Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Bursztynowe wybrzeże w pradziejach, czyli archeologia skanów i baz komputerowych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3105-BWPWE
Kod Erasmus / ISCED: 03.6 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Bursztynowe wybrzeże w pradziejach, czyli archeologia skanów i baz komputerowych
Jednostka: Instytut Historii Sztuki
Grupy: Pozostałe przedmioty obowiązkowe, Hist. kult. w dob. hum. cyfr.
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

nieobowiązkowe

Skrócony opis:

Zniszczenia II wojny światowej doprowadziły do

zniszczenia lub rozproszenia dużej części bazy

źródłowej tzw. archeologii bałtyjskiej. Ten

specyficzny stan wymusza równie osobliwe

działania badawcze, polegające na

opracowywaniu archiwaliów i konfrontowania ich

z bezimiennym zabytkami archeologicznymi.

Współczesne techniki dokumentacyjne –

wymienione w tytule skany i bazy komputerowe

– stanowią w tych badaniach niezbędne

narzędzie, co wykażą zresztą te zajęcia. Będą

one przedstawiały cykl kulturowy ludów

bałtyjskich z tzw. bursztynowego wybrzeża, od

najwcześniejszych społeczności zaliczonych do

Bałtów, aż po koniec ich odrębności kulturowej

we wczesnym średniowieczu. Szczególna rolę

odgrywa kwestia wpływów zewnętrznych

ośrodków cywilizacyjnych.

Pełny opis:

1. Dlaczego mamy tak mało? – krótki zarys

historii archeologii Bałtów

2. Głębokie korzenie – gdzie i kiedy widziano

początki Bałtów?

3. Prawdziwy początek? – kultura kurhanów

zachodniobałtyjskich

4. Aestiorum gentes – opis źródeł i obraz

archeologiczny: „matka bogów”

5. Galindai – opis źródeł i obraz archeologiczny

(rogate konie i rzymskie kajdany niewolnicze)

6. Soudinoi – opis źródeł i obraz archeologiczny

(byli czy nie?)

7. Dalej na północ – jak importy rzymskie trafiały

nad Niemen?

8. Rządzeni przez kobietę – Sithones i

cmentarzyska typu tarand

9. Hic Suebiae finis – granica cywilizacyjna na

wschodzie.

10. Rewolucyjna zmiana szlaków i „obol

Charona”

11. Znad Dunaju, czy ze Skandynawii – „styl

gwiaździsty” na Sambii w okresie wędrówek

ludów

12. Kontakty bałtyjskiego interioru w IV-V wieku

AD

13. Między Renem a Morzem Czarnym – grupa

olsztyńska i zapinki płytkowe

14. Wielka transformacja – grody zamiast

cmentarzysk (wpływ Słowian czy odwrotnie?)

15. Prusy – Jaćwież – Żmudź – Auksztota:

historycy i znaleziska archeologiczne

Literatura:

Zajęcia będą odwoływały się do ogólnej wiedzy

uczestników i informacji przekazywanych

przez prowadzacego. Podane niżej pozycje

stanowią wskazówki bibliograficzne, dla osób

chcących poszerzyć wiedzę.

G. Białuński, Studia z dziejów plemion pruskich i

jaćwieskich, Olsztyn 1999.

A. Bitner-Wróblewska, From Samland bis

Rogaland. East-West connections in the Baltic

basin during the Early Migration Period,

Warszawa 2001.

M.J. Hoffmann, Kultura i osadnictwo południowo-

wschodniej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu

p.n.e. Olsztyn 2000.

M.F. Jagodziński, Truso między Weonodlandem

a Witlandem, Elbąg 2010.

M.F. Jagodziński, Truso – legenda Bałtyku Elbąg

2015.

J. Kolendo, Świat antyczny i barbarzyńcy. Teksty,

zabytki, refleksja nad przeszłością, tomy I-II,

Warszawa 1998.

J. Nalepa, Połekszanie (Pollexiani) – plemię

jaćwięskie u północno-wschodnich granic

Polski, „Rocznik Białostocki” VII, 1966 (1967),

7-34.

J. Nalepa, Próba nowej etymologii nazwy

Galindia, czyli Gołędź, „Acta Baltico-Slavica”

IX, 1976, 191-209.

J. Nalepa, W sprawie siedzib Jaćwięgów,

„Rocznik Białostocki” XIV, 1981, 117-137.

J. Okulicz, Pradzieje ziem pruskich od późnego

paleolitu do VII w. n.e., Wrocław-Warszawa-

Kraków-Gdańsk 1973.

J. Okulicz, Powiązania pobrzeża wschodniego

Bałtyku i centrum sambijskiego z południem w

podokresie wczesnorzymskim, [w:]

K. Godłowski (red.), Kultury archeologiczne i

strefy kulturowe w Europie Środkowej w

okresie wpływów rzymskich, Zeszyty Naukowe

Uniwersytetu Jagiellońskiego CCCCXXII –

Prace Archeologiczne 22, Kraków 1976, 181-

213.

J. Okulicz, Grupy mrągowska i węgorzewska

kultury zachodniobałtyjskiej a zagadnienie

„Galindai” i „Soudinoi” Ptolemeusza, „Rocznik

Białostocki” XIV, 1981, 152-167.

Ł. Okulicz, Kultura kurhanów

zachodniobałtyjskich we wczesnej epoce

żelaza, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970.

Ł. Okulicz, Osadnictwo strefy wschodniobałtyckiej

w I tysiącleciu przed naszą erą, Wrocław-

Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976.

M. Wańkowicz, Na tropach Smętka, Warszawa

1936 (ew. późniejsze wydania)

Efekty uczenia się:

K_W06: ma wiedzę o dawnych i współczesnych

instytucjach kultury i orientację w życiu

kulturalnym

K_W14: posiada podstawową wiedzę o głównych

kierunkach rozwoju i najważniejszych

osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz

pokrewnych dyscyplin nauk humanistycznych i

społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem

archeologii protohistorycznej

K_W15: ma podstawową wiedzę o głównych

kierunkach rozwoju i najważniejszych

koncepcjach filozoficznych od antyku do

współczesności, ze szczególnym

uwzględnieniem koncepcji dotyczących

absorpcji kulturowej pomiędzy kręgami

cywilizacyjnymi

K_U05: potrafi krytycznie analizować teksty z

obszaru teorii sztuki antycznej i pradziejowej i

nowych mediów, archeologii i filozofii kultury

K_U07: posiada umiejętność merytorycznego

argumentowania z wykorzystaniem poglądów

różnych badaczy historii sztuki antycznej i

pradziejowej, historii kultury i archeologii

protohistorycznej oraz umiejętność wyciągania

wniosków

K_K02: ma świadomość odpowiedzialności za

zachowanie światowego i krajowego

dziedzictwa kulturowego, standardów

upowszechniania, bezpieczeństwa i ochrony

zabytków i stanowisk archeologicznych

K_K04: prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga

dylematy związane z wykonywaniem zawodu

(muzealnika, kuratora, pracownika służby

ochrony zabytków, animatora kultury,

recenzenta wystaw)

Metody i kryteria oceniania:

aktywność w trakcie zajęć

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 18 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Nowakowski
Prowadzący grup: Wojciech Nowakowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
ul. Banacha 2
02-097 Warszawa
tel: +48 22 55 44 214 https://www.mimuw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-895557ea9 (2024-09-26)