Metodyka języka polskiego w szkole podstawowej (kształcenie literackie)
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3007-N1A2ML |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.2
|
Nazwa przedmiotu: | Metodyka języka polskiego w szkole podstawowej (kształcenie literackie) |
Jednostka: | Instytut Polonistyki Stosowanej |
Grupy: |
Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia, II rok Przedmioty I roku specjalizacji "nauczycielskiej" (II rok studiów) - filologia polska, stacjonarne Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...) |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Podczas zajęć studenci zapoznają się z problemami kształcenia literacko-kulturowego w szkole podstawowej; rozwijają umiejętności praktycznego wykorzystania na lekcjach języka polskiego różnych dziedzin wiedzy polonistycznej oraz psychologicznej i pedagogicznej w planowaniu i organizacji pracy z uczniami klas IV-VIII szkoły podstawowej. Ponadto zapoznają się z możliwościami wykorzystania technologii multimedialnych w pracy na lekcji oraz w warsztacie nauczyciela polonisty. |
Pełny opis: |
Przedmiot stanowi połączenie refleksji wywiedzionej z nauki o literaturze, teorii lektury oraz zajęć typowo metodycznych, przygotowujących do pracy nauczycielskiej w szkole podstawowej. Projekt zajęć opiera się na założeniu, że dobry nauczyciel to przede wszystkim zaangażowany w pracę z dziećmi i młodzieżą pedagog, lecz również skuteczny dydaktyk, wnikliwy czytelnik i sprawny interpretator, który umie podzielić się swą pasją lekturową z uczniami, zachęcić ich do samodzielnego sięgania po teksty literatury pięknej, a także wykształcić w nich sztukę twórczej lektury (tj. nakierowanej na – możliwie najbardziej samodzielną – interpretację tekstu). 1/3 zajęć poświęcona zostanie na obecne w obowiązującej podstawie programowej kształcenia ogólnego treści dotyczące wiedzy literaturoznawczej, 1/3 na refleksję nad stylami, typami, modelami odbioru literatury – nauczyciel powinien bowiem być świadomym odbiorcą dzieła literackiego, wyposażonym w narzędzia zarówno językoznawcze, jak historycznoliterackie i teoretyczne. Powinien również posiadać wiedzę o możliwościach interpretacyjnych swoich podopiecznych oraz ich lekturowych doświadczeniach. Na pozostałą część zajęć składać się będą warsztatowe, metodyczne działania skoncentrowane na takich zagadnieniach, jak: - specyfika wymagań określanych przez podstawę programową oraz standardy egzaminacyjne w odniesieniu do kształcenia literacko-kulturowego oraz kształt i wymagania testu kończącego naukę na drugim etapie edukacyjnym; tryb pracy przygotowującej ucznia do rozwiązania polonistycznej części tego egzaminu; - typy prac sprawdzających i kontrolnych; analiza autentycznych egzemplarzy arkuszy egzaminacyjnych oraz wypracowań uczniowskich; - kanon lektur (z uwzględnieniem zmian regulowanych przez podstawę programową); - metody pracy z tekstem literackim na II poziomie edukacyjnym (w tym umiejętność tworzenia zadań do tekstu, zadawania pytań, motywowanie do czytania); - ćwiczenia kształtujące i sprawdzające umiejętność czytania ze zrozumieniem oraz ćwiczenia poświęcone analizie pozaliterackich kontekstów interpretacyjnych; - wychowawczy aspekt obcowania z literatura piękną (aksjologia i estetyka dzieła literackiego); - wiedza z zakresu teorii literatury a wymagania programowe. |
Literatura: |
1. Metodyka literatury, t.1, wybór i wstęp Jadwiga Pachecka, Anna Piątkowska, Katarzyna Sałkiewicz, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Warszawa 2001; 2. Metodyka literatury, t.2, wybór i wstęp Jadwiga Pachecka, Anna Piątkowska, Katarzyna Sałkiewicz, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Warszawa 2003; 3. Alicja Badowska, Elżbieta Olinkiewicz, Renata Otolińska, Inspiracje, pomysły – książka dla twórczego nauczyciela, Wrocław 1998; 4. Stanisław Bortnowski, Jak uczyć poezji? Konteksty dzieła literackiego, Warszawa 1991; 5. Stanisław Bortnowski, Przewodnik po sztuce uczenia literatury, Warszawa 2004; 6. Edyta Brudnik, Anna Moszyńska, Beata Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Kielce 2000; 7. Jerome Bruner, Kultura edukacji, Warszawa 2006; 8. Alida Gersie, Nancy King, Drama. Tworzenie opowieści w edukacji i terapii, Warszawa 1999; 9. Ryszard Handke, Alfabet kultury w lekturze tekstu literackiego [w tegoż:] W świecie tekstów i wartości. Szkice z teorii lektury, Warszawa 1991; 10. Doskonalenie warsztatu nauczyciela polonisty, Red. A. Janus – Sitarz, Kraków 2005; 11. Stanisław Taboł, Istota czytania, Kraków 2005; 12. Zenon Uryga, Godziny polskiego, Warszawa – Kraków 1996; 13. Brian Way, Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży, Warszawa 1997. 14. seria Edukacja nauczyciela polonisty pod red. Anny Janus-Sitarz, wyd. Universitas – wybrane artykuły. Podczas pierwszych zajęć prowadzący w porozumieniu z grupą może zmodyfikować powyższą listę, np. rozszerzyć ją o teksty omawiające zagadnienia zgodne z potrzebami i zainteresowaniami studentów. |
Efekty uczenia się: |
W zakresie wiedzy Student/Studentka zna i rozumie: - zasady planowania lekcji i metody aktywizacji uczniów, a także integrację wewnątrz- i międzyprzedmiotową; różnorodne pomoce dydaktyczne, w tym z wykorzystaniem multimediów, wspomagające kształcenie literacko-kulturowe na II etapie edukacyjnym; - terminologię stosowaną w dydaktyce polonistycznej na II etapie edukacyjnym w celu analizy rozmaitych rozwiązań metodycznych; - problemy z zakresu poszczególnych działów nauki o literaturze, zwłaszcza najważniejszych teorii interpretacji dzieła literackiego w kontekście szkoły podstawowej; - potrzebę kształtowania umiejętności współpracy uczniów, w tym grupowego rozwiązywania problemów oraz budowania systemu wartości i rozwijania postaw etycznych uczniów, a także kształtowania ich kompetencji komunikacyjnych i nawyków kulturalnych (zwłaszcza czytelniczych); - konieczność projektowania działań edukacyjnych dostosowanych do zróżnicowanych potrzeb i możliwości uczniów, znaczenie odkrywania oraz rozwijania predyspozycji i uzdolnień oraz zagadnienia związane z przygotowaniem uczniów do udziału w konkursach i olimpiadach przedmiotowych; - sposoby i znaczenie oceniania osiągnięć szkolnych uczniów, w tym rolę diagnozy wstępnej i oceniania kształtującego w kontekście efektywności nauczania, rodzaje i sposoby przeprowadzania sprawdzianów, zwłaszcza egzaminu po ósmej klasie. Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.: D.1/E.1.W1, D.1/E.1.W2, D.1/E.1.W3, D.1/E.1.W4, D.1/E.1.W5, D.1/E.1.W6, D.1/E.1.W7, D.1/E.1.W8, D.1/E.1.W9, D.1/E.1.W10, D.1/E.1.W11, D.1/E.1.W12, D.1/E.1.W13, D.1/E.1.W14, D.1/E.1.W15, C.W6 W zakresie umiejętności Student/Studentka potrafi: - realizować proces dydaktyczny, uwzględniając stan badań naukowych i trafnie dobierając metody nauczania oraz funkcjonalnie organizując pracę uczniów – z uwzględnieniem ich potrzeb oraz indywidualnych predyspozycji; - zaplanować pracę z uczniem zdolnym; - zaplanować proces kształcenia kompetencji lekturowo-interpretacyjnej oraz komunikacyjnej uczniów oraz ocenić edukacyjną efektywność tych działań; kontrolować i oceniać postępy uczniów w zakresie wypowiedzi ustnych i pisemnych na II etapie edukacji; - integrować wiedzę i umiejętności z różnych działów nauki o języku, literaturze i kulturze, dążyć do systematyzacji i funkcjonalizacji wiedzy; - przeprowadzić lekcje języka polskiego oraz przedstawić metodyczną oraz merytoryczną analizę swoich lub obserwowanych działań dydaktycznych; - zorganizować pracę domową ucznia oraz wspomagać samokształcenie. Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.: D.1/E.1.U1, D.1/E.1.U2, D.1/E.1.U3, D.1/E.1.U4, D.1/E.1.U5, D.1/E.1.U6, D.1/E.1.U7, D.1/E.1.U8, D.1/E.1.U9, D.1/E.1.U10, D.1/E.1.U11 C.U3,C.U4, C.U6, C.U8 W zakresie kompetencji społecznych Student/Studentka jest gotów/gotowa do: - świadomego, twórczego i odpowiedzialnego poszukiwania najlepszych rozwiązań dydaktycznych sprzyjających postępom uczniów, zwłaszcza rozwojowi kompetencji i sprawności lekturowo-interpretacyjnych i komunikacyjnych, w celu umożliwienia im pełnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społecznym; - pobudzania w uczniach ciekawości, popularyzowania wiedzy, kształtowania nawyku samodzielnego uczenia się przez całe życie (także w perspektywie rozwoju osobistego i zawodowego); - tworzenia atmosfery zaufania i współpracy w grupie uczniowskiej. Odniesienie do szczegółowych efektów uczenia się z rozporządzenia MNiSW z 25 lipca 2019 r.: D.1/E.1.K1, D.1/E.1.K2, D.1/E.1.K3, D.1/E.1.K4, D.1/E.1.K5, D.1/E.1.K6, D.1/E.1.K7, D.1/E.1.K8, D.1/E.1.K9, C.K1 Grupa zajęć z rozporządzenia MNiSW w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela z 25 lipca 2019 r.: D. |
Metody i kryteria oceniania: |
Nakład pracy: Udział w zajęciach: - ćwiczenia – 30 godzin, - hospitacje online – obserwacja i analiza lekcji – 10 godzin. Przygotowanie do zajęć (w tym czytanie zadanej literatury, odrabianie prac domowych, m.in. sprawdzanie prac uczniowskich) – 35 godzin Przygotowanie pracy zaliczeniowej – 15 godzin Metody i kryteria oceniania: Podstawą do wystawienia oceny jest: 1. Kontrola obecności (dopuszczalne 2 nieobecności). 2. Aktywny udział w zajęciach. 3. Wykonywanie prac cząstkowych (np. ocena wypracowania uczniowskiego, opracowanie konspektu lekcji, poleceń do tekstu), ewentualnie przygotowanie i wygłoszenie referatu. 4. Praca zaliczeniowa: Każdy uczestnik zajęć obowiązany jest do przedstawienia zestawu własnych, autorskich konspektów osnutych wokół konkretnych zagadnień lekcyjnych. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN CW
CW
CW
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 40 godzin, 42 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Helena Balcerek, Piotr Ślusarczyk, Tomasz Wroczyński | |
Prowadzący grup: | Piotr Ślusarczyk, Tomasz Wroczyński | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.