Relacje międzykulturowe w regionie - Czechy i Słowacja

ogólnouniwersyteckie

zdalnie

Przedmiot naświetla wewnętrzną specyfikę kulturową regionu z perspektywy relacji między poszczególnymi etnosami, grupami religijnymi i narodowymi, również z uwzględnieniem sąsiedztwa niesłowiańskiego. Wykład ukazuje także relację pomiędzy stanowiącym przedmiot studiów obszarem a najważniejszymi dla jego dziejów zewnętrznymi centrami kultury.

Zajmowanie się relacjami między kulturami zakłada badanie opozycji my/oni, która traktowana jest zarówno w terminach naturalnej różnicy/podobieństwa, zażyłości kulturowej, jak i z wprowadzeniem kategorii konfliktu. W związku z tym pojawiają się m.in. takie pojęcia (wraz z konkretną egzemplifikacją) jak: typy wspólnot i czynniki/instytucje integracyjne, geograficzno-kulturowe aspekty relacji międzykulturowych, w tym m.in. folklor jako kod komunikacji międzykulturowej, typy konfliktów (z uwzględnieniem ich związku z etnocentryzmem, stereotypizacją, społeczną stygmatyzacją itp.) oraz strategie ich przezwyciężania, a także specyfika relacji międzykulturowych w warunkach późnej nowoczesności/postnowoczesności (w tym komunikacje w cyberprzestrzeni).

Przedmiotem zainteresowania jest czeski obszar kulturowy w kontakcie z innymi kulturami oraz realcje między czeskimi i nieczeskimi instytucjami, ideami, postawami w regionie.

I.

Literatura o charakterze ogólnym, zarysowująca problematykę relacji międzykulturowych:

J. Mikułowski–Pomorski, Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie, Kraków 1999.

Komunikacja międzykulturowa. Zbliżenia i impresje, red. A. Kapciak, L. Korporowicz, A. Tyszka. Warszawa 1995.

Filozofia dialogu, Poznań 2006, t. 4: Różnorodność form, dialogu międzykulturowego, red. J. Baniak.

Dialog w kulturze, red. M. Szulakiewicz, Z. Karpus, Toruń 2003.

Z. Benedyktowicz, Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu, Kraków 2000.

M. Dąbrowski, Swój / Obcy / Inny. Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej, Izabelin 2001.

T. G. Ash, Pomimo i wbrew. Eseje o Europie Środkowej, przeł. A. Husarska, Londyn 1990. (fragmenty)

II.

Literatura rozwijająca konteksty słowackie:

Ľ. Lipták, Słowacy. Stulecie dłuższe niż sto lat, przeł. M. Bystrzak, Kraków 2019.

R. Chmel, Kompleks słowacki. Eseje, przeł. M. Bystrzak, T. Grabiński, Kraków 2014.

Kwestia słowacka w XX wieku, red. R. Chmel, Gliwice 2002. (wybrane teksty)

R. Zenderowski, Nad Tatrami błyska się…Słowacka tożsamość narodowa w dyskursie politycznym w Republice Słowackiej (1989-2004), Warszawa 2007. (fragmenty)

A. Bán, Słoń na Zemplinie. Opowieści ze Słowacji, przeł. M. Waligórski, Wrocław 2019.

M.M. Šimečka, Słowacja. Dzieje obojętności, przeł. A.S. Jagodziński, Kraków 2019.

Student/ka zna i rozumie:

- specyfikę relacji międzykulturowych w regionie Czech i Słowacji

- wzajemne powiązania różnych dziedzin praktyk społecznych na obszarze środkowoeuropejskim oraz realia społeczne i polityczne w odniesieniu do sytuacji w Czechach i Słowacji w stosunku do kontekstu Europy Środkowej

Student/ka potrafi:

- zastosować nabytą wiedzę do interpretacji zjawisk kulturowych i kulturowo uwarunkowanych faktów politycznych w regionie w ujęciu porównawczym

- dokonywać syntezy wniosków analitycznych, płynących z różnych dziedzin badań kultury czeskiej / syntetyzować wnioski analityczne wynikające z badań w różnych dziedzinach dotyczących kultury czeskiej

Student/ka jest gotowa/gotów do:

- zgłębianie kultury czeskiej kontekście relacji czesko-słowackich oraz w odniesieniu do regionu i całej Europy Środkowej

Egzamin ustny.

W trakcie semestru weryfikacja efektów uczenia się odbywać się będzie również za pomocą:

- pracy na zajęciach

- przygotowania do zajęć

Dopuszczalne są 2 nieobecności w semestrze, każda kolejna nieobecność musi być zaliczona w sposób uzgodniony wcześniej z prowadzącym.

Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych i prezentacjach zaliczeniowych określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na lektoratach języków obcych jest sprawne posługiwanie językiem obcym (użycie właściwej leksyki, struktur gramatycznych i składniowych), zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do przygotowania, korekty i redakcji prac powstających na zajęciach, prac domowych a także testów cząstkowych i egzaminów. Studenci mogą posługiwać się narzędziami SI tylko w sytuacjach, w których prowadzący dopuszcza ich użycie.

Rozkład pracy studenta:

uczestniczenie w zajęciach: 30 h – 1 ECTS

praca własna studenta: 80 h – 3 ECTS

łącznie: 4 ECTS