Konteksty nauczania języka polskiego
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3007-N3B2KNJP |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Konteksty nauczania języka polskiego |
Jednostka: | Instytut Polonistyki Stosowanej |
Grupy: |
Harmonogram zajęć - filologia polska, st. niestacjoanarne (zaoczne), drugiego stopnia, II rok Przedmioty specjalizacji "nauczycielskiej" - II rok studiów 2-go stopnia - zaoczne Przedmioty specjalizacji "nauczycielskiej" - studia magisterskie 2-go stopnia - zaoczne |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Wychodząc z założenia, że literackie konteksty stanowią niezbędne uzupełnienie wiedzy i umiejętności nabywanych w trakcie kształcenia polonistycznego (zwłaszcza na czwartym etapie edukacyjnym), materiał literacki prezentowany będzie w porządku chronologicznym – analogicznie do układu treści preferowanego w dydaktyce szkolnej. Proponowany uczestnikom zajęć zestaw lektur uwzględnia genologiczną różnorodność w obrębie wszystkich trzech rodzajów literackich. Teksty – w całości lub we fragmentach – stanowić będą przedmiot kontekstowej interpretacji, literaturoznawczo-językoznawczej analizy, wreszcie dyskusji, z której wnioski winny okazać się przydatne do prowadzenia samodzielnych zajęć w szkole. Wybór literatury podmiotowej dokonany został nie tylko z myślą o studentach filologii polskiej – przyszłych nauczycielach, lecz również uczniach liceum, liceum zawodowego, technikum; dzieła ew. ich fragmenty mogą stanowić uzupełnienie lekcji języka polskiego a także przedmiot pracy z uczestnikami olimpiad i konkursów przedmiotowych czy też członkami szkolnych kół zainteresowań. Stąd, obok arcydzieł literatury światowej, propozycja lektury tekstów przynależących do kultury popularnej. Literackie konteksty interpretacyjne stanowić mają punkt wyjścia do zainteresowania – intelektualnego pobudzenia – kulturowego uświadomienia ucznia a także próbę skierowania go na drogę poszukiwania wartości, których literatura jest istotnym nośnikiem. Obowiązywać będzie pisemne zaliczenie przedmiotu w formie konspektu lekcji, uwzględniającego co najmniej jedno z dzieł będących tematem zajęć, lub szkicu interpretacyjnego. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Zajęcia mają na celu umieszczenie programu nauczania języka polskiego we współczesnej szkole w kontekście innych, pokrewnych nauk przydatnych w procesie dydaktycznym, a także zaprezentowanie literackich kontekstów interpretacyjnych użytecznych dla nauczyciela polonisty na czwartym etapie edukacyjnym. Prezentowane w ramach ćwiczeń dzieła i ich fragmenty dobrane zostały w taki sposób, by stanowiły użyteczny materiał do pracy z tekstem zarówno dla studenta filologii polskiej – przyszłego nauczyciela, jak ucznia szkoły podstawowej i średniej. |
Pełny opis: |
Zajęcia obejmują przedstawienie i analizę treści nauczania zawartych w programie języka polskiego w szkole po najnowszej reformie pod kątem ich związku z pokrewnymi naukami. Są przeglądem wybranych zagadnień z programu w powiązaniu z refleksją uzupełniającą i poszerzającą kompetencje nauczyciela i przydatne w procesie nauczania w szkole. Stanowią uzupełnienie wiedzy polonistycznej o rozszerzający kontekst kulturowy na poziomie adekwatnym do prowadzenia samodzielnych zajęć w liceum. Integralną część zajęć stanowią wizyty w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza oraz jednym z warszawskich teatrów. |
Literatura: |
Do wyboru: • Starożytność hebrajska: Stary Testament: Księga Rodzaju; Księga Wyjścia; Księga Psalmów; Księga Hioba; Księga Koheleta; Pieśń nad Pieśniami; (fragmenty); Krzysztof Koehler: Hymn żywych…; Wojciech Wencel: Pieśń nad pieśniami, Ps. 51. • Wobec tradycji chrześcijańskiej: Nowy Testament: Apokalipsa wg św. Jana; wybór przypowieści biblijnych; John Banville: Mefisto. • Antyk grecki: Arystofanes: Żaby lub: Eurypides: Medea. • Średniowiecze: Władysław z Gielniowa, Wiersz na Dzień Zaduszny; Nagrobek Bolesława Chrobrego; Wincenty zw. Kadłubkiem: Epicedium na śmierć Kazimierza Sprawiedliwego; Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki: Wiadomość z ostatniej chwili; Odpowiedzialność. • Renesans: Tobiasz Wiszniowski: Treny (wybór); Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki: Upał; XIII. • Barok: Jean Racine: Fedra; Józef Baka: Uwagi śmierci niechybnej; Jan Dzwonkowski: Fraszki (wybór); Pieśń o gorzałce (anonim); Jerzy Harasymowicz: Kolekcja landszaftów… (fragmenty); Barokowe czasy, Polowanie z sokołem (wybór wierszy z obu tomów); Janusz Szuber: Berła, czaszki, grzechotki; Osiem wersów ku przestrodze; Sens jaki? • Oświecenie: John Locke: List o tolerancji (fragmenty); Voltaire: Tolerancja (fragmenty artykułu ze Słownika filozoficznego); Czesław Miłosz: Zaklęcie. • Romantyzm: Edgar Allan Poe: Zagłada domu Usherów, Maska czerwonego moru, Studnia i wahadło; Anne Radcliffe: Italczyk (fragmenty); Juliusz Słowacki: Ksiądz Marek; Adam Mickiewicz: To lubię. • Pozytywizm: Emil Zola: Germinal lub Nana; Eliza Orzeszkowa: Tadeusz; O Żydach i kwestii żydowskiej. • Modernizm: Charles Baudelaire: Kwiaty zła (fragmenty); Stanisław Wyspiański: Klątwa; Stefan Żeromski: Dzieje grzechu. • Dwudziestolecie międzywojenne: Stanisław Ignacy Witkiewicz: W małym dworku; Narkotyki (fragmenty); Bruno Schulz: Xięga bałwochwalcza. • Literatura czasu II wojny światowej: Seweryna Szmaglewska: Dymy nad Birkenau; Igor Ostachowicz: Noc żywych Żydów; Gajcy (płyta z interpretacjami poezji Tadeusza Gajcego). • Literatura współczesna: Witold Gombrowicz: Dziennik 1957-1961 (fragmenty);Sławomir Mrożek: Emigranci; Słoń (wybrane opowiadania); Gustaw Herling-Grudziński, Wędrowiec cmentarny, Kraków 2006. Oprócz tekstów z powyższej listy, przedmiotem zajęć będą również filmy, fragmenty spektakli oraz teksty publicystyczne. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: znajomość literatury powszechnej oraz tekstów kultury mogących stanowić pożyteczne punkty odniesienia zarówno dla nauczyciela, jak i ucznia. Umiejętności: Umiejętność powiązania wiedzy o kulturze i literaturze polskiej oraz powszechnej z programem języka polskiego w szkole. Zdolność zastosowania nowoczesnych metod nauczania w procesie dydaktyki polonistycznej. Kompetencje społeczne: Samodzielne podejmowanie poszukiwań kontekstów, które w procesie dydaktycznym przyczyniłyby się do wzrostu efektywności nauczania. |
Metody i kryteria oceniania: |
Kryteria zaliczenia: 1. Frekwencja (dopuszczalne dwie nieobecności); 2. Aktywność podczas zajęć; 3. Praca pisemna. Formy pisemnego zaliczenia do wyboru: 1. Scenariusz zajęć w klasach IV-VIII szkoły podstawowej) lub liceum z wykorzystaniem wybranego tekstu kultury z zestawu lektur; 2. Szkic interpretacyjny dotyczący co najmniej jednego spośród wyżej wymienionych tekstów kultury (możliwość otrzymania oceny celującej <5!> ). |
Praktyki zawodowe: |
Brak praktyk. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT SO N CW
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Helena Balcerek, Monika Kresa, Dominika Siedlecka | |
Prowadzący grup: | Dominika Siedlecka | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Skrócony opis: |
Cykl zajęć mający pomóc przyszłym nauczycielom w umieszczeniu nauczania języka polskiego wśród kulturowych kontekstów, stanowiących z jednej strony poszerzenie przekazywanej uczniom wiedzy, z drugiej strony pomoc w przywoływaniu i zestawianiu faktów istotnych dla całościowego kształcenia humanistycznego. |
|
Pełny opis: |
Zajęcia stanowią przegląd wybranych problemów nauczania polonistycznego na wszystkich poziomach edukacji, określonych w najnowszej Podstawie programowej kształcenia ogólnego. Istotą zajęć jest poszerzenie wiedzy i kompetencji kulturowych nauczyciela-polonisty oraz wyposażenie go w umiejętności przydatne dla realizacji nowoczesnych lekcji języka polskiego. Kolejna funkcja przedmiotu to uzupełnienie wiedzy polonistycznej o konteksty literackie, filozoficzne, filmowe a także z dziedziny wiedzy o sztukach pięknych, na poziomie adekwatnym do prowadzenia zajęć z dziećmi i młodzieżą. |
|
Literatura: |
1) Księga Hioba. Konteksty poetyckie: Tadeusz Różewicz: Hiob 1957 Czesław Miłosz: Dlaczego nie przyznać? Stanisław Grochowiak: Czytelnicy Wisława Szymborska: Streszczenie Lektura dodatkowa: Karol Wojtyła: Hiob Paweł Śpiewak: Wieczny Hiob (fragmenty) 2) Eurypides: Medea. Konteksty: Lars von Trier: Medea Mit o Argonautach (o Jazonie i złotym runie) - w wersji Zygmunta Kubiaka 3) Ingmar Bergman: Siódma pieczęć Kontekst: Jarosław M. Rymkiewicz: A imię jemu śmierć... 4) Jan Kochanowski: Fraszki nieprzystojne (wybór) Kontekst: Stanisław Barańczak: Bóg, trąba i ojczyzna. Słoń a sprawa polska… 5) Jerzy Kawalerowicz: Matka Joanna od aniołów Konteksty: Józef Baka: Uwagi śmierci niechybnej (wybór); Janusz Szuber: Berła, czaszki, grzechotki; Osiem wersów ku przestrodze; Sens jaki? 6) John Locke: List o tolerancji (fragmenty); Voltaire: Tolerancja (fragmenty); Konteksty: Czesław Miłosz: Zaklęcie Krzysztof Kieślowski: Gadające głowy 7) Edgar Allan Poe: Metzengerstein 8) Agnieszka Holland: Całkowite zaćmienie 9) William Golding: Władca much |
|
Uwagi: |
W zależności od sytuacji epidemiologicznej zajęcia prowadzone w sali lub zdalnie (przygotowano obydwa warianty). |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.