Gwóźdź, Kraków 2003.

Między powtórzeniem a innowacją. Seryjność w kulturze, red. Alicja Kisielewska, Kraków, 2004.

Moles Abraham, Kicz czyli sztuka szczęścia, przeł. Anita Szczepańska, Ewa Wende, Warszawa 1978.

Možný Ivo, Česká společnost, Portál, Praha 2002.

Musil Jiří, Vývoj a plánování měst ve střední Evropě v odbobi komunistických režimů, „Sociologický čosopis“, 2001, nr 37.

Niedyskretny urok kiczu. Problemy kultury popularnej, red. Grażyna Stachówna, Kraków 1997.

Osvaldová Brabora, Česka média a feminismus, Praha 2004.

red. Maryla Hopfinger, Nowe media w komunikacji społecznej XX wieku, Warszawa 2005.

Reifová Irena, Normalizační a postkomunistický televizní seriál, MASZYNOPIS

Sartori Giovanni, Homo videns. Telewizja jako postmyslenie, przeł. Jerzy Uszyński, Warszawa 2007.

Smetana Miloš, Ceský seriál a jeho paradoksy, Praha 2000.

Storey John, Studia kulturowe i badania kultury popularnej, przeł. Janusz Barański, Kraków, 2003.

Strinati Dominic, Wprowadzenie do kultury popularnej, przeł. Wojciech Burszta, Warszawa 1995.

Štoll Martin , Zahájení televizního vysílání. 1. 5. 1953 - Zrození televizního národa, Havran, Praha 2011.

Toffler Alvin, Trzecia fala, przeł. Ewa Woydyłło, Warszawa 1997.

Wágner Ivan, Televizní zprávy – psychický nátlak?, Praha 1997.

WIEDZA

1. Student/ka potrafi:

- zdefiniować przedmiotu i zakres badań kultury popularnej.

- wyjaśnić genezę kultury popularnej.

- omówić historię refleksji nad kulturą popularną,

- wymienić i scharakteryzować szkoły badawcze zajmujące się analizami kultury popularnej

- posługiwać się podstawowymi kategoriami badawczymi używanymi w badaniach nad kulturą popularną (w tym i w języku czeskim).

- wyjaśnić mechanizmy funkcjonowania wybranych zjawisk kultury popularnej.

2. Student/ka zna specyfikę nauk humanistycznych i podstawowe współczesne paradygmaty wiedzy humanistycznej w zakresie analizy zjawisk kulturowych.

3. Student/ka ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu nauk podstawowych dla kulturoznawstwa, szczególnie antropologii, lingwistyki i literaturoznawstwa.

4. Student/ka dobrze orientuje się w realiach kulturowych i społecznych Czech.

5. Student/ka posiada znajomość głównych podejść i szkół badawczych w antropologii kultury oraz potrafi wskazać na ich wkład we współczesne rozumienie zjawisk społecznych w Czechach.

6. Student/ka zna podstawowe zasady analizy tekstów kultury z różnych dziedzin praktyk kulturowych w odniesieniu do realiów czeskich.

UMIEJĘTNOŚCI

Student/ka umie:

1. Dokonać analizy wybranych zjawisk kultury popularnej.

2. Dokonać interpretacji mechanizmów determinujących funkcjonowanie kultury popularnej.

3. Wykorzystywać zróżnicowane źródła w procesie analizy zjawisk kulturowych charakterystycznych dla Czech.

4. Posługiwać się wybranymi paradygmatami badawczymi, podejściami analitycznymi i teoriami w badaniu procesów kulturowych i językowych.

5. Analizować najważniejsze zjawiska polityczne i społeczne w Czechach w kontekście współczesności oraz w perspektywie diachronicznej.

5. Wykorzystywać słownictwo specjalistyczne w zakresie kulturoznawstwa także w kierunkowym języku słowiańskim.

6. Wskazać realizacje paradygmatów kulturowych oraz szerszych zjawisk historycznych na gruncie wybranego kraju słowiańskiego

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student/ka potrafi:

1. Rozumieć i krytycznie odnosić się do otaczającej go rzeczywistości

2. Krytycznie odnieść się do teorii kultury popularnej

Zaliczenie składające się z dwóch testów po każdym semestrze:

Test zawierający pytania otwarte (semestr zimowy) – czas pisania 90 minut – 50%

Test zawierający pytania otwarte (semestr letni) – czas pisania 90 minut – 50%

Wymagana jest również aktywność podczas zajęć oraz prezentacja na temat wybranych zagadnień czechosłowackiej/czeskiej kultury popularnej

W ciągu semestru dopuszczalne są dwie nieobecności.