Retoryka w komunikowaniu publicznym

obowiązkowe

w sali

Podczas zajęć przedstawiane będą najważniejsze elementy klasycznej teorii retorycznej, a także wybrane koncepcje retoryki współczesnej.

Celem zajęć jest przedstawienie użyteczności metod retorycznych do analizy i tworzenia różnego typu tekstów w przestrzeni komunikacji publicznej.

Podczas zajęć przedstawiane będą najważniejsze elementy klasycznej teorii retorycznej, a także wybrane koncepcje retoryki współczesnej.

Ilustracją dla teoretycznych założeń retorycznych będą współczesne teksty i nagrania użytkowe.

Zajęcia odbywają się z użyciem technik informacyjno-komunikacyjnych.

Najważniejsze tematy:

1. Retoryka – klasyczna i współczesna: definicje, koncepcje i ich zastosowania.

2. Retoryczne tryby perswazji: ethos, logos, pathos.

3. Etapy pracy nad tekstem retorycznym: od inventio po actio.

4. Sytuacja retoryczna – typy audytoriów, ograniczenia sytuacyjne, ethos mówcy, emocje.

5. Topika inwencyjna – rodzaje retoryczne, teoria status, rodzaje dowodzenia. 

6. Kompozycja retoryczna – teoria i praktyka budowy tekstu retorycznego.

7. Elokucja – style retoryczne, tropy; figury słów i figury myśli.

8. Fundamentalne zasady retoryczne.

9. Argumentacja (wprowadzenie) – siła argumentu, typy argumentów; budowa argumentu; entymemat i topos.

10. Refutacja  (wprowadzenie) – kontrargumentacja, sofistyka, erystyka.

11. Analiza przemówień i innych tekstów perswazyjnych – elementy krytyki retorycznej.

12. Elementy retoryki wizualnej, cyfrowej.

Arystoteles, „Retoryka", Wydawnictwo PWN.

Bogołębska B., Worsowicz M., „Retoryka i jej zastosowania", Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.

Budzyńska-Daca A., Kwosek J., „Erystyka, czyli o sztuce prowadzenia sporów. Komentarze do Schopenhauera", Warszawa 2009.

„Ćwiczenia z retoryki", pod red. M. Barłowskiej, A. Budzyńskiej-Dacy, M. Załęskiej, Warszawa 2010.

Garavelli B. M., „Podręcznik retoryki", WNUP 2023.

Korolko M.,  „Sztuka retoryki", Warszawa 1998.

Lichański J.Z., „Retoryka. Historia - teoria - praktyka", t. 1-2, Warszawa 2007.

Modrzejewska E., „Ile twarzy Andrzeja Dudy? O retoryce wizerunku medialnego z okładek tygodników", w: „Retoryka wizerunku medialnego", red. A. Budzyńska-Daca, A. Kampka, K. Molek-Kozakowska, Warszawa 2016, s. 107–151 (http://www.retoryka.edu.pl/files/Retoryka-wizerunku-medialnego.pdf).   

Modrzejewska, E. 2019. „Wykryto Adblocka! Retoryka komunikatów namawiających Do Odblokowania Reklam”. "Res Rhetorica" 6 (3). https://doi.org/10.29107/rr2019.3.3. https://resrhetorica.com/index.php/RR/article/view/387

„O retoryce. Wybrane zagadnienia z teorii literatury", wyboru dokonał J. Z. Lichański, Warszawa 1995.

Perelman Ch., „Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja", przeł. M. Chomicz, Warszawa 2002.

„Retoryka", pod red. M. Barłowskiej, A. Budzyńskiej-Dacy i P. Wilczka, Warszawa 2008.

Szymanek K., „Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny", Warszawa 2004 i późniejsze.

Worsowicz, Monika. „O duchu stosowności. Teoria retoryczna a współczesna praktyka medialna", Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013.

--

Czasopismo naukowe  „Res Rhetorica": www.ResRhetorica.com

Po ukończeniu kursu student/studentka:

- rozpoznaje podstawowe gatunki wypowiedzi retorycznych,

- analizuje kompozycję wypowiedzi retorycznej,

- analizuje warstwę elokucyjną wypowiedzi,

- zna podstawowe elementy teorii retorycznej,

- potrafi krytycznie przeanalizować dowolny tekst perswazyjny,

- potrafi stworzyć własny tekst perswazyjny.

Metody

Podstawą do zaliczenia zajęć jest:

- aktywny udział w zajęciach (dopuszczone są 2 nieobecności w semestrze),

- wykonanie na satysfakcjonującym poziomie zadań/ćwiczeń indywidualnych (krótkich wprawek retorycznych) zadawanych na kolejne zajęcia,

- możliwe jest zadanie końcowe lub forma pracy zespołowej zaliczające ćwiczenia.

Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym, który zostanie przeprowadzony w formie stacjonarnej. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń.

Dopuszczalne są 2 nieobecności w semestrze.

Nadprogramowe usprawiedliwione nieobecności należy zaliczyć w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

Podstawa: Regulamin studiów na Uniwersytecie Warszawskim:

a. pkt. 17 par. 2,

b. pkt. 5 par. 17,

c. par. 33.

Zasady korzystania z narzędzi SI

1. Jeśli osoba studiująca chce (na potrzeby pracy zaliczeniowej lub prac cząstkowych) skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:

a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,

b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.

2. Osoba studiująca nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.

3. Jeśli osoba studiująca wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:

a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub

b. w sposób z nią nieuzgodniony,

osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14.

Podstawa:

1. Uchwała nr 170 Rady Dydaktycznej dla kierunków studiów: filologia bałtycka, filologia klasyczna i studia śródziemnomorskie, filologia polska, filologia polskiego języka migowego, kulturoznawstwo – wiedza o kulturze, logopedia ogólna i kliniczna, slawistyka, sztuka pisania, sztuki społeczne z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia na Wydziale Polonistyki

2. Uchwała nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia

3. Uchwała nr 14 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 13 lipca 2020 r. w sprawie wytycznych dotyczących standardów i procedur postępowania w przypadku przygotowywania prac zaliczeniowych i dyplomowych z naruszeniem prawa na Uniwersytecie Warszawskim.

Nie przewiduje się.