Střet hodnotových soustav v současné české próze

fakultatywne

Celem warsztatu będzie zastanowienie się nad tym, jakich diagnoz dostarcza nam współczesna czeska i słowacka literatura odnośnie do kwestii stopniowego rozkładu systemu demokratycznego, który możemy obserwować we współczesnej Europie Środkowej.

Zajęcia wymagają znajomości języka czeskiego na poziomie co najmniej B2+.

W ramach warsztatu uwaga zostanie skupiona na wybranych tekstach współczesnej czeskiej i słowackiej literatury: D. Zábranský, Logoz aneb Robert Holm markéter dánský, Michal Hvorecký, Trol oraz R. Denemarková, Hodiny z olova.

Wsyzstkie trzy utwory przenoszą czytelnika w nieodległą dystopiczną przyszłość, której kształt zaprojektowany także za pomocą mediów społecznościowych. Celem warsztatu będzie poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy literatura ogranicza się w tej kwestii wyłącznie do snucia apokaliptycznych wizji, czy też może pokazuje ewentualne możliwości tworzenia planów naprawczych.

Wiele demokratycznych krajów na całym świecie zostało w trakcie ostatniej dekady zaskoczonych własnym nieprzygotowaniem na konieczność walki z demontażem demokratycznej aksjologii i pełzającym wprowadzaniem porządku autorytarnego. Totalna inwigilacja, dezinformacja i propaganda, skoordynowana mowa nienawiści, czy też groźby on-line, to wszystko stało się realnymi zagrożeniami wywołanymi przez największe platformy społecznościowe, które jeszcze dekadę temu określano jako narzędzia cyfrowej wolności. W roku 2020 są już jednak postrzegane głównie jako kanały transmisji zjawisk antydemokratycznych, których wcześni teoretycy sieci nawet nie byli w stanie sobie wyobrazić. Zjawisko to z powodu tempa swojego rozwoju nie zostało wprawdzie jeszcze gruntownie przebadane, jednakże dziś już wiemy, że prezydentura Donalda Trumpa, Brexit czy też nasilenie się nacjonalistycznego populizmu w Europie Środkowej na fali antyemigranckiej histerii były częściowo wynikiem zaplanowanych kampanii dezinformacyjnych, które miały na celu wpłynięcie na procedury demokratyczne w poszczególnych krajach.

Literatura również zareagowała na to zjawisko, przede wszystkim dostarczając dystopicznych wizji dalszego niekontrolowanego oddziaływania mediów społecznościowych i stopniowego rozkładu demokracji. W ramach warsztatu uwaga zostanie skupiona na wybranych tekstach współczesnej czeskiej i słowackiej literatury: D. Zábranský, Logoz aneb Robert Holm markéter dánský, Michal Hvorecký, Trol oraz R. Denemarková, Hodiny z olova.

Wsyzstkie trzy utwory przenoszą czytelnika w nieodległą dystopiczną przyszłość, której kształt zaprojektowany także za pomocą mediów społecznościowych. Celem warsztatu będzie poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy literatura ogranicza się w tej kwestii wyłącznie do snucia apokaliptycznych wizji, czy też może pokazuje ewentualne możliwości tworzenia planów naprawczych.

Teksty literackie:

R. Denemarková, Hodiny z olova.

D. Zábranský, Logoz aneb Robert Holm marketér dánský.

M. Hvorecký, Trol.

Teksty teoretyczne:

E. Bendyk, W Polsce czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata, Warszawa 2020.

E. Bińczyk, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Warszawa 2018.

Y. Benkler, R. Faris, H. Roberts, Network Propaganda: Manipulation, Disinformation, and Radicalization in American Politics, Oxford 2018.

M. Castells, Społeczeństwo sieci, Warszawa 2007.

Y. N. Harari, 21 lekcji na XXI wiek, Kraków 2018.

M. Hindman, The Internet Trap: How the Digital Economy Builds Monopolies and Undermines Democracy, Princeton 2018.

N. Klein, Nie to za mało. Jak stawić opór polityce szoku i stworzyć świat, jakiego nam trzeba, Warszawa 2018.

M. L. Miller, C. Vaccari, Digital Threats to Democracy: Comparative Lessons and Possible Remedies, “The International Journal of Press/Politics”, no. 3/2020, 333-356.

A. Töffler, Trzecia fala, Warszawa 1986.

Student umie w oparciu o analizę i interpretację współczesnych tekstów literackich i opracowań teoretycznych rozpoznawać zagrożenia dla współczesnej demokracji.

Aktywne uczestnictwo w zajęciach.

Brak.