Drukuj sylabusJęzykoznawstwo ogólne
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | 3020-11B2JO |
| Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
| Nazwa przedmiotu: | Językoznawstwo ogólne |
| Jednostka: | Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki |
| Grupy: |
Polonistyczne minimum programowe Przedmioty obowiązkowe dla II rok filolgii polskiej od cyklu 2020 - stacjonarne 2-go stopnia Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...) |
| Punkty ECTS i inne: |
7.00
|
| Język prowadzenia: | polski |
| Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
| Tryb prowadzenia: | w sali |
| Skrócony opis: |
Podczas wykładu są omawiane są wybrane zagadnienia typologii języków: typologia fonologiczna, typologia morfologiczna (wyrazowość, części mowy, kategorie gramatyczne i ich wartości), typologia składniowa (wybrane konstrukcje składniowe, szyk wybranych elementów składniowych, korelacje szyku) oraz typologia leksykalna (wybrane pola semantyczne, m. in. nazwy pokrewieństwa, barwy, części ciała, wymiary, czasowniki ruchu) |
| Pełny opis: |
Podczas wykładu są omawiane są wybrane zagadnienia typologii języków: typologia fonologiczna, typologia morfologiczna (wyrazowość, części mowy, kategorie gramatyczne i ich wartości, typologia składniowa (wybrane konstrukcje składniowe, szyk wybranych elementów składniowych, korelacje szyku) oraz typologia leksykalna (wybrane pola semantyczne, m. in. nazwy pokrewieństwa, barwy, części ciała, wymiary, czasowniki ruchu) Szczegółowe zagadnienia obejmują: 1. Pojęcie uniwersaliów językowych (uniwersalia aprioryczne i empiryczne). 2. Cele i ograniczenia badań typologicznych (typy strukturalne języków, zjawiska częste i zjawiska rzadkie; problem doboru próbki; problem wiarygodności danych) 3. Typologia fonologiczna: - systemy samogłosek; systemy spółgłosek; języki samogłoskowe i spółgłoskowe - skala sonorności i budowa sylaby - akcent i ton 4. Typologia morfologiczna - uniwersalne kryteria wyrazu - języki analityczne i syntetyczne; fuzyjne i aglutynacyjne; języki inkorporujące - (nie)uniwersalność części mowy - nominalne kategorie gramatyczne (liczba, rodzaj/klasa, przypadek) - werbalne kategorie gramatyczne (czas, tryb, ewidencjalność) 5. Typologia składniowa - języki konfiguracyjne i niekonfiguracyjne - szyk członów składniowych i korelacja szyku - typologia wybranych konstrukcji składniowych 6. Typologia leksykalna - pojęcie pola semantycznego - uniwersalność i relatywizm w semantyce leksykalnej - typologia nazw barw - typologia nazw pokrewieństwa - typologia nazw części ciała - typologia nazw wymiarów - typologia czasowników ruchu i konstrukcji z takimi czasownikami. |
| Literatura: |
Tadeusz Milewski, Językoznawstwo, (dział: Językoznawstwo typologiczne) 2. Renata Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa (rozdział: Elementy językoznawstwa typologicznego) 3. Adam Weinsberg, Językoznawstwo ogólne (rozdział: Typologia języków) 4. Joseph Greenberg, Rola typologii w rozwoju nauki o języku (w: H. Kurkowska, A. Weinsberg (red.) Językoznawstwo strukturalne, str. 229-242 5. Witold Maciejewski, O przestrzeni w języku. Studium typologiczne z językiem polskim w centrum. |
| Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu zajęć student - ma świadomość różnorodności języków - zna podstawowe typy strukturalne języków - potrafi analizować zjawiska gramatyczne w nieznanych sobie językach na podstawie glos strukturalnych. - potrafi stawiać hipotezy na temat budowy gramatycznej nieznanych form i weryfikować je |
| Metody i kryteria oceniania: |
Pisemny egzamin testowy (test wielokrotnego wyboru) |
| Praktyki zawodowe: |
brak |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
| Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
 
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
| Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin, 138 miejsc
|
|
| Koordynatorzy: | Jadwiga Linde-Usiekniewicz | |
| Prowadzący grup: | Jadwiga Linde-Usiekniewicz | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
|
| Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
| Tryb prowadzenia: | w sali |
|
| Skrócony opis: |
Podczas wykładu omawiane są zagadnienia typologii języków jako działu językoznawstwa ogólnego: klasyczne ujęcia typologii fonologicznej, morfologicznej i składniowej, oraz ujęcia nowsze, obejmujące typologię semantyczno-leksykalną i typologię semantyczno-składniową wybranych typów wyrażeń |
|
| Pełny opis: |
Na wykładzie omawiane jest miejsce typologii języków w językoznawstwie ogólnym oraz jej zastosowania. W pierwszej części wykładu omawiane są klasyczne klasyfikacje typologiczne: Typologia fonologiczna: języki spółgłoskowe i samogłoskowe; typologia prozodyczna (języki tonalne i języki akcentowe; typologia akcentu (miejsce, funkcja) Typologia morfologiczna: języki syntetyczne i analityczne; języki fleksyjna: fuzyjne i aglutynacyjne; miejsce afiksów w wyrazie; typy afiksów; problem wyrazów i klityk Typologia kategorii gramatycznych: kategorie rzeczownikowe: rodzaj, klasa, przypadek; kategorie czasownikowe: czas, aspekt, modalność, strona, ewidencjalność Typologia składniowa: kanoniczny szyk elementów w zdaniu; szyk elementów w grupie nominalnej; języki odśrodkowe i dośrodkowe; języki nominatywne i ergatywne; języki konfiguracyjne i niekonfiguracyjne W drugiej części wykładu omawiane są: Nowsze klasyfikacje typologiczne: języki zorientowane na podmiot; języki zorientowane na temat; języki zorientowane na remat; języki zorientowane na podział tematyczno-rematyczny. Typologia wybranych konstrukcji składniowych: konstrukcje dzierżawcze, wyrażenia związane z ruchem, podwójna predykacja, Zróżnicowanie języków a uniwersalia |
|
| Literatura: |
Tadeusz Milewski, Językoznawstwo, (dział: Językoznawstwo typologiczne) 2. Renata Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa (rozdział: Elementy językoznawstwa typologicznego) 3. Adam Weinsberg, Językoznawstwo ogólne (rozdział: Typologia języków) 4. Joseph Greenberg, Rola typologii w rozwoju nauki o języku (w: H. Kurkowska, A. Weinsberg (red.) Językoznawstwo strukturalne, str. 229-242 5. Witold Maciejewski, O przestrzeni w języku. Studium typologiczne z językiem polskim w centrum. 6. Alfred Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie. 7. Anna Duszak i Nina Pawlak (red.) Anatomia gniewu : emocje negatywne w językach i kulturach świata 8. Hans Christian Luschoetzky, Zarys typologii języków 9. WALS (World Atlas of Linguistic Structures (on-line) |
|
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)
| Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
PN WT ŚR CZ PT |
| Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin, 138 miejsc
|
|
| Koordynatorzy: | Jadwiga Linde-Usiekniewicz | |
| Prowadzący grup: | (brak danych) | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
|
| Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
| Tryb prowadzenia: | w sali |
|
| Skrócony opis: |
Podczas wykładu omawiane są zagadnienia typologii języków jako działu językoznawstwa ogólnego: klasyczne ujęcia typologii fonologicznej, morfologicznej i składniowej, oraz ujęcia nowsze, obejmujące typologię semantyczno-leksykalną i typologię semantyczno-składniową wybranych typów wyrażeń |
|
| Pełny opis: |
Na wykładzie omawiane jest miejsce typologii języków w językoznawstwie ogólnym oraz jej zastosowania. W pierwszej części wykładu omawiane są klasyczne klasyfikacje typologiczne: Typologia fonologiczna: języki spółgłoskowe i samogłoskowe; typologia prozodyczna (języki tonalne i języki akcentowe; typologia akcentu (miejsce, funkcja) Typologia morfologiczna: języki syntetyczne i analityczne; języki fleksyjna: fuzyjne i aglutynacyjne; miejsce afiksów w wyrazie; typy afiksów; problem wyrazów i klityk Typologia kategorii gramatycznych: kategorie rzeczownikowe: rodzaj, klasa, przypadek; kategorie czasownikowe: czas, aspekt, modalność, strona, ewidencjalność Typologia składniowa: kanoniczny szyk elementów w zdaniu; szyk elementów w grupie nominalnej; języki odśrodkowe i dośrodkowe; języki nominatywne i ergatywne; języki konfiguracyjne i niekonfiguracyjne W drugiej części wykładu omawiane są: Nowsze klasyfikacje typologiczne: języki zorientowane na podmiot; języki zorientowane na temat; języki zorientowane na remat; języki zorientowane na podział tematyczno-rematyczny. Typologia wybranych konstrukcji składniowych: konstrukcje dzierżawcze, wyrażenia związane z ruchem, podwójna predykacja, Zróżnicowanie języków a uniwersalia |
|
| Literatura: |
Tadeusz Milewski, Językoznawstwo, (dział: Językoznawstwo typologiczne) 2. Renata Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa (rozdział: Elementy językoznawstwa typologicznego) 3. Adam Weinsberg, Językoznawstwo ogólne (rozdział: Typologia języków) 4. Joseph Greenberg, Rola typologii w rozwoju nauki o języku (w: H. Kurkowska, A. Weinsberg (red.) Językoznawstwo strukturalne, str. 229-242 5. Witold Maciejewski, O przestrzeni w języku. Studium typologiczne z językiem polskim w centrum. 6. Alfred Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie. 7. Anna Duszak i Nina Pawlak (red.) Anatomia gniewu : emocje negatywne w językach i kulturach świata 8. Hans Christian Luschoetzky, Zarys typologii języków 9. WALS (World Atlas of Linguistic Structures (on-line) |
|
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
