Relacje międzykulturowe w regionie - Czechy i Słowacja

ogólnouniwersyteckie

w sali

Przedmiot naświetla wewnętrzną specyfikę kulturową regionu z perspektywy relacji między poszczególnymi etnosami, grupami religijnymi i narodowymi, również z uwzględnieniem sąsiedztwa niesłowiańskiego. Przedmiot ukazuje także relację pomiędzy stanowiącym przedmiot studiów obszarem słowiańskim a najważniejszymi dla jego dziejów zewnętrznymi centrami kultury.

Zajmowanie się relacjami między kulturami zakłada badanie opozycji my/oni, która traktowana jest zarówno w terminach naturalnej różnicy/podobieństwa, zażyłości kulturowej, jak i z wprowadzeniem kategorii konfliktu. W związku z tym pojawiają się m.in. takie pojęcia (wraz z konkretną egzemplifikacją) jak: typy wspólnot i czynniki/instytucje integracyjne, geograficzno-kulturowe aspekty relacji międzykulturowych, w tym m.in. folklor jako kod komunikacji międzykulturowej, typy konfliktów (z uwzględnieniem ich związku z etnocentryzmem, stereotypizacją, społeczną stygmatyzacją itp.) oraz strategie ich przezwyciężania, a także specyfika relacji międzykulturowych w warunkach późnej nowoczesności/postnowoczesności (w tym komunikacje w cyberprzestrzeni).

Głównym przedmiotem zainteresowania jest czeski i słowacki obszar kulturowy w kontakcie z innymi kulturami, ze szczególnym uwzględnieniem kultur sąsiednich (także w wymiarze kontaktów instytucjonalnych, ideowych, społecznych).

Szczegółowa literatura, wraz z listą tekstów, które będą bezpośrednią podstawą dyskusji na zajęciach, zostanie podana na początku zajęć. Literatura o charakterze ogólnym, zarysowująca problematykę relacji międzykulturowych:

J. Mikułowski–Pomorski, Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie, Kraków 1999.

Komunikacja międzykulturowa. Zbliżenia i impresje, red. A. Kapciak, L. Korporowicz, A. Tyszka. Warszawa 1995.

Filozofia dialogu, Poznań 2006, t. 4: Różnorodność form, dialogu międzykulturowego, red. J. Baniak.

Dialog w kulturze, red. M. Szulakiewicz, Z. Karpus, Toruń 2003.

Z. Benedyktowicz, Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu, Kraków 2000.

M. Dąbrowski, Swój / Obcy / Inny. Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej, Izabelin 2001.

T. G. Ash, Pomimo i wbrew. Eseje o Europie Środkowej, przeł. A. Husarska, Londyn 1990. (fragmenty)

Student/ka zna i rozumie:

- specyfikę relacji międzykulturowych w regionie Czech i Słowacji

- wzajemne powiązania różnych dziedzin praktyk społecznych na obszarze środkowoeuropejskim oraz realia społeczne i polityczne w odniesieniu do sytuacji w Czechach i w Słowacji w stosunku do kontekstu Europy Środkowej

Student/ka potrafi:

- zastosować nabytą wiedzę do interpretacji zjawisk kulturowych i kulturowo uwarunkowanych faktów politycznych w regionie w ujęciu porównawczym

- dokonywać syntezy wniosków analitycznych, płynących z różnych dziedzin badań kultur czeskiej oraz słowackiej

Student/ka jest gotowa/gotów do:

- zgłębianie kultury czeskiej oraz słowackiej w kontekście relacji czesko-słowackich oraz w odniesieniu do regionu całej Europy Środkowej (zarówno w aspekcie historycznym, jak i współczesnym)

Egzamin ustny.

Z uwagi na konwersatoryjny charakter przedmiotu na ocenę końcową z przedmiotu będzie się składała ocena z egzaminu (70%) oraz ocena z bieżącego przygotowania do zajęć, obejmującego lekturę wskazanych tekstów oraz aktywny udział w dyskusji podczas zajęć.

Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze, każda kolejna nieobecność musi być zaliczona w sposób wcześniej uzgodniony z prowadzącym. Nieobecność ogółem na więcej niż 50 % zajęć wyklucza uzyskanie zaliczenia. Nieobecność nie zwalnia z obowiązku nadrobienia znajomości materiału.

Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do przygotowania, korekty i redakcji tekstów. Podobne zastrzeżenie dotyczy również innych języków słowiańskich, które są nauczane w Instytucie Slawistyki Zachodniej i Południowej. Studenci mogą posługiwać się narzędziami SI tylko w sytuacjach, w których prowadzący dopuszcza ich użycie i wyłącznie w konkretnie wskazanym przez prowadzącego zakresie.

Rozkład pracy studenta:

uczestniczenie w zajęciach: 30 h – 1 ECTS

praca własna studenta związana z bieżącym przygotowaniem do zajęć: 60 h – 2 ECTS

przygotowanie się do egzaminu: 30 h - 1ECTS

Łącznie: 4 ECTS