Rasa i rasizm w Europie Środkowo-Wschodniej

nieobowiązkowe

Konwersatorium ma na celu zrozumienie mechanizmów społeczno-kulturowych stojących za wybuchem rasizmu i ksenofobii w Europie Środkowo-Wschodniej w 2015 roku.

1-2. Wstęp do krytycznej teorii rasy. Definicja pojęć: rasa, rasizm, białość, biała ignorancja

3. Antropologia a rozumienie rasy.

4. Czytanie między wierszami - metodologia badań nad rasą i rasizmem w Europie Środkowo-Wschodniej.

5. Rasizm a antysemityzm i antycyganizm.

6. Globalny wymiar rasizmu. Jak przenieść krytyczną teorię rasy na grunt wschodnioeuropejski?

7. Lokale źródła rasizmu: eugenika, ambicje kolonialne, komunizm.

Studia przypadków:

8. Rasizm a muzyka.

9. Rasa i rasizm a migracja.

Podsumowanie

10. "Kryzys uchodźczy" - islamofobiczny, faszystowski czy rasistowski?

1.

Charles W. Mills. 1997. The Racial Contract. Ithaca: Cornell University Press

Charles W. Mills 2007. White Ignorance. In Sullivan, S. & Tuana, N. (eds.) Race and Epistemologies of Ignorance. Albany, NY: State University of New York Press: 13-38

Bolaji Balogun, 2019, Being Black At The Polish Seaside, https://www.thesociologicalreview.com/being-black-at-the-polish-seaside/

2.

Paul Gilroy. 1993. The Black Atlantic, London: Verso

3.

Leith Mullings. 2005. Interrogating Racism: Toward an Antiracist Anthropology. Annual Review of Anthropology, 34:667-693.

Carolyn Fluehr-Lobban. 2019. Race and Racism: An Introduction, Second Edition, Rowman & Littlefield, pp. 77-102.

Olga Linkieiwcz. 2016. Applied Modern Science and the Self-Politicization of Racial Anthropology in Interwar Poland, Ab Imperio 2, pp. 153–181.

4.

Heike Bauer. 2017. The Hirschfeld Archives: Violence, Death, and Modern Queer Culture, Philadelphia: Temple University Press, chapter 1, Sexual Rights in a World of Wrongs: Reframing the Emergence of Homosexual Rights Activism in Colonial Contexts, pp. 13-36

Chelsi West Ohueri. 2016. Mapping Race and Belonging in the Margins of Europe: Albanian, Romani, and Egyptian Sentiments (PhD Dissertation, The University of Texas at Austin)

5.

W. E. B. Du Bois. 2000. The Negro and the Warsaw Ghetto (1949). In Du Bois on Religion, ed. Phil Zuckerman, Walnut Creek: Altamira Press, pp. 197-201.

Anikó Imre. 2005. Whiteness in Post-Socialist Eastern Europe: The Time of the Gypsies, the End of Race. In Postcolonial whiteness : a critical reader on race and empire, ed. Alfred J. López. State University of New York Press, pp. 79-102.

Andrzej Mirga, Romowie w historii najnowszej Polski, [w:] Zbigniew Kurcz (red.), Mniejszości narodowe w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, szczególnie s. 169-179.

6.

Catherine Baker. 2018. Race and the Yugoslav region: Postsocialist, post-conflict, postcolonial? Manchester University Press.

7.

Attila Kund. 2016. ‘Duties for her race and nation’: Scientistic racist views on sexuality and reproduction in 1920s Hungary. Sexualities, 19 (1-2): 190-210

Bolaji Balogun. 2018. Polish Lebensraum: the colonial ambition to expand on racial terms. Ethnic and Racial Studies, 41 (14): 2561-2579.

Ian Law and Nikolay Zakharov. 2019. Race and Racism in Eastern Europe: Becoming White, Becoming Western. In Essed Philomena, Karen Farquharson, Kathryn Pillay, Elisa Joy White, eds, Relating Worlds of Racism Dehumanisation, Belonging, and the Normativity of European Whiteness, Palgrave,

Ureña, Valerio Lenny A. Colonial Fantasies, Imperial Realities: Race Science and the Making of Polishness on the Fringes of the German Empire, 1840–1920, Ohio University Press, 2019.

Marek Arpad Kowalski, Dyskurs kolonialny w II RP, Warszawa: DiG, 2010.

Victoria Shmidt, Bernadette Nadya Jaworsky. 2021. Historicizing Roma in Central Europe Between Critical Whiteness and Epistemic Injustice, London: Routlegde.

Agnieszka Kościańska, Michal Petryk, Odejdź. Rzecz o polskim rasizmie, 2022, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej

8.

Adriana Helbig. 2011. “On stage, everyone loves a Black”: Afro-Ukrainian Folk Fusion, Migration, and Racial Identity in Ukraine. Current Musicology, 91: 7-23.

9.

Magdalena Nowicka, 2018, ‘I don’t mean to sound racist but…’ ‘Transforming racism in transnational Europe’. Ethnic and Racial Studies, 41(5): 824-841.

Alina Rzepnikowska. 2019. Shifting Racialised Positioning of Polish Migrant Women in Manchester and Barcelona. In Essed Philomena, Karen Farquharson, Kathryn Pillay, Elisa Joy White, Editors, Relating Worlds of Racism Dehumanisation, Belonging, and the Normativity of European Whiteness. Palgrave, pp. 191-219.

10.

Monika Bobako, 2018. Semi-peripheral Islamophobias: the political diversity of anti-Muslim discourses in Poland. Patterns of Prejudice, 52 (5): 448-460.

Tyler, Imogen. 2018. The hieroglyphics of the border: racial stigma in neoliberal Europe, Ethnic and Racial Studies, 41:10: 1783-1801.

Karolina Follis. 2018. The West Has Made Mistakes: Knowing the Immigrant Threat in Kaczyński’s Poland. Cultural Anthropology, Hot Spots series Lessons for Liberalism from the “Illiberal East” edited by Dace Dzenovska and Larisa Kurtovic, can be accessed here: https://culanth.org/fieldsights/the-west-has-made-mistakes-knowing-the-immigrant-threat-in-kaczy%C5%84skis-poland

- znajomość podstawowych pojęć z zakresu krytycznej teorii rasy

- znajomość podstawowych pojęć z zakresu antropologii rasy i rasizmu

- znajomość historycznych i antropologicznych uwarunkowań rasy i rasizmu w Europie Środkowo-Wschodniej

- wiedza na temat antropologii zaangażowanej, łączącej aspekty wiedzy teoretycznej i praktycznej przeciwdziałania dyskryminacji mniejszości etnicznych i rasowych w regionie

Sprawdzian ze znajomości lektur